دیدن‌شان دور میدان‌های شهر و سر گذر عادی شده، کافی است سواره یا پیاده در نزدیکی آنها توقفی داشته باشید تا برای یک روز دستمزد گرفتن به سوی شما هجوم بیاورند و در حلقه‌ای محاصره‌تان کنند.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایسنا، در مشهد از میدان دلاوران و توحید گرفته تا میدان فردوسی و ابتدای بلوار صیاد، هر روز میزبان کارگرانی هستند که برای تامین خرج یک روز خود منتظر یک بوق از سمت شما هستند.
با تحلیل مشکلات روز کشور به زبان خودشان می‌گویند این گرانی‌ها به بیکاری بیشتر آنان دامن زده، مصالح گران شده و ساخت‌وساز کمتر، به جز تغییر دولت‌ها حتی تغییر فصل‌ها هم در درآمدشان تاثیر می‌گذارد، معتقدند هیچ صنفی برای بیان اعتراضات و دغدغه‌های خود ندارند و هیچگاه در موضوعاتی چون افزایش دستمزد، دریافت پاداش و … جایگاهی نداشته‌ و ندارند.
اینجا میدان فردوسی است؛ دور تا دور این میدان کارگران در حلقه‌های پنج یا شش نفره نشسته‌اند و با هر نیش ترمز یک ماشین به سمت آن هجوم می‌آورند، طوری که مردد بودیم به سمت کدام یک از آنها برویم.
در میان ازدحام جمعیت، مردی ۴۷ ساله برای ما از ساعت کاری ۱۳ ساعته خود گفت و ادامه داد: در هفته شاید دو روز باشد که ما سر کار برویم و باقی روزها بیکار در همین محل ایستاده‌ایم و من باید با همین وضعیت خرج ۴ نفر را بدهم.
او خاطرنشان کرد: شغل دیگری از دستمان بر نمی‌آید و کارگری را بهتر بلدیم، زمانی که از خانه بیرون می‌آییم تنها چیزی که دغدغه‌مان می‌شود این است که امروز کار داریم یا نه.
در تجمع اطرافمان همزمان همه با هم صحبت می‌کردند که صدایی از بین آن همه جمعیت بلند شد که می‌گفت: در نزدیکی اداره کاری برای شغل می‌ایستیم که اصلا برایشان درد کارگران اهمیت ندارد و اشاره می‌کند که اداره کار حتی به آن‌ها تذکر می‌دهد که در این مکان تجمع نکنند، در کنار اداره کار شهرداری نیز به آن‌ها تذکر می‌دهد و بارها اعلام کرده اگر در این مکان جمع شوید شما را به گداخانه خواهیم برد.
مرد ۴۷ ساله دیگری ادامه می‌دهد: روزهایی هست که دوستان ما در این محل برای کرایه رفت‌ و آمد خود مانده‌اند و پیاده به خانه می‌روند، حتی زمانی که می‌خواهیم اتوبوس سوار شویم راننده با پرخاش به ما تذکر می‌دهد که من کارت خود را بزنید.
در میان افراد میان‌سال و حتی جوانی که دور میدان تجمع شده بودند، نوجوانی ۱۶ ساله توجه‌مان را به خودش جلب کرد، وقتی از او پرسیدیم اینجا چکار می‌کند، گفت: پدرم در زندان است و من هم به خاطر مخارج زندگی مدرسه را کنار گذاشتم چون باید خرج ۷ نفر بدهم.
مردی که با فاصله کمی از ما ایستاده، خیلی آرام، طوری که انگار با خودش صحبت می‌کند، می‌گفت: چند وقت پیش یکی از مسئولان برای افتتاح یک واحد به نزدیکی ما آمده بودند و به ما تذکر دادند اینجا نایستید و تجمع نکنید، اصلا درد ما کارگران برای آن‌ها اهمیت ندارد.
پیرمرد دیگری حرف این مرد را قطع کرد و گفت: گوشت و مرغ در این ایام بسیار گران شده و برخی روزها از کمک خیرین که به اینجا سر می‌زنند مایحتاج خود را تامین می‌کنیم.
او تاکید کرد: هر روز دعایم بعد از بیرون آمدن از خانه این است که شرمنده خانواده‌ام نشوم، اصلا مسئولان به فکر مشکلات کارگران فصلی نیستند.
