اما برف برای گیلانی ها طی یکی دو دهه اخیر خیلی خوش یمن و خوشایند نبوده و در واقع بارش برفهای سنگین آنگونه که با بروز مشکلات جدی در حوزه سیستم خدمات رسانی شهرها و روستا و اختلالات گسترده در ارتباطات و تامین نیازهای اساسی مردم همراه شده و آنچه که از نحوه و نوع مدیریت بحرانی که باید در این شرایط اعمال شود ، نمود یافته یادآور خاطرات تلخی برای مردمان دیار باران های نقره ای است.
اولین برف سال ۹۸ در گیلان که هفته اخیر” از شامگاه یکشنبه تا ظهر سه شنبه” به مدت بیش از ۴۰ ساعت مناطق مختلف استان را در برگرفت ، موجب بروز مشکلاتی برای مردم از جمله بسته شدن راه ها و اختلال در سیستم های ارتباطی تلفن همراه و ثابت و نیز قطعی برق و آب شد.
مردم استان گیلان هنوز خاطرات تلخ و مشکلات برف سنگین سالهای ۸۳ و ۸۶ را فراموش نکرده اند آنگونه که برف سنگین سال ۸۳ که به مدت سه روز مدام بارید، موجب ریزش ساختمان ها، تخریب تعدادی از کارخانجات، مرگ تعدادی از در راه ماندگان “اگر چه تاکنون آمار دقیقی اعلام نشده” ، مسدود شدن راه ها، قطعی آب و برق و بسیاری مشکلات دیگر شد.
آن زمان، دست اندرکاران مسئولیت و قصور را بر عهده هواشناسی نهادند که در واقع به سبب عدم پیش بینی برف شدید و در پی آن عدم آمادگی متولیان مدیریت بحران در مقابله با برف استان موجب بروز مشکلات عدیده شده و در واقع اینگونه رفع مسولیت شد.
اما در برف ۹۸ هواشناسی استان و نیز کشور از روزها قبل نسبت به بروز برف سنگین در این خطه هشدارها دادند و از مردم خواسته شد که در این ایام از سفر به این دیار پرهیز نمایند و در واقع طی آن زمینه ای شد تا مدیران و دست اندرکاران استان نیز طی نشست ها و برگزاری جلسات برای مدیریت این شرایط برنامه ریزی کنندو جلسات ستاد مدیریت بحران در استانداری با حضور مسئولان استانی و در فرمانداری های شهرستان های مختلف با حضور مسئولان شهرستانی برگزار شد و مسئولان از آمادگی برای مقابله با بحران برف سخن گفتند.
در نشست های چند ساعته ستاد مدیریت بحران استانی و شهرستانی هر یک از مسئولان دستگاه های اجرایی از امکانات، تجهیزات و آمادگی شان برای مقابله با برف گزارش دادند.
بالاخره با تحقق پیش بینی هواشناسی بارش برف از شامگاه یکشنبه گذشته در مناطق جلگه ای و ارتفاعات گیلان آغاز شد و تا ظهر سه شنبه ادامه یافت.
با این همه در روز نخست بارشهاو گستردگی و شدت آن که ۵۰ شهر از ۵۲ شهر استان را درگیر کرد موجب مسدود شدن راه های اصلی و فرعی شهرها و روستاها شد، در جاده سراوان به رشت ، قزوین – رشت ، فومن – رشت مسافران در راه ماندند و طول ترافیک خودروهای گرفتار در برف به ۱۵ تا ۲۰ کیلومتر رسید و بیش از ۲۴ ساعت طول کشید تا پس از توقف برف این مسیر بازگشایی و تردد خودروها به روال عادی برگردد.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا, مسافران گرفتار در برف مسیر سراوان به رشت و سایر مسافران در شهرستان های دیگر با تلاش نیروهای امدادی هلال احمر اسکان اضطراری شدند و اقلام غذایی و پتو بین آنان توزیع شد، اگر چه برای هیچ یک از مسافران برف در جاده سراوان به رشت و سایر مسافران حادثه ای رخ نداد، اما ریزش برف، سقوط از پشت بام هنگام برف روبی و ریزش بهمن در رودبار جان چهار نفر را گرفت و مصدومیت ۱۴۵ نفر را موجب شد.
پیمان اسدی رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی گیلان گفت: بر اساس آخرین آمار، ۱۴۵ نفر در این استان به دلیل سرخوردن، سقوط و تروما در جریان برف و به دنبال آن یخبندان مصدوم شدند.
برف اخیر در گیلان موجب بسته شدن راههای اصلی و روستایی، قطعی آب و برق در برخی از مناطق شهری و روستاهای استان شد، با گذشت سه روز از اتمام بارش برف، تلاش ها برای کاهش مشکلات مردم و عادی شدن شرایط ادامه دارد.
مردم نقدها و گلایه ها از این شرایط چندباره تجربه شده داشتندو عنوان می کردند که با پیش بینی هواشناسی مبنی بر بارش برف آنها مقدمات لازم برای این شرایط را فراهم کردند و با تهیه پارو، چکمه، مواد غذایی و غیره برای مقابله با برف آماده شدند اما چرا مدیریت بحران آمادگی لازم را برای مقابله با برف نداشت و اینگونه مشکلاتی برای ما ایجاد شد.
