“روستای اولینها” یا “روستای لاکچری” نامی است که به روستای”بنیس” در آذربایجانشرقی نهادهاند؛ روستایی که در ۶۰ کیلومتری شمالغرب تبریز و ۳ کیلومتری شمال شهرستان شبستر قرار دارد.
این روستا یکی از منحصر بهفردترین و زیباترین روستاهای کشور است که در دامنه جنوبی کوههای میشو قرار گرفته و به وسیله باغهایی سرسبز و زیبا که با آب قنات و آبشارهایی از کوهساران سیراب میشوند، محاصره شده و سال ۱۳۷۵ به عنوان روستای سالم جهانی از طرف سازمان جهانی یونیسف معرفی شده است.
بنیس روستای اولینها / تنها روستای دارای دانشگاه در کشور
“بنیس” نه بیسواد دارد و نه بیکار؛ تنها دانشگاه روستایی کشور در این روستا با مشارکت خود اهالی احداث و تجهیز شده است و یک واحد تولیدی (کارخانه) راهاندازی شده که اکثر اهالی روستا در آنجا مشغول به کار هستند.
روستای “بنیس” در طول هشت سال دفاع مقدس ۳۸ شهید و تعدادی جانباز و آزاده تقدیم انقلاب اسلامی کرده است.
وارد”بنیس” که میشوی کوچهها و خیابانهای روستا به تصاویر شهید حاج قاسم سلیمانی مزین شده است، حتی تعدادی از اهالی روستا در سوگ سردار دلها سیاه پوش شدهاند.
آسفالت جدید و ویلاهای زیبا در داخل روستا جلوهگری میکند و تقریبا تمام امکانات شهری در اینجا وجود دارد.
بوی خوش کیک، کلوچه و شکلات محلی، از واحدهای تولیدی روستا به مشام میرسد، سه کارخانه تولید کیک و کلوچه در یک روستا که تولیداتش با برند بنیس صادر میشوند، در نوع خود جالب بهنظر میرسد.
“بنیس” نمود عینی از تبیین شعار اقتصاد مقاومتی و خوداتکایی روستایی است.
خیّر درخشانی به نام درخشانی
بنیس را روستای خیران مینامند، زیرا بنیسیهای خیر ِ زیادی در سطح کشور و حتی دنیا وجود دارند که هیچگاه روستایشان را فراموش نمیکنند. این را دهیار روستا میگوید.
احمد عادل تعریف میکند: تاریخچه روستای بنیس به چندین هزار سال پیش برمیگردد، وجود آثار تاریخی در این روستا گواه این امر است که البته برای معنای اسم بنیس نیز روایتهای زیادی وجود دارد که قابل قبولترین روایت مربوط به زمان آشوریهاست، زیرا بنیس نام یکی از الهههای آشوریها بود.
به گفته دهیار بنیس، شغل اکثر بنیسیها تجارت است که این شغل از دیرباز در بین آنها رواج دارد بهطوریکه وجود تجار مختلف بنیسی و سفر آنها به دور دنیا منجر به توسعه این روستا در حد یک کلانشهر شده است.
روحیه مشارکت و خیرخواهی اهالی روستا باعث شده بنیس تنها روستایی باشد که از کودکستان تا دانشگاه را داراست.
آقای عادل به وجود کودکستان، دبستان، دبیرستان و هنرستان مجهز در این روستا اشاره کرده و میگوید: مرحوم حاج مصیب درخشانی در سال ۱۲۶۴ هجری شمسی در روستای بنیس دیده به جهان گشود؛ او در سال ۱۳۱۴ اقدام به تاسیس اولین کارخانه تولیدی صنعتی مواد غذایی با عنوان کارخانه حلواشکری شاهین کرد.
او ادامه میدهد: حاج آقا درخشانی به کمک برادرش، حاج سیفالله اقدامات بزرگی در جهت مدرسهسازی و گسترش علم و فرهنگ در منطقه شبستر انجام داده است بهطوریکه در سال ۱۳۲۰ اولین مدرسه پسرانه و در سال ۱۳۲۸ اولین مدرسه دخترانه و در سال ۱۳۳۲ اولین دبیرستان را تاسیس کرد که الان دکتر و مهندسان حاذق زیادی از این مدارس فارغالتحصیل شدهاند.
بیسواد زیر ۸۰ سال نداریم
آقای عادل اضافه میکند: به عبارت دیگر هیچ بیسواد زیر ۸۰ سال در روستای بنیس وجود ندارد.
دهیار بنیس، به اقدامات دیگر مرحوم درخشانی اشاره کرده و میگوید: مرحوم درخشانی با اینکه سواد نداشت ولی تاجر بزرگی بود که با یک زن اهل گرجستان ازدواج کرد، او در مدت کوتاهی توانست به چندین زبان مسلط شود و به تجارت در سراسر دنیا بپردازد.
