تاکنون ۲۴ اثر تاریخی و طبیعی کشورمان توسط یونسکو ثبت جهانی شده است؛ روند ثبت جهانی روستای صخره ای کندوان نیز از حدود هشت سال پیش کلید خورده، اما هنوز به دلایل مختلف به سرانجام نرسیده که ضرورت تسریع در ثبت آن و پی گیری موضوع از طرف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و مسوولان آذربایجان شرقی ضروری است تا ظرفیت های گردشگری این روستا در جهت رونق اقتصاد گردشگری ایران نمود یابد.

روستای صخره ای کندوان با قدمت بیش از هفت هزار سال در میان دره‌ ای باصفا و کنار رودخانه پرآبی به همین نام واقع شده و ظرفیت های فراوانی برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی دارد؛ کندوان جزو یکی از سه روستای شگفت انگیز جهان است که فقط ۲ نمونه از آن در آمریکای شمالی و کاپادوکیا ترکیه وجود دارد.

خانه های ساکنان کندوان در داخل صخره های کله قندی شکلی کنده شده اند که به آنها کران می گویند،

این روستا در حوزه جاذبه های میراث تاریخی و فرهنگی، گردشگری سلامت و طبیعت گردی از قابلیت ها و توانمندی های بسیاری برخوردار است به طوری که سالانه به طور متوسط یک میلیون بازدید کننده از این روستا ثبت شده، اما این تنها بخشی از ظرفیت های گردشگری مغفول مانده است.

کندوان چشمه آب معدنی مهمی به همین نام نیز دارد که به دلیل خاصیت درمانی آن بسیار مشهور است؛ مظهر چشمه از شکاف سنگ های آتشفشانی سهند بیرون می‌ ریزد؛ آب چشمه کندوان در ردیف آب های کربنات کلسیم با دمای ۱۰ درجه سانتی‌گراد می‌ باشد.

روستای صخره ای کندوان در ۶۰ کیلومتری جنوب تبریز، دارای ۲ مسجد صخره ای، ۳ آسیاب آبی، مدرسه و یک حمام صخره ای است و کران های مسجد جزء بزرگ‌ترین کران‌های روستا به شمار می روند؛ به دلیل شکل مخروطی خاص، اغلب کران‌های دارای طبقات مختلف، از داخل با یکدیگر ارتباط ندارند، کران ها عموما دارای ۲ طبقه بوده و در بعضی موارد سه و حتی چهار طبقه نیز در آنها ایجاد کرده اند.

بازدید یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر گردشگر از روستای گردشگری کندوان

فرماندار اسکو به ایرنا گفت: صخره های کله قندی و غارهای دستکند که به عنوان خانه های مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد، یکی از شگفت انگیزترین روستاهای صخره ای جهان را پدید آورده است.

بابک رضی منش اظهار کرد: جذابیت های مسحور کننده کندوان موجب شده تا امسال یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر گردشگر به این روستا سفر کنند.

بابک رضی منش فرماندار شهرستان اسکو
۲۸۳ تخلف ساختمانی در منطقه کند کننده ثبت جهانی روستای کندوان

فرماندار اسکو با اعلام اینکه تاکنون ۲۸۳ مورد تخلف ساختمانی یا تجاری و ساخت و ساز غیرمجاز در روستای کندوان شناسایی شده است، گفت: این ساخت و سازهای غیرمجاز موانعی در مسیر ثبت جهانی کندوان محسوب می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه سه فقره حکم تخریب ساخت و ساز غیرمجاز در این روستا در حال طی مراحل قانونی از طریق دادستانی اسکو است، افزود: اقدامات برای رفع این مشکلات ادامه دارد و در طرح جامع رفع این موانع پیش بینی شده است.

وی خاطرنشان کرد: شورای راهبردی کندوان تصمیم گیر اصلی در سیاست گذاری های منطقه است که معاون عمرانی استاندار، مدیرکل میراث فرهنگی، مدیر پایگاه کندوان، فرماندار و بخشدار اعضای این شورا هستند.