به سمت دیگر میدان که مختص نقاش‌ها بود حرکت کردیم. در مواجهه با مردی ۵۰ ساله پرسیدیم که چرا دور این میدان کارگران به تفکیک از یکدیگر می‌‎ایستند که پاسخ داد: در هر بخش از اینجا شاهد حضور بنّایان، نقاشان و کارگران هستیم تا فردی که به ما مراجعه می‌کند، کارش راحت‌تر شود.
همچنان که ما در حال تهیه گزارش بودیم کارگر دیگری که از ابتدای گزارش به دنبال ما بود و صحبت‌هایمان را می‌شنید، صدایش را بلند کرد و گفت: شما این خبر را تحویل می‌دهید و پول آن را می‌گیرید اما ما همچنان اینجا بیکار ایستاده‌ایم.
اداره کار نمی‌تواند در رابطه با کارگران سرگذر اقدام خاصی انجام دهد
در ادامه دغدغه‌های این کارگران را با محمد سنجری، مدیرکل اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی خراسان رضوی در میان گذاشتیم، او در این رابطه اظهار کرد: وظایف و ماموریتی که اداره کار در رابطه با بحث کارگران دارد، صیانت از نیروی کار است و ما عمدتا در چارچوب قانون کار، موارد مرتبط با کارگرانی که شاغل هستند را رصد می‌‎کنیم و مسئولیت نظارت بر اجرای قانون در رابطه با نیروهای شاغل در بنگاه‌های اقتصادی را داریم.
وی افزود: از طرفی نیز کارگران ساختمانی عموما کارگاه ثابتی ندارند و بر اساس تقاضایی که فعالان این بخش دارند و خدماتی که آن‌ها ارائه می‌دهند، به میادینی که تعریف شده، مراجعه می‌کنند.
سنجری بیان کرد: ما به عنوان اداره کار در حقیقت وظیفه صیانت از نیروی کار را برعهده داریم. صیانت از نیروی کار و مسئولیت اجرایی قانون کار در بنگاه‌های اقتصادی نیز عموما در رابطه با نیروهای شاغل است.
مدیرکل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با بیان اینکه وضعیت کار کارگران موقت یا کارگران ساختمانی نیز بر اساس تقاضای مردم و افراد نیازمند خدمات است، عنوان کرد: مثلا در فصل زمستان به دلیل اینکه هوا سرد است و از طرف دیگر شرایط خوبی بر بخش ساختمان حاکم نیست، تقاضا برای استفاده از خدمات این افراد کاهش پیدا می‌کند، به همین دلیل ممکن است که آن‌ها دو یا سه روز در هفته موفق به پیدا کردن کار نشوند.
وی ادامه داد: اداره کار نمی‌تواند در رابطه با این افراد اقدام خاصی را انجام دهد؛ زیرا اصل نیاز آن‌ها، فرصت شغلی است که بستگی مستقیم به فعالیت‌های عمرانی و ساختمانی دارد تا بتوانند بستری برای به کارگیری از آن‌ها فراهم کنند.
سنجری با اشاره به اینکه عموما هر دولتی برنامه‌ای در بحث فعال کردن حوزه عمرانی دارد، تصریح کرد: مسکن مهر به صورت مقطعی ایجاد شد و حجم کاری را به وجود آورد؛ اما آن حجم کار در کنار خود گرفتاری‌ها و آسیب‌هایی را در جامعه ایجاد کرد.
مدیرکل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی اضافه کرد: شاید اگر آن پروژه مستمر و طولانی‌تر می‌شد، ما اکنون شاهد بیکاری آن کارگران نبودیم. در آن مقطع زمانی حجم زیادی ساختمان ساخته شد که طبیعی بود، کارگر مشغول به فعالیت شود.
وی در خصوص برخی برخوردها با کارگران به دلیل سد معبر، عنوان کرد: شهرداری مقررات خود را در حوزه مبلمان شهری دارد و تمام افراد باید ضوابط شهری را رعایت کنند؛ زیرا عدم رعایت ضوابط و مقررات شهرداری موجب ایجاد نارضایتی سایر افراد شده و در صورتی که محل تجمع آن‌ها محل تردد مردم باشد، موجب سد معبر می شود.