او ادامه میدهد: اینها باعث شد، مرحوم درخشانی به خلاء آموزش در زادگاهش پی ببرد، از اینرو تمام تلاشش را به کار برد تا همروستائیهایش با سواد شوند، او حتی برای تشویق دانشآموزان غیربومی جهت تحصیل در بنیس تعداد ۱۵ باب منزل ساخت و برای معلمان نیز حقوق فوقالعاده پرداخت کرد.
دهیار جوان روستای بنیس خاطرهای از مرحوم درخشانی تعریف میکند: روزی یکی از اهالی شبستر دچار بیماری میشود و هر جا که مراجعه میکند، جوابی نمیگیرد، در نهایت به او میگویند که پزشکی در لندن وجود دارد که میتواند درمانش کند، از اینرو او به لندن جهت مداوا میرود، بعد از اتمام درمان وقتی به اتاق پزشکش میرود، روی میز عکس مرحوم درخشانی را میبیند؛ وقتی از پزشک سوال میکند که چرا عکس آقای درخشانی روی میز شماست، پزشک مدعی میشود که او پدرش است در حالیکه آقای درخشانی اصلا پسری نداشته!.
ماجرای پزشک لندنی و مرحوم درخشانی
آقای عادل ادامه میدهد: بعدها متوجه میشوند که آن پزشک از اهالی ورزقان بوده که در مدرسه آقای درخشانی تحصیل میکرده ولی بعد از مدتی پدرش به او اجازه تحصیل نداده و گفته بود که باید در روستا بمانی و کار دام و طیور را انجام بدهی!.
آنطور که دهیار روستا تعریف میکند، مرحوم درخشانی برای راضی کردن پدر آن پزشک به روستای آنها میرود و سه روز طول میکشد تا او را راضی به تحصیل پسرش کند و در نهایت پول کارگر را به پدر پزشک داده و او را با خود به بنیس میآورد؛ حال او یک پزشک حاذق در لندن است.
جمعیت خیریه بنیس با قدمت ۸۰ ساله
آقای دهیار از وجود یک جمعیت خیریه به نام بنیس هم خبر داده و در این خصوص میگوید: این جمعیت در سال ۱۳۲۰ به نام بنیس در تهران تاسیس شده است که اکثر بنیسیها در آن عضو هستند و به عبارتی خانه دوم همه ما بنیسیهاست.
او میافزاید: همه مسائل، تصمیمها برای بنیس در این جمعیت خیریه گرفته میشود بهطوریکه اگر یک شب، آشغالها را سر موقع از جلوی خانهها بر نداریم از تهران به ما زنگ زده و تذکر میدهند.
آقای عادل به اقدامات دیگر از جمله تشکیل NGO ( سازمان مردمنهاد) عمرانی توسط خیر دیگری به نام حاج بیوک رسولوی جهت توسعه عمرانی روستا اشاره کرد و میافزاید: این روستا دارای اولینهای زیادی است که تشکیل چنین سازمان مردم نهادی برای کارهای عمرانی جزو اولینهاست.
او ادامه میدهد: حاج بیوک رسولوی صاحب کارخانههای بزرگ کیک، کلوچه و شکلات در ایران است که الان یکی از برندهای جدید کیک و شکلات را در بنیس راهاندازی کرده است بهطوریکه نه تنها جوانان خود منطقه بلکه از سایر مناطق نیز برای کار به این کارخانه میآیند.
دهیار روستای بنیس با تاکید بر اینکه نگهداری یک روستا علاوهبر پول به فکر، خلاقیت نیاز دارد، میافزاید: همدلی، وحدت، یکدستگی در بین مردم بنیس منجر شده است تا به یک روستا در سطح روستاهای اروپایی و یا حتی یک شهر تبدیل شویم.
۹۰۰ کنتور در بنیس
او یادآور میشود: جمعیت بنیس متغیر است زیرا در فصل پاییز و زمستان جمعیت کمتر ولی در فصل بهار و تابستان جمعیت زیادی داریم ولی در مجموع در حال حاضر ۹۰۰ کنتور کاربری در این روستا وجود دارد.
آقای عادل میافزاید: هنرستان و دبیرستان بنیس در سطح یک کالج اروپایی است و دانشآموزان زیادی از شهرهای بزرگ برای تحصیل به این روستا میآیند و حتی دختران فارغالتحصیل از هنرستان این روستا الان به طراحان بزرگ لباس در دنیا تبدیل شدهاند.