رضی منش گفت: مشاور این طرح برای رفع مشکلات در طرح جامع، پیش بینی های لازم را انجام داده است و بر این اساس تخریب، تعدیل ارتفاع، مداخلات در نما و چهره بیرونی ساخت و سازهای غیرمجاز از جمله آنها است.
به گزارش جارچی اخبار, وی ادامه داد: جا به جایی بازارچه فروش محصولات محلی پس از ایجاد مکان جدید یکی از تغییرات در راستای ثبت جهانی شدن کندوان است که البته مجوز دیگری برای ساخت و ساز جدید در این روستای گردشگری تاریخی نداریم.

رضی منش گفت: بر اساس طرح پیاده محور در ورودی روستای کندوان، از ورود خودرو ممانعت می شود و ملزومات رفاهی در این خصوص قبل از ورودی ایجاد و بازارچه نیز به قبل از ورودی منتقل و برای افراد بومی کارت تردد خودرو صادر می شود.

فرماندار شهرستان اسکو ادامه داد: ساخت تله کابین از کندوان به سمت «ارشد چمنی» نیز جزو برنامه هاست که به زودی امکان سنجی آن اجرا خواهد شد و بر اساس طرح جامع تمام اقداماتی که صورت می گیرد باید در راستای ثبت جهانی مورد تائید میراث فرهنگی و فرمانداری قرار گیرد.

رضی منش اضافه کرد: عمده مشکل ساخت و سازهای غیرمجاز کندوان به قبل از سال ۱۳۸۰ برمی گردد، اما اکنون ساختمان به ساختمان و کران به کران مطالعه و برای ارتقای کیفیت آنها نسخه ارایه شده است.

وی اظهار کرد: یکی دیگر از مشکلات روستای صخره ای کندوان، پذیرش بیش از حد ظرفیت گردشگران است که حتی تا ۱۵ هزار گردشگر و ۳۶۰۰ خودرو در یک روز را تجربه کرده است در حالی که ظرفیت پذیرش میهمان در این روستا از سوی مشاور چهار هزار نفر اعلام شده است.

۱۶هزار بازدیدکننده خارجی از روستای گردشگری کندوان/ صدور ۳۰ مجوز بوم گردی

مدیر پایگاه تاریخی کندوان نیز با بیان اینکه امسال تا کنون حدود ۱۶ هزار نفر خارجی از این روستای زیبا دیدن کرده اند، به ایرنا گفت: میراث فرهنگی در واقع مسئول حفاظتی روستای کندوان است؛ اگر کسی مجوزی بخواهد باید به دهیاری مراجعه کند و بعد از ما استعلام می‌ شود و ما نیز می گوییم با این نوع معماری و مصالح می‌توانید آن را مرمت کنند و این اقدامات در راستای ثبت جهانی این روستا در یونسکو است.

احد نعمتی ادامه داد: در موضوع مالکیت نیز هر خانه‌ای برای مالک خودش است و به نام دولت و میراث فرهنگی نیست.

وی همچنین اظهار کرد: در ۲ سال گذشته به ساکنان روستا ۳۰ مجوز بوم گردی داده‌ شده و بر این اساس خانه‌هایی سنددار که روستاییان در آن زندگی می‌کنند، نیمی از آن به محل اقامت گردشگران تبدیل می‌شود و یا اگر ۲ خانه داشته باشند، یکی از آن‌ها را اجاره می‌دهند

وی ادامه داد: هتل کندوان حدود ۶۰ نفر ظرفیت دارد و مجموع تخت های اقامتی روستا به ۲۰۰ مورد رسیده است.

وی افزود: ۴۰ کران بوم گردی و هتل در این روستای زیبا و بی نظیر به صورت اقامتگاه وجود دارد.

