همایش یکصدمین سالگرد شهادت شیخ محمد خیابانی با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی، شخصیت‌های کشوری و استانی، اساتید و دانشجویان و طلاب در تبریز برگزار شد.
به گزارش جارچی اخبار، به نقل از ایرنا، در این همایش دو روزه که روز نخست آن در تبریز برگزار شد و روز دوم در مجلس شورای اسلامی برگزار می شود، ۱۱۰ مقاله به دبیرخانه واصل شده که کمیته علمی، ۳۶ مقاله را مورد پذیرش قرار داده و این مقالات در قالب کتاب ارائه شده است.
شهید شیخ محمد خیابانی یکی از رجال نقش آفرین در تاریخ ایران و آذربایجان بود و تاریخ از وی به عنوان یکی از بزرگترین رهبران مبارزات مشروطه در آذربایجان یاد می‌کند.
شیخ محمد خیابانی از شخصیت‌های تاثیرگذار در تاریخ یکصد سال گذشته است و بارها نام ایشان به نیکی از زبان امام راحل و رهبر معظم انقلاب ذکر شده است. ایشان نماینده دور دوم و چهارم مشروطه از سوی آذربایجان بود و هدف وی پیاده کردن قانون اساسی و مشروطه ابتدا در منطقه آذربایجان و سپس گسترش آن در کشور بود.
با توجه به ارزشمند بودن زندگی و شخصیت این شهید بزرگوار ستاد بزرگداشت ایشان با پیشنهاد مجمع نمایندگان مجمع نمایندگان آذربایجان شرقی و با موافقت رئیس مجلس شورای اسلامی شکل گرفت.
شیخ محمد خیابانی بدنبال پیاده کردن قانون اساسی بود
نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز با بیان اینکه در تاریخ مبارزان انقلابی ایران هرجا مبارزه ای بی امان علیه جریان غرب وجود داشت، چهره روحانی مجاهدی دیده می شود، اظهار کرد: شیخ محمد خیابانی از جمله روحانیونی بود که به علم فقه، هندسه و نجوم مسلط بود و در هر شرایطی مطابق با نیاز، روش‌هایی را برای تحقق اهداف ملت مسلمان به کار می‌برد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی آل هاشم گفت: قیام شیخ محمد خیابانی بیشتر قیامی ضد استبدادی و ضدارتجاعی بوده و او به دنبال پیاده کردن قانون اساسی، مشروطیت و آزادی خواهی در ایران بود.
وی خاطرنشان کرد: شیخ محمد خیابانی مورد تحلیل‌ها و تفسیرهای مختلفی قرار گرفته است، اما این تحلیل‌ها متمایز بوده و آنچه مسلم است، قیام وی بیشتر قیامی ضد استبدادی و ضدارتجاعی بوده است.
وی با بیان اینکه تجزیه طلبی و استقلال آذربایجان جایگاهی در اندیشه وی نداشته است، گفت: با استناد به محتوای نطق‌های شیخ محمد و بر خلاف باوری که برخی هم عصران وی و برخی از محققان امروزی دارند، اندیشه تجزیه طلبی و استقلال آذربایجان هیچ گونه جایگاهی در افکار، اندیشه‌ها و انگیزه قیام او ندارد، به طوری که اگر مجموع سخنرانی‌های ایشان را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم، می‌بینیم که حتی یک بار از تجزیه یا استقلال آذربایجان سخن به میان نیامده است.
امام جمعه تبریز اظهار کرد: از بررسی سخنان رهبر قیام تبریز و موضع‌گیری‌های او چنین برمی‌آید که قیام مجاهدان تبریز به منظور قطع دست اجانب از سلطه پیدا کردن بر کشور و منافع آن، از بین بردن استبداد، احیا و اجرای قانون مشروطیت، سروسامان دادن به اوضاع آشفته کشور، حفظ استقلال همه جانبه کشور، همکاری با نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک خان در راه اصلاح اوضاع کشور و بیدار کردن مردم بوده است.
حجت‌الاسلام آل هاشم با اشاره به علل شکست قیام شیخ محمد خیابانی گفت: خیانت عوامل بیگانه، کم بودن نیروهای مقاومت، اعتماد بیش از حد به افراد به ظاهر خوب و عدم همکاری هم‌پیمانان خیابانی از دلایل این شکست بود.