سنجری افزود: به هر حال کارگران باید محلی را برای حضور داشته باشند و باید اطلاع‌رسانی صورت گیرد تا مردم برای دریافت خدمات این کارگران به آن‌ها مراجعه کنند. ساماندهی مکان‌ها در حوزه کاری شهرداری است که در گذشته مقرر شده بود تا شهرداری مکان‌های مشخصی را تعیین و اطلاع‌رسانی کند که در آن مکان‌ها به کارگران مراجعه شود. طبیعتا سد معبر و مزاحمت‌هایی که ممکن است در محل استقرار و تجمع کارگران و یا به سبب وسیله نقلیه آن‌ها برای مردم ایجاد شود را می‌توانند ساماندهی کرده و این مشکلات را حل کنند.
مدیرکل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با اشاره به اینکه حمایت از این کارگران این است که آن‌ها سر کار رفته و مزدی بگیرند، تصریح کرد: این امر به عرضه و تقاضا بستگی دارد. تقاضا باید در حوزه عمران، از سمت مردم و بر اساس نیاز به استفاده از خدمات کارگر ساختمانی وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه نیاز عمدتا مرتبط با ایجاد زمینه فعالیت در حوزه عمران است و ما نیز دستگاه عمرانی نبوده بلکه دستگاهی اجتماعی هستیم، بنابراین در حال حاضر چیزی در دست ما نیست تا اعتباری را به سازمان، نهاد و یا اشخاصی بدهیم که بتوانند کاری انجام دهند.
سنجری بیان کرد: دستگاه‌های متولی حوزه عمران مشخص هستند و باید از این طریق تقاضایی ایجاد شود و مردم در بحث ساختمان احساس نیاز داشته باشند؛ اما اداره کار برای کارگری که سر میدان آمده، به دنبال اشتغال است و حتما باید کار ساختمانی داشته باشد، نقشی ندارد و نمی‌تواند کاری انجام دهد.
مدیرکل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: مشکل این افراد مزد نیست، مزد آن‌ها بین ۵۰ تا ۷۰ هزار تومانی بوده که در قانون کمتر از این میزان است. مشکل آن‌ها این است که کار وجود ندارد؛ یعنی کار به اندازه‌ای نیست که آن‌ها بتوانند یک هفته یا یک ماه مستمر سر کار بروند. این کار و فعالیت ارتباط مستقیمی با فعالیت‌های عمرانی و رونق آن‌ها دارد. خواسته کارگران این است.
وی اضافه کرد: در خصوص بیمه کارگران ساختمانی نیز شرایطی وجود دارد. آن‌ها باید مدرک و تاییدیه فنی‌وحرفه‌ای داشته باشند و فرایند را از طریق انجمن‌های ساختمانی پیگیری و مراجعه کنند. معمولا سهمیه‌هایی که هر سال از طرف سازمان تامین اجتماعی به استان‌ها اعلام می‌شود، محدود است و کارگرانی که متقاضی قرار گرفتن تحت پوشش کارگران ساختمانی هستند، می‌توانند بر اساس شرایطی که دارند، از آن مزایا استفاده کنند.
در ادامه محمد جاویدیار، سخنگوی سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده‌های کشاورزی شهرداری مشهد، در خصوص برخورد شهرداری با کارگران سرگذر و ساماندهی مکان‌هایی برای آن‌ها در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مکانی مسقف و با امکانات برای کارگران سرگذر تهیه شده که می‌توانند به آن مکان مراجعه کرده و ثبت‌نام کنند و شرکتی آن‌ها را تحت پوشش قرار می‌دهد.
وی افزود: اینکه این کارگران بخواهند در هر مکانی تجمع کنند، خلاف قانون است. شهرداری مناطق، کارگران ساختمانی را به این ایستگاه هدایت می‌کند. در این ایستگاه حرفه این کارگران مشخص و ثبت می‌شود و هر فردی که در خواست کارگر داشته باشد به این ایستگاه مراجعه کرده و فردی را برای حرفه موردنیاز به او معرفی می‌کنند.
جاویدیار بیان کرد: اولین ایستگاه کارگران ساختمانی در بلوار دلاوران افتتاح شد و این ایستگاه توسط بنرهایی در سطح شهر معرفی شده است.