“بهارک محمودی”، استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: کرونا ضمن داشتن آثار و پیامدهای منفی، نقاط قوتی هم دارد.دیده شدن حجم زیاد مسوولیتهای زنان شاغل در امور خانه و خانه داری از سوی اعضای خانواده در دوران کرونا؛ یکی از این آثار مثبت است.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا، یکی از گروههایی که از زمان شیوع کرونا تا کنون نقش مهم و فعالی در عرصه اجتماع بازی کرده زنان هستند. زنان ضمن اینکه از دیرباز وظیفه حفظ آرامش اعضای خانواده وحفظ ارتباط با خویشاوندان، دوستان و آشنایان را بر عهده داشتند، در این دوران بیش از پیش به مدیریت و برنامهریزی امور روزمره در خانواده پرداختند و بر حجم وظایف و مسوولیتهای آن ها خصوصا زنان شاغل در این دوران افزوده شده است. زیرا زنان علاوه بر کار بیرون باید به امر آموزش فرزندان که در دوران کرونا از خانه انجام می شود؛ توجه کرده و همواره نقش معلمی را نیز برای آنها ایفا کنند. نکته قابل توجه این است که زنان این مسوولیتها را بدون هیچ چشمداشتی انجام میدهند زیرا این امر به عنوان بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی آنان شناخته شده است. اهمیت توجه به نقش زنان و نیز حجم مسوولیتها و وظایف زنان شاغل در دوران کرونا سبب شد، پژوهشگر ایرنا با “بهارک محمودی”، استاد دانشگاه علامه طباطبایی به گفت و گو بنشیند. مشروح این گفت و گو را در ذیل میخوانید:
عجین شدن خانه داری با هویت فرهنگی و تاریخی زنان
بهارک محمودی درباره زنان شاغل و انجام کارهای مربوط به خانه و افراد خانواده گفت: به طور کلی کار خانه به شکلی فرهنگی و تاریخی با هویت زنان عجین شده است. بر این اساس وقتی زنان در محیطی خارج از منزل کار میکنند، این به معنای از بین رفتن مسوولیت های آنها در داخل خانه نیست. مثال های سادهای همچون غذا پختن، نظافت منزل و حتی برقراری ارتباط با دوستان و آشنایان؛ همه و همه به شکل کلی بر عهده زنان بوده و همچنان هم همینطور است. فرقی هم ندارد که زنان شاغل باشند یا نباشند، مهم این است که کار خانه کار زنانه به شمار میآید. از این رو شاغل بودن زنان نافی مسوولیتها و وظایف خانگی آنها به شمار نخواهد رفت.
محمودی در ادامه توضیح داد: هر چند تفاوتهایی بین انواع مشاغل زنان وجود دارد، اما نکته اینجاست که حضور در برخی از این مشاغل نیازمند صرف زمان بیشتری است؛ همچون حضور در هیات علمی دانشگاه که به دلیل همنشینی با مطالعه و پژوهش شغلی تمام وقت به شمار میرود و مرزی بین ساعات کاری، تفریح و ساعت استراحت برایش وجود ندارد .از این رو برخی شاغلان با مسایل و چالشهای متفاوتی به لحاظ حجم کار و وظایف رو به رو هستند.
کرونا فرصتی را برای دیده شدن چالشهای زنان شاغل فراهم کرد
محمودی به وضعیت زنان شاغل در دوران کرونا اشاره کرد و گفت: چالشها به طور کلی در حوزه شغل زنان بسیار است. اگر چه میتوان گفت این مساله به طور مستقیم ربطی به این چالشها ندارد اما میتوان گفت کرونا باعث به چشم آمدن بسیاری از این چالشها شد. از آنجاییکه تمام اعضای خانواده از صبح تا غروب در خانه هستند و همزمان با هم زیست خانگی را تجربه میکنند. در واقع هرچند کارها به صورت مجازی و از راه دور انجام میشود اما حضور زنان در خانه حجم مسوولیتهای خانگی آنها را نیز بیشتر کرده است. به همین دلیل است که حضور تمامی افراد خانواده در کنار یکدیگر که خود باعث افزایش مسوولیت های خانه میشود، اهمیت کار زنان در خانه را پررنگ تر جلوه میدهد، چیزی که شاید تا سال گذشته به شکلی نامرئی اتفاق میافتاد حالا جلوی چشم تک تک اعضای خانواده که به جای محل کار و مدرسه و دانشگاه در خانه ماندهاند، به شکلی مدام تکرار میشود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: وضعیتی که تا پیش از این به درون و بیرون منزل منفک میشد، در شرایط حاضر تغییر کرده و زمینهای برای افزایش حجم وظایف و مسوولیتهای زنان فراهم کردهاست. چون همانطور که میدانیم فرهنگ تفاوتی نکرده و همچنان پابرجاست. آن ذهنیتی که همواره کارهای خانگی، از جمله نظافت، پخت و پز و سایر امور را با زنان پیوند میدهد همچنان پا برجاست. به عبارتی میتوانم بگویم هرچند بار مسوولیت های زنان خصوصا زنان شاغل در دوران کرونا سنگین تر شد اما جنبه مثبتی که داشت پر رنگتر شدن و به چشم آمدن آنها در نظر سایر اعضای خانواده بود.
او در پایان سخنان خود گفت: به عقیده من زنان به لحاظ زیستی و فکری، چند بعدی هستند و معمولاً خود را با شرایط به سرعت سازگار میکنند. از این روی با حضور کرونا و تغییر قوانین زندگی روزمره، به سرعت و البته به ناچار خود را با شرایط موجود هماهنگ کردهاند. زنان به طور معمول نه تنها مسوول حفظ آرامش و رفع استرس و اضطراب های اعضای خانواده به شمار میروند بلکه سایر برنامهریزیها و مسوولیتهای دیگر نیز بر عهده آنها بودهاست. همچنین کرونا نشان داد کارخانگی برای همه زنان یکسان تعریف شده و از این نظر تفاوتی بین زنان باسواد و بی سواد و شاغل و غیر شاغل وجود ندارد. زن، زن است و مسوولیت کار خانه به شکلی طبیعی و از پیش تعیین شده بر عهده اوست. رویکردی که تغییر آن بدون شک نیازمند فرهنگسازی و آگاهی اقشار گوناگون اجتماعی است.