به گزارش جارچی اخبار از یزد، ثبت جهانی بافت تاریخی یزد با توجه به ویژگیهای بسیار زیادی که این بافت در حوزههای مختلف دارد، تبدیل به موضوعی مهم برای شهر و البته دهان پرکن برای برخی مسئولان جویای نام شده است.
گرچه تفاوت نظرها در ارتباط با نحوه نگاه و رویکرد نسبت به بافت تاریخی یزد در استان یزد بسیار زیاد است اما نسبت به اینکه بهرهگیری از این ظرفیت نقش بسیار مهمی در توسعه هرچه بیشتر یزد دارد، اجماع نظر کافی وجود دارد.
قدمت آثار تاریخی شهر یزد با وجودی که از اهمیت بسیار بالایی برخودرار است و ارزش و اهمیت فراوانی به این بافت بخشیده اما به تنهایی عاملی برای ثبت جهانی بافت تاریخی یزد به حساب نمیآید و عوامل متعدد دیگری در کنار این موضوع منجر به کسب این عنوان برای شهر یزد شده که از جمله این موارد میتوان به ویژگیهای اجتماعی آن اشاره کرد.
موضوعی که متاسفانه امروزه از دید بسیاری مسئولان مرتبط با حوزه بافت تاریخی یزد مغفول مانده و بیشترین میزان توجه به حوزههای عمرانی، و ظاهری بافت تاریخی یزد هدایت شده و قطعا اگر این رویکرد همچنان به همین صورت باقی بماند و مسائل اجتماعی مورد بیمهری قرار گیرند، در آینده حوزه گردشگری یزد با مشکلاتی جدی روبرو میشود.
مجتبی فرهمند معاون شهرسازی و معماری شهرداری یزد که در زمان ثبت جهانی یزد، مسئولیت این پرونده و ریاست پایگاه میراث یزد را بر عهده داشته، در این رابطه گفت ، از بی توجهی به مسائل اجتماعی و فرهنگی طرح های توسعه شهری یزد اظهار داشت: تعامل با ساکنین و توجه به نیازهای مردم برای حفظ حیات و پویایی بافت از اهمیت ویژهای برخوردار است.
وی با تاکید بر اینکه در تدوین ضوابط توسعه شهری برای بافتهای تاریخی بایستی نگاه حفاظت محور داشته باشیم گفت: با این وجود مباحث مرتبط با توجه به نیازهای مردم را نباید نادیده بگیریم.
مسئول پرونده ثبت جهانی یزد خاطرنشان کرد: بیتوجهی به ابعاد اجتماعی طرحهای توسعه و حفاظت میتواند حیات و پویایی بافت تاریخی یزد را دچار اختلال کند.
فرهمند افزود: در تدوین ضوابط بافت تاریخی، بهترین نگاه توسعه مبتنی بر حفاظت از ارزشهای تاریخی است و عدم توجه به ابعاد اجتماعی طرحهای توسعه و حفاظت میتواند حیات این بافت را دچار اختلال کند.
یکی از مهمترین مسائلی که در ارتباط با بافت تاریخی یزد، از سوی ساکنین این منطقه مورد انتقاد قرار میگیرد، بحث امکانات پایینی است که در این منطقه برای زندگی وجود دارد.
عرض باریک کوچههای این منطقه و عدم امکان ایجاد تغییرات گسترده در زیرساختها با توجه به ویژگیهای بناهای موجود در بافت، سبب شده که بعضا مشکلاتی برای ساکنین آن به وجود آید و تنها راهکار رفع این مشکلات هم استفاده از زیرساخت های متناسب با ویژگی های این منطقه است.
به هر حال سکونت در بافت تاریخی نیازمندیهایی به همراه دارد که گاهاً این نیاز در تعارض با یک ارزش قرار میگیرد و در صورتی که این نیاز به نحوی مرتفع نگردد، باعث میشود سکونت و بهرهبرداری از بافت با دشواریهایی همراه شود و کمکم حیات از آن رخت برببندد لذا نگاه صرفاً حفاظتی، ما را به سمت موزهای شدن پیش میبرد که برای یک بافت زنده این موضوع نمیتواند مورد پذیرش باشد.
بی شک مهمترین ارزشی که بافت تاریخی یزد را نسبت به سایر آثار و بافتهای تاریخی در کشور و جهان متمایز کرده و آن را به ثبت جهانی رسانده، پویایی و زنده بودن این بافت است اما اگر توجه مسئولان نسبت به ایجاد زیرساختهای لازم برای بهره مندی مردم از خدمات زندگی در این بافت افزایش پیدا نکند، نمیتوان انتظار داشت مردم همچنان در این بافت زندگی کنند و به این صورت، پویایی بافت دچار مشکلات جبران ناپذیری میشود.