مشکلات و چالش های ایجاد شده به گونه ای بود که روز بعد از اتمام بارش ها مسئولان کشوری به موضوع ورود کردند و معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه به عنوان نماینده دولت به استان وارد شد و مدیریت ستاد مدیریت بحران استان را عهده دار شد و وزرای راه و شهرسازی و نیرو هم به استان آمدند.
دکتر محمدباقر نوبخت برای بررسی و رفع مشکلات ناشی از برف از روز گذشته به گیلان آمده طی ۲۴ ساعت سه جلسه ستاد مدیریت بحران در استان تشکیل شد و کار خدمات رسانی و رفع مسائل به طور جدی شتاب گرفت.
معاون رئیس جمهوری شامگاه پنجشنبه در حاشیه سومین جلسه ستاد مدیریت بحران استان با بیان اینکه راه های اصلی در استان گیلان بازگشایی شده، گفت: راه ۵۵۸ روستا دچار مشکل شده بود که هم اکنون به ۳۵۰ روستا رسیده که ۴۷۰ دستگاه ماشین آلات سنگین برای بازگشایی راه های این تعداد از روستاها فعال است.
محمدباقر نوبخت با اشاره به اینکه وزیر راه و شهرسازی با دو معاون وی در استان گیلان حضور دارند و برنامه ریزی های لازم برای بازگشایی راه های روستایی انجام شده، افزود: به نظر می رسد تا فردا “جمعه” راه های روستایی بازگشایی شود و روز شنبه وضعیت عادی داشته باشیم.
وی درباره مشکلات و قطعی برق نیز اظهار داشت: از یک میلیون و ۴۶۸ مشترک، برق ۲۵۰ هزار مشترک در برف اخیر قطع شد که بر اساس آخرین آمار تا این لحظه، به ۲۶ هزار مشترک رسیده که اکیپ ها برای برقدار شدن بقیه خانوارها مشغول به فعالیت هستند.
بر اساس آخرین آمارها، هم اکنون ۲ هزار خانوار همچنان آب ندارند.
ارسلان زارع استاندار گیلان نیز با اشاره به تلاش ها برای رفع مشکلات مردم ناشی از برف اخیر و قدردانی از صبوری مردم بیان داشت: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده، پیش بینی های لازم و تاکیداتی که به همه مدیران دستگاه های اجرایی داشتم این بود که با تمام امکانات و سرعت عمل برای حل مشکلات مردم کوشش کنند.
وی خاطر نشان کرد: با توجه به قول وزیران آب و نیرو امیدوارم که مشکلات آب و برق تا “جمعه” رفع شود.
نیروهای امدادی هلال احمر برای خدمات رسانی به افراد گرفتار در برف اقدام کردند و از طریق امداد هوایی چهار نفر را که در ارتفاعات تالش گمشده بودند، پیدا کردند و یک نفر را که به دلیل سقوط بهمن در رشته رود رودبار مفقود شده بود، پیدا و به مراکز درمانی منتقل کردند.
از دیروز “چهارشنبه” تا عصر امروز “پنجشنبه”،۱۲ سورتی پرواز با استفاده از دو فروند بالگرد انجام شد،این پروازها برای توزیع اقلام غذایی در ۲۰ روستای صعب العبور و نجات پنج نفر در تالش و رودبار انجام شده است.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان گیلان گفت: از شب ۲۱ بهمن تا عصر امروز ۲۴ بهمن ماه ۱۳ هزار و ۶۴۳ نفر از افراد گرفتار در برف اخیر این استان امدادرسانی شدند، ضمن اینکه در این مدت سه هزار و ۵۰۰ نفر از این افراد و در راه مانده نیز اسکان اضطراری یافتند.
مهدی ولی پور با اشاره به انتقال ۲۹ نفر از افراد حادثه دیده برف اخیر به مراکز درمانی توسط امدادگران هلال احمر گیلان عنوان کرد : در این مدت چهار هزار و ۶۴۵ بسته غذایی ۷۲ ساعته «هر بسته برای چهار نفر» بین افراد گرفتار در برف توزیع شده است.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان گیلان خاطر نشان کرد : ۶ هزار و ۹۳۶ بطری آب معدنی، ۲۹ هزار و ۷۵۰ قرص نان، ۶۴۳ بیسکویت و کلوچه، یک هزار و ۴۲ کیلوگرم خرما، سه هزار و ۵۳۴ قوطی کنسرو نیز بین نجات یافتگان توزیع شده است.
۳۰ امام زاده گیلان نیز در برف اخیر پذیرای یک هزار و ۲۴۱ مسافر گرفتار در برف شدند، به افراد اسکان داده شده در برف اخیر در بقاع متبرکه استان به ویژه در شهرستان های رشت، بندرانزلی، تالش ، آستارا، شفت ، رودبار و لنگرود امکانات رفاهی شامل غذا و پتو قرار گرفت.
