چند سالی است که نام مفاخر علمی، فرهنگی و هنری پس از تکمیل لیست شهدای مراغه، روی تابلو معابر این کهنشهر نقش میبندد و از پویایی و پژوهشمحوری جریان فرهنگی در میان مسئولانش حکایت میکند.
مسئولان امر نیز میگویند در مرحله نخست اسامی همه شهدا بر ورودی کوچهها، خیابانها و میادین این شهر نقش بسته و پس از تکمیل لیست شهدا نوبت به مفاخر تاریخی چون اشراق، زینالعابدین، عبدالقادر و دیگر شخصیتهای عصر حاضر همچون “کریمی” و “باریشماز” رسیده است.
حتی شهید دکتر “یوسف رهبری” به عنوان نخستین شهید مدافع سلامت شهرستان و شهید “خسرو رسولی” که طی سالهای اخیر در مناطق مرزی به درجه رفیع شهادت نائل شده بود نیز از جریان فرهنگی نامگذاریها طی سالهای اخیر جا نماندهاند.
نامگذاری بر اساس دو محور شهدا و مفاخر ادبی
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی مراغه که کمیسیون نامگذاری نیز زیر نظر وی فعالیت میکند، میگوید: در پنجمین دوره از شورای اسلامی شهر مراغه نامگذاریها بر اساس اولویت در دو محور “شهدا” و “مفاخر علمی، فرهنگی و هنری” متمرکز شد.
به گفته “ناظم عزیزی” پس از نامگذاری نام مقدس شهدا با هدف ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، نوبت به هویتبخشی شهری و احیای نامهای قدیمی و زنده نگاه داشتن نام و یاد علما، دانشمندان و مشاهیر علمی، فرهنگی و هنری رسید.
نامگذاری اسامی شهدا در اولویت است
مسئول حوزه فرهنگی اجتماعی شهرداری مراغه که در کمیسیون نامگذاری نیز عضویت دارد، در مورد جریان فرهنگی نامگذاریها در سالهای اخیر میگوید: اسامی همه شهدا طبق لیستی که بنیاد شهید و امور ایثارگران در اختیار این کمیسیون قرار داده، در نامگذاری معابر مراغه مورد توجه قرار گرفته است.
“ودود دوستی” ادامه داد: حتی اسامی بلوارها و معابر اصلی شهر نیز به خانوادههای دارای دو شهید یا سه شهید اختصاص یافته که از آن جمله میتوان به بلوار شهیدان ماهری، کرمی یا مقدم اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه بلوارهای شهیدان “عید گشایش” حدفاصل پل جهاد تا میدان مادر و شهید پرکار از کمربندی غربی میدان بسیج تا طالبخان از جمله نامگذاریهای اخیر به شمار میرود، ادامه داد: مزین شدن یک کوچه در پهرآباد به اسم شهید توانا، نامگذاری یک کوچه در خیابان پاسداران به نام شهید اکبر معبودی و تغییر نام جودیآباد به شهید یوسف امامی از دیگر موارد محسوب میشود.
وی به نامگذاری یک میدان در شهر مراغه به اسم استاد “باریشماز” نیز اشاره و بیان کرد: استاد “حیدر عباسی” متلخص به “باریشماز” در دوم اردیبهشت ۱۳۲۲ در مراغه متولد شده و شاعر، عرفانپژوه، نویسنده و قرآنپژوه است.
به گفته “دوستی” تاکنون سه جلد از مجموعه پنج جلدی تفسیر موضوعی قرآن از سوی این قرآنپژوه به چاپ رسیده و از دیگر آثار وی میتوان به “تبت یدا”، ترجمه نهجالبلاغه به زبان ترکی آذربایجانی و ترجمه مثنوی به ترکی آذربایجانی اشاره کرد.
وی به نامگذاری یکی از پلهای رودخانه صافیچای به عنوان پل زینالعابدین مراغی نیز اشاره کرد و افزود: وی نویسنده کتاب سیاحتنامه ابراهیمبیگ به زبان فارس بوده و به اذعان برخی از ادبا اولین رماننویس زبان فارسی به شمار میرود؛ ضمن اینکه نوشتههای وی در شکلگیری مشروطه نیز تاثیرگذار بوده است.
پل اشراق امروز افتتاح میشود
مسئول حوزه فرهنگی اجتماعی شهرداری مراغه به تعریض پل حدفاصل میادین استاندارد و ۱۶ اردیبهشت از سوی شهرداری اشاره و بیان کرد: این پروژه با نام پل “اشراق” در روز جاری افتتاح میشود.
وی اضافه کرد: “میرعبدالفتّاح موسوی مراغهای” عالم، شاعر و عارف دوره زندیه در قرن ۱۲ ه.ق بود که در شعر ترکی “فتاح” و در شعر فارسی “اشراق” تخلص میکرد.
وی اظهار داشت: “اشراق” به موجب خوابی به حلقهی ارادتمندان عارف مشهور ”میرمحمدتقی شاهی مشهدی” پیوست و پس از کسب فیض از محضر ایشان به مراغه برگشت و شیخالاسلام شهر شد.
به گفته وی او ماجرای خواب عرفانی خود را در مثنوی فارسی خود به نام “ریاضالفتوح” بیان کرده و از او علاوه بر دیوانهای فارسی و ترکی یک ساقینامه نیز باقی مانده است.
مسئول فرهنگی اجتماعی شهرداری مراغه: “میرعبدالفتّاح موسوی مراغهای” که در شعر ترکی “فتاح” و در شعر فارسی “اشراق” تخلص میکرد، نخستین مرثیهسرا در آذربایجان به شمار میرود
وی اضافه کرد: او به عنوان اولین مرثیهسرا در آذربایجان محسوب میشود و نسخ خطی دیوان اشعار اشراق مراغهای در اغلب کتابخانههای ایران و جهان موجود است.
به گفته “دوستی” اشراق در سال ۱۱۷۵ ه.ق در مراغه به رحمت ایزدی پیوست و در بقعه مشهور به آقالار قبرستانی مدفون است.
وی این را هم مورد تاکید قرار داد که نردههای پل اشراق مراغی به به یک بیت فارسی از آن شاعر پرآوازه مزین شده، ضمن اینکه از طرح های گنبد سرخ نیز در طراحی نرده بهره گرفته شده است.
پل اشراق مراغی – تکنیک: معرق فلز – هنر خوشنویسی: طاها کفیل افشار
“احمد دادرس فیاض” رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مراغه نیز ضمن قدردانی از کمیسیون نامگذاری معابر میگوید: این رویکرد موجب تعمیق شناخت از شهدا و مفاخر شده و در سایه آن بسیاری از اقشار جامعه با شخصیتهای علمی، فرهنگی و هنری این کهنشهر آشنا میشوند.
رودخانه صافی چای از وسط شهر مراغه می گذرد و پل های روی این رودخانه که چندی پیش از عوامل ترافیک شهری به شمار می رفت، یکی پس از دیگری تعریض شده که آخرین آنها پل اشراق است.