وی با اشاره به برخی از جملات شیخ محمد خیابانی اظهار کرد: این شیخ شهید تاکید داشت که “ملتی که از مرگ نمی‌ترسد، هرگز نمی‌می میرد” و “اولین لازمه شرافت هر ملت، استقلال است”.
شیخ محمدخیابانی ضد استبداد بود
استاندار آذربایجان شرقی در همایش بین المللی گرامیداشت یکصدمین سالگرد شهادت شیخ محمد خیابانی، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب در سخنرانی تلویزیونی ۲۹ بهمن فرمودند که آذربایجان چند ویژگی بارز از جمله نخبه پروری در علم، سیاست، هنر، جریان سازی در تاریخ و داشتن غیرت شدید نسبت به ایران دارد.
محمدرضا پورمحمدی خاطرنشان کرد: یکی از چهره های جریان ساز و نقش آفرین در کشور که اهل آذربایجان بود، شهید شیخ محمد خیابانی است.
وی با بیان اینکه آذربایجان همچون آذری تابناک در تاریخ ایران می درخشد، افزود: هر زمان که جان ایران به سردی گراییده، آذربایجان با گرمای خود به این کشور گرمی بخشیده است.
استاندار آذربایجان شرقی گفت: شیخ محمد خیابانی ضد استبداد بود و به دلیل نگرانی از دستاوردهای نهضت مشروطه ناگزیر بود قیام کند، این شهید بزرگوار همواره دشمن بیگانگان بود و برای مخالفت با قرارداد ۱۹۱۹ و نجات کشور از نابسامانی قیام کرد.
پورمحمدی یادآور شد: امروز برماست که از این انقلاب که ودیعه ای از خون های پاک شهداست، حفظ و صیانت کنیم.
شیخ محمد خیابانی مدرس ثانی بود
مسئول ستاد بزرگداشت شیخ شهید محمد خیابانی نیز با بیان اینکه شهید شیخ محمد خیابانی به حق مدرس ثانی بود، اظهار کرد: بعد از حدود یکصد سال، رییس مجلس با اقدام شایسته و با تشکیل ستاد بزرگداشت شهادت شیخ محمد خیابانی موافقت کردند.
حجت الاسلام و المسلمین سید محمدرضا میرتاج الدینی ادامه د اد: شهید شیخ محمد خیابانی همرزم شهیدانی چون ثقه الاسلام، ستارخان و باقرخان، میرزاکوچک خان جنگلی و آیت الله مدرس بود.
وی گفت: بعد از اینکه مجلس به توپ بسته شد و اولین شهید مجلس نیز آقا میرزا ابراهیم نماینده تبریز بود، مردم تبریز قیام کردند و شیخ محمد خیابانی در این جمع سخنرانی کرد و قیام ۱۱ ماهه از آنجا شکل گرفت که ستارخان فرمانده قیام بود.
میرتاج الدینی با بیان اینکه شیخ محمد خیابانی ضد استبداد، ضد بیگانگان، اهل بصیرت و صبر مقاومت بود، اظهار کرد: استاد حکیمی در کتاب “بیدارگران اقالیم قبله” فصلی را به توصیف شهید خیابانی اختصاص داده است که عنوان این فصل را عقل بیدار انتخاب کرده و این گونه نوشته است که “سخنان این عالم مصلح اسلامی برای صد سال بعد از خودش گفته شده است”.
مسئول ستاد بزرگداشت شیخ محمد خیابانی اضافه کرد: در مدت زمان کوتاهی مسائل فرهنگی و رسیدگی به محرومان در آذربایجان به اوج خود رسید.
میرتاج الدینی با تاکید بر شناساندن شیخ محمد خیابانی به نسل جدید، گفت: انتظار ما از صدا و سیما این است که سریال تاریخی شیخ محمد خیابانی ساخته شود و در همین راستا اهالی هنر و فرهنگ استان نیز اعلام آمادگی کردند.
در این همایش از تمبر یادبود شیخ محمد خیابانی و نیز مجموعه مقالاتی که به صورت کتب در آمده است رونمایی شد.