به همت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزش شهرداری تبریز؛ کتاب «وقتی صدای سوت میاد، سرتو بدزد» در چهارمین نشست نقد و بررسی یک ماه یک کتاب، در بوته نقد و بررسی قرار گرفت.
به گزارش جارچی اخبار، در این نشست معاون فرهنگی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزش با بیان اینکه جلسات مستمر یک ماه یک کتاب، توانسته ضمن ایجاد فضایی برای نقد و بررسی کتاب، به فرصتی برای تبادل نظر اهالی فرهنگ و هنر منجر شود، اظهار داشت: خوشحالیم که این جلسات فضای مناسبی برای این منظور فراهم آورده و به ارتباط همدلانه اصحاب فرهنگ و هنر منجر شده است.
سیروس مصطفی افزود: امیدواریم در این مسیر نیز به همراهی همه دوستان موفق باشی و به نتایج موثر برسیم.
در ادامه این جلسه شماری از مخاطبان کتاب و افرادی که پیشتر، این کتاب را مطالعه کرده بودند، در خصوص کتاب و زوایای آن از باب گفتگو وارد شدند.
«وقتی صدای سوت میاد سرتو بدزد» مجموعه شش نمایشنامه از مهدی صالحیار است که در ۲۷۲ صفحه توسط انتشارات «شایسته» و «اطهران» با شمارگان ۵۰۰ نسخه در ویترین کتابفروشی ها جای گرفته است.
دانیال بی کس، یکی از مخاطبان این اثر با اشاره به برخی اشارات زبانی و کلامی اثر خاطر نشان کرد: دیالوگ های موجود در متن کتاب می توانستند با شکلی مناظره ای ارائه شوند و با توجه به اینکه اثر، یک متن نمایشنامه ای است این شکل گفتار می تواسنت شکل بهتری به بافت اثر بدهد.
وی ادامه داد: استفاده از ضرب المثل، آرایه های ادبی و حکایت های زبان عامه، می توانست به اثر شکل منسجم تری بدهد و به آن غنا ببخشد.
اکبر شریعت دیگر مخاطب اثر، نویسنده و کارگردان نمایش با اشاره به بافت درونی اثر اظهار داشت: هرچه اثر بیشتر بتواند به بافت محلی نزدیک تر شود و خود را در آن نشان دهد، به همان میزان موفق تر و ماندگارتر خواهد بود.
وی اظهار داشت: بومی و محلی تر شدن اثر موجب می شود تا زبان اثر نیز به فرهنگ محلی ما بیشتر نزدیک شود و آن را غنا بخشد.
شریعت ادامه داد: این البته منحصر به این اثر نیست و متاسفانه به رغم تلاش های عمده ای که می شود، نمایشنامه ای که بتواند متضمن این خصیصه باشد، کمتر به چشم می آید.
وی با اشاره به سایر فعالیت های مهدی صالحیار در حوزه نمایش و فیلم افزود: البته این خصیصه در آثار صحنه ای ایشان حضوری پررنگ دارد و امیدواریم ارتباط و تباینی بین این دو مقوله، یعنی متن و اجرا به وحدت برسند.
این نویسنده همچنین، از نگاه انسانی نویسنده به پدیده ها و موضوعات نمایشنامه های این اثر به عنوان یکی از مهمترین نقاط قوت یاد کرد.
سیروس مصطفی، معاون فرهنگی سازمان و نیز نویسنده و کارگردان تئاتر در این نشست، با تاکید بر اینکه یک نمایشنامه، تا زمانی که به مرحله اجرا نرسد، همچنان ناقص است، افزود: فراهم نمودن زمینه اجرای مناسب آن می تواند به دیده شدن آن کمک کند.
وی همچنین با اشاره به برگزاری جشنواره میرزا آقا تبریزی، که منحصرا به نمایشنامه نویسی می پرداخت، افزود: هدف از برگزاری این جشنواره تامین محتوا برای کارگردان هایی بود که در پی اجرای نمایش با موضوع تبریز هستند و به دلیل فقدان منابع مناسب برای اجرا با دشواری هایی عدیده روبرو می شدند.
قربانعلی طاهرفر کارگردان سینمایی که از دیگر مخاطبان کتاب صالحیار بود، با اشاره به نمایش های فولکلور نویسنده اثر، اظهار داشت: امید است که این خصیصه، یعنی توجه به بعد فولکلور که بعدی عمیق و مهم در نمایشنامه های مختص اینجا را دربر می گیرد، بیشتر شود و آثار در این زمینه، حضوری پررنگ تر بیابد.
وی ادامه داد: مجموعه نمایشنامه های این اثر، با توجه به ذهن سیال نویسنده، توانسته وضعیت بهتری به اثر بدهد که در صورت بهره گیری نویسنده از زبان معیار ادبیات نمایشی، می شد سرانجام خوبی به خط داستانی بدهد.
حسین پورستار، دیگر مخاطب این اثر، با بیان اینکه زبان اثر، مشخصا یک اثر را بومی نمی کند افزود: این عناصر کالبدی موضوع است که اثر را بومی می کند و صرف بهره گیری از اشاره های زبانی، در بومی سازی اثر، نمی تواند موثر باشد.
وی ادامه داد: این نکته مهمی است که باید در نگارش متون نمایشنامه ای مورد توجه و پرداخت قرار گیرد و به آن اشاره کند.
علی مجیدپور، کارگردان و بازیگر نمایش، با بیان اینکه زبان اثر دچار مشکل است، اظهار داشت: این مساله بیشتر در برگردان به زبان فارسی، خودش را بازتاب داده است و ماهیت زبانی را به چالش کشیده است.
وی همچنین، با طرح این نکته که سیمای بصری و شکل ارائه اثر می توانست، در گرافیک و سیمایی جذاب، مخاطب را به انتخاب اثر ترغیب کند اظهار داشت: این اثر با همه خصایص مثبتی که دارد، به دلیل فقری که در طرح جلد و حتی، شیوه صفحه آرایی نمایشنامه ها مشهود است، جذابیت کافی را ندارد.
در پایان این جلسه، مهدی صالحیار،با قدردانی از طرح “نکته های ارزشمند” پیرامون مجموعه نمایش نامه هایش، اظهار داشت: انتقادی طرح شده برایم بسیار سودمند بودند و ترجیح می دهم از آنها به عنوان نکاتی درس آموز برای اعمال در سایر نمایش نامه هایم، بهره گیری کنم.
وی افزود: البته فاصله نگار این آرا متفاوت است و اگر هم خلایی به لحاظ محتوایی هست، به این دلیل است. و این نکته اثر خود را در متن آثار گذارده است.