یک استاد روابط بین‌الملل گفت: ایران دقیقا به دلیل خروج آمریکا از برجام و به دلیل عدم اجرای تعهدات سایر شرکا در برجام روند کاهش تعهدات خود را آغاز کرده؛ یعنی اقدام ایران یک اقدام عکس العملی است. اقداماتی که ایران انجام می دهد مطلقا مغایر با NPT نیست.
به گزارش جارچی اخبار نوذر شفیعی در گفت‌و‌گو با ایلنا در واکنش به بیانیه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: شورای حکام به دو شکل می‌تواند با مسائل هسته‌ای ایران برخورد کند که یکی در چهارچوب برجام است که مبنای رفتار هسته‌ای ایران قلمداد شده؛ یعنی در خود برجام آمده که این سند مبنای رفتار هسته‌ای ایران است.
وی ادامه داد: مبنای دوم که آژانس می‌تواند راجع به برنامه هسته‌ای ایران اظهار نظر کند NPT و اساسنامه خود آژانس است. بنابراین اگر این دو مبنا باشد؛ باید آژانس شواهدی دال بر تخلف هسته‌ای ایران پیدا کند و بعد به تذکر به ایران و گزارش برنامه‌های ایران به شورای امنیت مبادرت ورزد.
شفیعی افزود: اما اگر در چهارچوب برجام این کار را می‌کند که آژانس تنها مسئول راستی آزمایی است، عدول ایران از تعهداتش بسیار شفاف است.
این کارشناس سیاست خارجی گفت: یکی از معیارهای عملکردی کشورها نزد آژانس شفافیت عملکردها است. یعنی کشورها باید فعالیت‌های خود را گزارش کنند و ایران صراحتا اعلام کرده است که در حال کاهش تعهدات خود است. آژانس باید در این شرایط نخست بپرسد که چرا ایران این کار را انجام می‌دهد و دوم، آیا این کار ایران مغایر با NPT، اساسنامه آژانس و مفاد برجام است.
وی ادامه داد: می‌دانید که ایران دقیقا به دلیل خروج آمریکا از برجام و به دلیل عدم اجرای تعهدات سایر شرکا در برجام روند کاهش تعهدات خود را آغاز کرده؛ یعنی اقدام ایران یک اقدام عکس العملی است . نکته دوم نیز این است که اقداماتی که ایران انجام می‌دهد مطلقا مغایر با NPT نیست.
شفیعی افزود: ایران این پیمان را پذیرفته و در واقع رژیم پادمان با آژانس را امضا کرده و همه فعالیت‌های ایران در چهارچوب NPT اتفاق می‌افتد. این پیمان دستیابی همه کشورها به فناوری صلح آمیز هسته‌ای را یک حق مسلم می‌داند. یعنی بخشی از حقوق توسعه کشورها است.
این استاد روابط بین‌الملل با اشاره به سخنان وزیر امور خارجه که اساسا جلسه شورای حکام برای بررسی برجام را فاقد موضوعیت دانسته نیز گفت: شورای حکام تنها در دو فاز NPT و پادمانی می‌تواند بر فعالیت های هسته ای ایران نظارت کند و آژانس در موضوع برجام تنها گزارش‌دهنده است.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا اهداف آمریکا در برگزاری این نشست محقق شد یا خیر، گفت: متاسفانه در کاری که ما باید انجام می‌دادیم تعلل کردیم و آمریکا وارد عمل شد. ما باید از آژانس می‌خواستیم به عنوان یک نهاد بین‌المللی از دیوان بین‌المللی لاهه بخواهد نسبت به خروج آمریکا از برجام رای مشورتی بدهد. ما این کار را انجام ندادیم ولی آمریکا از این فرصت استفاده کرد.