او ادامه میدهد: هزینه سرویس برای دانشآموزان غیربومی توسط جمعیت خیریه بنیس تامین میشود بهطوریکه دانشآموزان با معدل بالای ۱۸ میتوانند از این شرایط استفاده کنند.
به باور دهیار روستای بنیس، ساخت مدرسه، کارخانه و ایجاد شرایط مناسب در روستا منجر شده است تا مهاجرت معکوس در روستا شکل بگیرد و حتی اقدامات زیادی برای بازگرداندن بنیسیها در حال انجام است، ولی کمبود مسکن یکی از مشکلات موجود در بنیس بوده که باید هرچه سریعتر نسبت به حل آن اقدام شود.
برای بنیسیها اُفت دارد که همروستاییاش مستضعف باشد
در روستای بنیس، بیسواد، گدا، فقیر و بیکار وجود ندارد. دهیار روستا در این خصوص میگوید: تعصب در بین بنیسیها اجازه نمیدهد تا یک بنیسی عضو کمیته امداد و یا بهزیستی شود بلکه از طریق همان جمعیت خیریه دستش را گرفته و احیا میکنیم.
آقای دهیار به امکانات روستا هم اشاره کرده و ادامه میدهد: دو کارخانه بزرگ و یک کارخانه در حال احداث، ورزشگاه، هنرستان بیاضیان، گلخانه شیشهای، مرمت اولین و قدیمیترین حمام بهداشتی بنیس ظرفیتهای بزرگ این روستاست که باعث شده بنیس به روستای اولینها مشهور شود.
به مدرسه معروف این روستا میرویم؛ عکسهای مرحوم درخشانی در جای جای مدرسه جلوهگری میکند.
۲۵۰۰ فارغالتحصیل از مدرسه بنیس
آقای هاشمپور، مدیر سابق مدرسه درخشانی میگوید: این مدرسه هویت بنیسیهاست، چند سال پیش قرار بود تا این مدرسه بسته شود، ولی بزرگان بنیسی مقابل آموزش و پرورش استان تجمع کردند و مشکلات مدرسه حل شد.
او ادامه میدهد: تاکنون پرونده ۲ هزار و ۵۰۰ نفر در این مدرسه ساماندهی شده بهطوریکه در اینجا کارنامه اجداد دانشآموزان نیز موجود است.
آقای هاشمپور اضافه میکند: خیران با حمایتهایشان این مدارس را جهانی و آرزوی مرحوم درخشانی برای توسعه علم در این روستا را برآورده کردهاند.
مدرسه عجایبها
او اضافه میکند: در این مدرسه ۲۲ معلم و ۱۰۰ دانشآموز در حال تحصیل هستند، ساختمان کناری این مدرسه محلی بینظیر است که از انواع حیوانات تاکسیدرمی شده تا جنین حیوانات مختلف از جمله آهو و کتابهای قدیمی و گرانبها در آنجا وجود دارد، حتی در تلاش برای ایجاد موزه آموزش و پرورش در سطح استان هستیم که نمونه ندارد.
آقای هاشمپور، خرس تاکسیدرمی شده گوشه سالن را نشانم داده و میگوید: این خرس داستان عجیبی دارد، حتی بین شبستریها یک ضربالمثل داریم که میگویند “چه کار میکنید، خرس را خواهید رقصاند” که ریشهاش به این خرس برمیگردد.
او اضافه میکند: این خرس قبلا با یک دورهگردی همراه بود و خرسگردانی میشد ولی چندین رفتار تهاجمی از خود نشان داده و به کودکان حملهور شده بود، به همین جهت خرس را کشته و برای خشکاندن به این مدرسه آوردند.
در میدان اصلی روستای بنیس ایستاده و به بنرهای مزین شده به تصویر سردار سلیمانی نگاه میکنم؛ آقای طهبازی از کارآفرینان و ریشسفیدان روستای بنیس میگوید: بنیس یک روستای مذهبی بوده و تقدیم ۳۸ شهید، چندین جانباز و آزاده گواه این امر است.
او به وجود ۱۵ مسجد در روستای بنیس اشاره کرده و میگوید: «هر کسی از این خاک باشد، تعصب به روستایش خواهد داشت و اجازه نمیدهند تا کسی در این روستا در فقر و نداری باشد بلکه با رعایت عزت و حفظ آبروی افراد، دست نیازمندان را میگیرد.
طهبازی که خود از جانبازان هشت سال دفاع مقدس و برادر شهید است، دوران کودکیاش در کشور ترکیه سپری شده، حال کارخانهای در شهرکهای صنعتی تبریز دارد. او زندگی در بنیس را با هیچ چیز دیگر عوض نمیکند.
آقای طهبازی اضافه میکند: بنیسیها معتقدند که کمرم بشکند بهتر از آن است که کمر ایلام بشکند.