حجت الاسلام و المسلمین ستار علیزاده مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان گیلان گفت: بیشترین مسافر و در راه ماندگان گرفتار در برف اخیر، در آستان مقدس امام زاده هاشم رشت و امام زاده قاسم و ابراهیم آستارا اسکان داده شدند.
لشکر ۱۶ عملیاتی سپاه قدس گیلان نیز از اسکان ۶۰۰ مسافر گرفتار در برف در حسینه سپاه خبر داد و اعلام کرد که روند خدمات رسانی سپاه به مردم ادامه دارد.
نماینده ولی فقیه در گیلان و امام جمعه رشت نیز در جلسه اضطراری بررسی آسیب های ناشی از بر در استان گیلان که در دفتر وی برگزار شد، گفت: مسئولان گیلان بپذیرند که انتقاد مردم، به حق است، مسئولان از روند خدمات رسانی از مردم عذرخواهی کنند، مردم به دنبال نتیجه عملی جلسه های ستاد مدیریت بحران گیلان هستند.
آیت الله رسول فلاحتی خواستار پاسخگویی مسئولان نسبت به نیازها و مشکلات مردم شد و ادامه داد: حضور مسئولان در عرصه میدانی و کنار مردم، موجب آرامش جامعه می شود.
وی با تاکید بر لزوم تسریع در برطرف کردن آسیب های موجود توسط دستگاه های متولی اظهار کرد: از تلاش تمام مسئولان در برطرف کردن مشکلات مردم قدردانی می کنم.
هماهنگی نقش اصلی را در مدیریت بحران دارد
استاد تمام دانشگاه در رشته جغرافیا و مطالعات شهری و روستایی گفت: هماهنگی در مدیریت بحران، همراه با امکانات نقش اصلی را دارد که نتیجه این مهم را در احساس رضایتمندی شهروندان می توان مشاهد کرد.
دکتر نصرالله مولایی روز جمعه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا، افزود: شرایط اقلیمی در نیمه دوم سال برای کل کشور به تبع جریاناتی که حاکم است، امکان بارش برف به ویژه در زمستان را فراهم می کند.
وی اظهار داشت: اگر چه شرایط جغرافیایی و اقلیمی استان گیلان به لحاظ بررسی های انجام شده، در شرایط خاص موقعیتی استان بخش جلگه ای، احتمال بارش به صورت برف مانند استان های شمال غرب و غرب کشور، کمتر است.
وی اظهار داشت: از طرفی دیگر تقریبا بالای ۸۰ درصد جمعیت استان گیلان در بخش جلگه ای به صورت فشرده و با فاصله کم شهرها و روستاها زندگی می کنند.
این استاد تمام دانشگاه با اشاره به به پیش بینی های خوب هواشناسی برای بارش برف خاطر نشان کرد: در چندسال اخیر پیش بینی های هواشناسی برای مدیریت بحران های ناشی از برف در کشور بسیار کمک می کند.
وی با یادآوری برف سال ۸۳ و ۸۶ در استان گیلان و به وجود آمدن مشکلات ناشی از آن بیان داشت: در بحران برف این سال ها مردم تلاش مسئولان و پای کار بودنشان را لمس می کردند در نتیجه با یاری استان های همجوار، تلاش مسئولان استانی و همراهی مردم این بحران پشت سر گذاشته شد.
وی در ادامه با اشاره به برف اخیر در گیلان و اینکه نه تنها کارشناسان بلکه مردم عادی در کوچه و خیابان از بروز برف سنگین در این استان صحبت می کردند، افزود: زمانی که از یک هفته قبل از سوی هواشناسی بارش برف اعلام می شود، به نظر می رسد که یا این مهم جدی گرفته نشده یا اینکه فکر می کردند، حجم بارش برف مشکلی را ایجاد نمی کند، در حالی که مدیریت بحران استان و شهرستان باید به طور جدی هشدار هواشناسی را پی گیری می کرد.
وی با بیان اینکه امکانات مقابله با برف در گیلان در مقایسه با استان های همجوار غربی و سایر مناطق برف گیر کمتر است، تصریح کرد: با این حال در شرایط خاص می شد امکانات کل استان را بسیج کرد و به مردم این اطمینان را داد که مدیران و مسئولان پای کار بوده و در حال کمک رسانی هستند.
این استاد تمام دانشگاه با اشاره به قطعی برق با بارش برف اخیر در مناطق مختلف استان اظهار داشت: اشکالات اساسی در شرایط خاص آشکار می شود، هنگامی که سیستم شبکه برق رسانی فرسوده باشد، طبیعی است که با بارش برف ، برق قطع شود.
وی با بیان اینکه مسئولان استان باید با ارزیابی مسایل، جوابگوی مردم باشند، خاطر نشان کرد: وظیفه یک کارشناس و مسئول است که ضمن ارائه خدمات به شهروندان، پاسخگوی آنان باشد.
هم کنون اگر چه تلاش های دستگاه های امدادرسان تا حدودی موجب کاهش مشکلات ناشی از برف شد، اما مردم در مناطق شهری و روستایی همچنان درگیر بحران برف و نیازمند کمک رسانی هستند.