ایران در چندین سال گذشته با مشکلات کم آبی و بعضا” خشکسالی روبرو بوده و آذربایجان شرقی نیز به تبع کشور، نگرانی به لحاظ محدودیت منابع آبی را دارد، اما با افزایش مصارف بهداشتی ناشی از در امان ماندن از بیماری کرونا و خانه تکانی عید، مصرف آب رکورد زده و تا بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است که مشکلاتی مانند کمبود و قطعی را سبب می شود.
گرچه رعایت بهداشت فردی برای پیشگیری از بیماری کرونا و سلامت مردم بسیار ضروری بوده و بر هر چیزی ارجحیت دارد، اما آنچه که مورد تاکید کارشناسان منابع آب است، مصرف درست و مدیریت مصرف آب می باشد، به طوری که مردم هنگام شستشوی دست یا حتی مسواک زدن بیهوده آب را باز نگذارند و با هر استفاده، شیر آب را باز و بسته کنند.
البته به عنوان یکی از تبعات شیوع ویروس کرونا، برخی از مردم دچار وسواس فکری شده و هر روز لباس های خود و خانواده را می شویند که بنا به اعلام کارشناسان بهداشت این کار به صورت روزانه لزومی ندارد.
بر اساس اعلام نظر کارشناسان هر ۲ حوزه تامین و توزیع آب در صورت ادامه روند مصرف کنونی، دچار فشار مصرف بی رویه شده و در نتیجه با کمبود منابع و کاهش ذخایر سدها، سفره ها و آب های زیرزمینی مواجه خواهیم شد.
افزایش ۳۶ میلیون لیتری روزانه مصرف آب در تبریز
مدیر عامل آب منطقه ای آذربایجان شرقی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: توصیه به شستشوی ۲۰ ثانیه ای دست ها با آب و صابون برای نابودی ویروس کرونا و جلوگیری از نفوذ آن به بدن و ابتلا به بیماری کرونا مصرف آب را در کلانشهر تبریز تا بیش از ۳۶ میلیون لیتر در روز افزایش داده است.
یوسف غفارزاده اظهار کرد: در عین حالی که مردم را توصیه به اجرای پیام های بهداشتی و بهداشت فردی می کنیم، اما این توصیه تناقضی با تاکید بر صرفه جویی در مصرف آب ندارد.
وی ادامه داد: در واقع میزان افزایش شستشوی ۲۰ ثانیه ای دست تقریبا برابر با همان مقدار کمبود آبی است که در تبریز به وجود آمده و برخی مواقع برای جبران و صرفه جویی در آن قطعی آب را در برخی مناطق این شهر شاهد هستیم.
وی ادامه داد: با هر بار شستشوی دست فرد بیش از ۲ لیتر در ۲۰ ثانیه آب هدر می دهد و در وضعیت کنونی به طور متوسط در هر روز ۱۰ بار به این شیوه دست ها را باید شست.
غفارزاده از مردم خواست تا با رعایت مصرف درست آب از مشکلات آینده کمبود این مایع حیاتی جلوگیری کنند، چون منابع آب محدود است و تامین آن نیز مستلزم زحمات، وجود منابع کافی آب، زمان و هزینه های بالاست.
وی با اشاره به اینکه تامین آب تبریز مستلزم زحمات فراوان است، گفت: ۶۰ تا ۶۵ درصد آب تبریز از شبکه آبرسانی ۱۸۰ کیلومتری زرینه رود با پمپاژ در پنج ایستگاه، هدایت و تامین می شود.
مدیر عامل آب منطقه ای آذربایجان شرقی ادامه داد: حدود ۱۵ درصد آب این شهر نیز از سد نهند تبریز و ۲۰ درصد باقی مانده از آب های زیرزمینی دامنه های شمالی کوه سهند و جنوب تبریز که جزو منابع راهبردی آب است ،تامین می شود که البته نباید به این ذخایر فشاری وارد شود.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا, وی افزود: اما با فشار به ذخایر زیرزمینی و چاه های حفر شده در منطقه آب تامین می شود که میزان مصرف کنونی از اوج مصرف مرداد ماه نیز ۱۰ درصد بیشتر است و در این شرایط چاره ای جز مدیریت مصرف آب نداریم.
غفارزاده با اشاره به اینکه اکنون پنج هزارو ۵۰۰لیتر در ثانیه آب برای تبریز تامین می شود، اظهار کرد: حفر هفت چاه جدید نیز در منطقه سهند در دست اقدام است که به زودی به بهره برداری می رسد.
وی همچنین یادآوری کرد: حتی مدیریت مصرف آب توسط مردم تا ۲۰ میلیون متر مکعب هم می تواند مشکل کمبود را برطرف کند، بنابراین مردم در همان شستشوی ۲۰ ثانیه ای دست باید با ملاحظه مصرف کنند و برای تحقق این موضوع تبیین و آگاه سازی رسانه ها ضرورت دارد.
غفارزاده همچنین از کاهش ذخایر آب مخازن سدهای بزرگ استان در سال جاری خبر داد و افزود: به طور متوسط ۲۳ درصد ذخایر ۱۱ سد بزرگ آذربایجان شرقی، کاهش یافته گرچه پوشش برفی به لحاظ ارتفاع و سطح برف نسبت به سال گذشته در استان بیشتر است؛ البته امیدواریم کاهش ذخایر نسبت به سال گذشته با آب شدن این برف ها برطرف شود.
رکوردزنی مصرف آب در آذربایجان شرقی
مدیرعامل آب و فاضلاب آذربایجانشرقی نیز در گفت و گو با ایرنا با اشاره به افزایش ۳۵ درصدی میزان مصرف آب استان در اسفند ماه امسال نسبت به مدت مشابه پارسال گفت: از نظر میزان مصرف آب رتبه نخست کشور را داریم.