جای به جای این روستا پر از حرف است؛ به قول یکی از اهالی روستا باید دولتمردان برای کارآموزی به این روستا بیایند تا بلکه مشکلات اقتصادی کشور را حل کنند.
بنیس تنها روستای دارای دانشگاه در کشور است و دانشجویان زیادی برای تحصیل از سراسر استان و حتی سایر استانها به این روستا میآیند.
معراج آقازاده، رئیس دانشگاه پیام نور واحد بنیس و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور نیز میگوید: دانشگاه بنیس از سال ۸۲ ایجاد شده و در حال حاضر در ۲۲ رشته مشغول به تحصیل هستند و یک هزار و ۵۰۰ دانشجو از این دانشگاه فارغ التحصیل شده اند.
به گفته دکتر آقازاده، این دانشگاه دارای آزمایشگاه تخصصی در فیزیک، شیمی و کشاورزی است و به دلیل تخصصی و مجهز بودن این آزمایشگاهها دانشجویان دانشگاه پیام نور شبستر نیز از این آزمایشگاه استفاده میکنند.
در ادامه به کارخانه کیک و کلوچه و شیرینی معروف این روستا میرویم؛ کارخانهای که صاحب آن، حاج بیوک رسولوی از کارآفرینان نمونه کشوری است.
رسولوی، کارآفرین بنیسی
آقای رسولوی، رئیس شورای روستایی بنیس است؛ او عِرق ملی زیادی به محل تولدش دارد، از اینرو برای جلوگیری از بیکاری همچنین مهاجرت معکوس به روستا، در سال ۱۳۸۳ کارخانه کیک و شکلات را در بنیس راهاندازی کرد که الان ۹۰۰ نفر از این کارخانه روزی بر سر سفرههایشان میبرند.
اشتغال بیش از ۳ هزار نفر در کارخانههای یک بنیسی
البته آقای رسولوی کارخانههای دیگری دارد که برای ۲ هزار و ۵۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده است.
آقای رسولوی برای انجام یکسری از کارهای خود در تهران بود، از اینرو امکان مصاحبه با او وجود نداشت ولی برای کسب اطلاع از میزان تولیدات کارخانه و قبول ریسک احداث یک کارخانه در شرایط اقتصادی فعلی با جعفر هاشمزاده، مدیر کارخانه گفتوگوی کوتاهی انجام دادیم.
او میگوید: حاج بیوک رسولوی از جمله کارآفرینان بزرگ کشور است که قبلا کارخانه زیادی ایجاد کرده ولی طبق نیاز و علاقه به زادگاهش، جدیدترین برند خود را در این روستا احداث کرد که منجر شد تا نه تنها ساکنین بومی بلکه جوانان شهرستانهای اطراف نیز برای کار به این کارخانه بیایند بهطوریکه ۳۰ اتوبوس برای جابهجایی کارگران از شهر و روستاهای دیگر به این کارخانه ارائه سرویس میکنند».
کارخانه بنیس تحریم را قورت میدهد
هاشمزاده ادامه میدهد: «شاید یکسال اخیر سختترین سال از لحاظ اقتصادی برای کشور بود ولی با این اوضاع ما در کارخانه هم توسعه خط تولید و هم جذب نیرو داشتیم.
او با بیان اینکه محصولات تولیدی واحد بنیس به کشورهای مختلفی صادر میشود، میافزاید: سالانه بیش از ۵۰ میلیارد تومان صادرات در این کارخانه داریم.
به اعتقاد آقای هاشمزاده، این کارخانه و روستای بنیس نمونه بارز لبیک به تاکیدات رهبری در رابطه با اقتصاد مقاومتی است.
مدیر کارخانه ناربن بنیس اضافه میکند: شرایط اقتصادی سخت برای همه ملموس بود ولی ما در این کارخانه نه ذرهای از کیفیت و نه از کمیت کاستیم بلکه کارخانه به صورت شبانهروزی در دو شیفت ۱۲ ساعته فعالیت میکند و حقوق کارگران نیز در سطح بسیار خوب و سر موقع پرداخت میشود.
بنیس تولیدکننده ۴ درصدی بیسکویت و شکلات کشور
آنطور که او میگوید، چهار درصد بیسکویت و شکلات ایران در این کارخانه و در بنیس تولید می شود.
کیک قرصدارهای دردسرساز
آقای هاشمزاده در ادامه صحبتهایش به نکته جالبی اشاره کرده و میگوید: ما مشکل فروش نداشتیم ولی در این ماههای اخیر با تبلیغ سوء از سوی دشمنان با پخش عکس کیکهای قرصدار، مشکلات زیادی به واحدهای صنعتی ایجاد کرده است.