نعمتی ادامه داد: از نکته‌های جالب توجه اینکه ارتفاع بیشتر این توده‌های صخره‌ای در حدود ۴۰ متر بوده و اغلب این کران‌ها از ۲ تا چهار طبقه تشکیل شده‌اند، ولی به دلیل ساختار صخره‌ای کران این طبقه‌ها از یکدیگر مستقل بوده و از داخل ارتباطی با یکدیگر ندارند، از این‌رو، برای دسترسی به طبقه‌های بالایی کران‌ها پلکان‌های زیبایی از بدنه خود کران تامین می‌شود.

وی افزود: معمولا طبقه همکف اغلب کران‌ها به‌عنوان اصطبل مورد استفاده قرار گرفته و سایر طبقه‌ها دارای کاربری مسکونی هستند، به دلیل قطر زیاد کران‌ها، ایجاد نورگیر در طبقه‌های پایین بسیار دشوار است، به همین دلیل نورگیرها و پنجره‌ها در طبقه‌های بالایی قرار دارند، پنجره‌ها و نورگیرهای تعبیه شده به شکل شطرنجی و از جنس چوب و شیشه هستند.

مرتضی آبدار مدیرکل میراث فرهنگی، گردشکری و صنایع دستی آذربایجان شرقی
تلکه کابین گردشگری و ماشین برقی در کندوان راه اندازی می شود

مدیرکل میراث­ فرهنگی، صنایع ­دستی و گردشگری آذربایجان ­‌شرقی نیز با بیان اینکه ۵۲ روستای هدف گردشگری در استان وجود دارد، گفت:در این میان روستای کندوان دارای جایگاه بین المللی است.

مرتضی آبدار افزود: میراث فرهنگی درحال انجام زیرساخت‌های گردشگری برای ثبت جهانی روستای تاریخی کندوان است و همچنان مسائل مختلفی برای رسیدن به حد مطلوب برای گردشگری روستا و بومیان آنجا وجود دارد.

وی افزود: میراث فرهنگی با کمک دهیاری ۹۵ درصد سنگ فرش کل روستا را انجام داده است و وضعیت سرویس‌های بهداشتی را بهبود بخشیده است؛ پیمان کاری این کارها برعهده میراث فرهنگی است و کف سازی به صورتی انجام شده است که به بافت خانه‌ها آسیبی نمی‌زند و مسیر اصلی در حال بازسازی است؛ این فعالیت ها براساس طرح جامعی است که در هیئت راهبردی که ۱۰ عضو دارد، تصویب شده است.

آبدار ادامه داد: پارکینگ، بازارچه صنایع دستی جدید، پیاده‌رو، درشکه و ماشین‌ برقی در کندوان ایجاد می کنیم؛ سیاست دولت این است که سرمایه گذار بخش خصوصی کار را به دست بگیرد و با سرعت بیشتری انجام دهد.

وی با اشاره به اینکه شهرستان اسکو به عنوان منطقه استقرار روستای صخره ای کندوان یکی از نقاط گردشگر پذیر استان است، ادامه داد: اسکو به واسطه اماکن تاریخی و روستاهای هدف گردشگری مانند «کندوان»، «عنصرود» (انسری) و «سرای» مورد توجه بخش عمده ای از گردشگران استان است، لذا برای توسعه و تقویت ظرفیت های این شهرستان طرح های اجرای راه بالادست، بهسازی و تکمیل سرویس های بهداشتی و تکمیل مراحل کف سازی معابر روستای کندوان در حال اجراست و ساخت مجتمع خدماتی بین راهی جنب پلیس راه تبریز – ارومیه از طرح های آینده اداره کل میراث فرهنگی استان است.

آبدار اضافه کرد: کل روند پیشرفت این طرح ها که تحت نظارت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای تامین زیرساخت های گردشگری این شهرستان می باشد، نسبت به سال گذشته، ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

به گزارش ایرنا، روستای کندوان طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، دارای ۱۵۱ خانوار و ۴۵۰ نفر جمعیت بوده است که به کار کشاورزی و دامداری و صنایع دستی اشتغال دارند.