علیرضا ایمانلو افزود: میزان مصرف آب در آذربایجانشرقی در ماه جاری در مقایسه با ماه قبل ۱۷ درصد افزایش نشان می دهد؛ در حالی که اوج مصرف آب استان در تیر ماه است، اکنون ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر از آن، مصرف آب توسط شهروندان را شاهد هستیم.
وی با بیان اینکه ۷۰ تا ۷۵ درصد آب مصرفی استان به ویژه در کلان شهر تبریز توسط آب منطقه ای تامین و تولید می شود، اظهار کرد: تمامی منابع تولید آب آذربایجان شرقی در زمان حاضر با حداکثر ظرفیت کار می کنند.
وی تشریح کرد: شیوع کرونا همراه با خانه تکانی سال نو موجب شده است که شبکه توزیع آب جوابگوی مصرف بیش از حد مردم نباشد؛ خانه نشینی شهروندان به دلیل گریز از کرونا نیز به صورت ناخواسته موجب افزایش مصرف آب در خانوارها شده است.
وی با بیان اینکه ظرفیت منابع، شبکه توزیع، تصفیه خانه ها و ایستگاه های ما محدود و مشخص است، اظهار کرد: معمولا ظرفیت شبکه توزیع آب را برای یک شهر ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از حد نیاز درنظر می گیرند که این امر در موررد ما نیز صدق می کند، اما مشکل اینجاست که مصرف ما از این رقم نیز بالاتر است.
مدیرعامل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی گفت: حدود هفت هزار کیلومتر شبکه توزیع بزرگتر از قطر ۵۰ میلی متر در سطح استان داریم؛ وقتی آب قطع و وصل می شود به دلیل جریان ناگهانی آب، ناخواسته بخشی از رسوبات موجود در آن نیز به حرکت در می آید که ممکن است در آب بخشی از مشترکان خود را نشان دهد.
وی با استفاده اینکه کیفیت بالای آب شرب تبریز در سطح ایران مطرح است، افزود: ۶۵ درصد این آب از رودخانه «جغاتی» تامین می شود که کیفیت فوق العاده ای دارد و بخشی نیز از دامنه های سهند به دست می آید که به بهشت آب های ایران شهرت دارد.
وی یادآوری کرد: در محله حاشیه نشین «زینال آباد» با آب شرب چیزهایی شسته می شود که بسیار هزینه بر است و حتی زمانی که همکاران ما برای تذکر به آنجا رفته اند، آنها را کتک کاری کرده اند.
ایمانلو ادامه داد: در کلان شهر تبریز برای یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت در قالب ۷۶۰ هزار انشعاب آب تحویل می دهیم که ممکن است یک دهم درصد آن نیز دچار مشکل شود،
وی گفت: در مناطق حاشیه ای تبریز محلاتی داریم که برای رسیدن به بالاترین نقطه آن ۲۰۰ پله می خورد و اختلاف ارتفاع در شبکه توزیع حداقل به ۴۰۰ متر می رسد.
وی افزود: برای آبرسانی به برخی از نقاط مرتفع ناگزیر از افزایش ۱۵ اتمسفری فشار هستیم که منجر به ترکیدگی در مناطق پایین دست می شود.
مدیرعامل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی یادآوری کرد: استاندارد کشور برای مصرف هر فرد ۱۵۰ لیتر آب در شبانه روز است که متاسفانه اکنون این رقم به ۲۵۵ لیتر در تبریز افزایش یافته است که نیاز به مدیریت و آگاه سازی رسانه ها دارد.
وی تاکید کرد: البته اگر هر فرد در شبانه روز بتواند ۱۰ تا ۱۵ درصد مصرف آب خود را کاهش داده و مدیریت کند، کسری این مایع حیاتی برطرف می شود و قطعی پیش نخواهد آمد.
قانون ۲۰ ۲۰ به معنای اسراف در مصرف آب نیست
رییس دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با ببیان اینکه متاسفانه عده ای قانون شستشوی ۲۰ دفعه ای دست ها، هر بار به مدت ۲۰ ثانیه، در روز را با باز گذاشتن شیر آب در هر بار شستشو اشتباه می گیرند، گفت: برای از بین رفتن ویروس کرونا شستشوی ۲۰ ثانیه ای دست ها با آب و صابون یا استفاده از مواد ضدعفونی کننده مثل الکل کافی است.
محمدحسین صومی اظهار کرد: در هر بار شستشوی ۲۰ ثانیه ای دست ها، ابتدا باید دست ها را خیس کرده و به مدت ۲۰ ثانیه با کف صابون آن ها را به هم مالید و در پایان آنها را آب کشید، اما برخی فکر می کنند در تمام این مدت ۲۰ ثانیه شیر آب باید باز باشد.
وی یادآوری کرد: شستشوی روزانه لباس پس از مراجعه به منزل لازم نیست، اما رعایت بهداشت فردی بسیار سرنوشت ساز است چون ویروس کرونا از راه دهان، بینی و چشم وارد بدن می شود، در حالی که این ویروس روی لباس و البسه در زمان کوتاهی از بین می رود.
به گزارش ایرنا، از بین ۱۱۷ نفر بستری شده مشکوک به کرونا در مراکز بیمارستانی در شبانه روز گذشته، نتیجه آزمایش ۳۵ نفر مثبت اعلام شد تا تعداد مبتلایان به کرونا در آذربایجان شرقی به ۴۰۹ نفر برسد.