وحید یوسفی
سد معبر همچنان معضل بزرگ کلانشهرها محسوب می‌شود؛ معضلی که پیامدهای آن در ابعاد مختلف بر شهر، شهروندان و حتی نگاه‌های گردشگران تاثیرگذار است. تبریز هم از این ماجرا مستثنی نیست و حالا وانت بارهای بی‌شمار و دستفروشانی که بساط خود را گوشه خیابان‌ها پهن می‌کنند سهم مهمی از سد معبر را به خود اختصاص داده‌اند.
به گزارش جارچی اخبار، فرقی نمی‌کند در روزهای منتهی به آغاز سال تحصیلی جدید باشد یا چند روز مانده به عید نوروز. حالا موعد خریدهای شهروندان در مواقع خاص سال که می‌رسد، بساط دستفروشان هم در هر نقطه شهر چیده شده و شلوغی و سد معبر و در نهایت ترافیک هم نفس شهر را تنگ می‌کند.
شهروندان در مراجعه به اصناف، ادارات و بانک‌ها خود را مقید به اخذ نوبت و رعایت حقوق دیگر همشهریان خود می‌دانند. مدیریت زمان نزد این افراد اولویت حضور و دریافت خدمات دولتی است. به عنوان مثال صبح‌ها رعایت نوبت در نانوایی محل و اعتراض به حضور خارج از نوبت افراد برای همه ما رخ داده است تا از زمان‌بندی خود عقب نمانیم. مسئله خیلی ساده است؛ نمی‌خواهیم زمان را از دست بدهیم. شاید برایتان جالب باشد بدانید در کلانشهرهای پرترافیک، شهروندان ۷ سال از عمر خود را در ترافیک سپری می‌کنند اما سوال اینجا است چرا کمتر کسی به موضوع سد معابر شهری و اتلاف عمر به اندازه نوبت نانوایی توجه نمی کند؟
سد معبر در عصر کنونی یکی از چالش‌های پیش روی کلانشهرها و مهمترین عامل ترافیک‌زا در سطح معابر شهری است. از مصادیق مشخص سد معبر می‌توان به وانت‌بارهای دوره‌گرد و ثابت و دستفروشان در سطح شهر و پیاده‌راه‌ها اشاره کرد. شناسایی، جمع‌آوری و ساماندهی تک‌تک موارد سدمعبرکنندگان می تواند چهره بصری شهر را به قدر قابل توجهی متحول کند. مدیریت شهری تبریز اهتمام ویژه‌ای برای ساماندهی و حل مسئله سدمعبر دارد.
وظیفه سدمعبری شهرداری‌ها در قانون مشخص است؛ تبصره یک بند دو ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها می‌گوید: سدمعابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز آنها و میدان و پارک‌ها و باغ‌های عمومی برای کسب یا سکنی و یا هر عنوان دیگری ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در رفع موانع موجود و آزاد کردن معابر و اماکن به وسیه ماموران خود اقدام کند.
جمع‌آوری سد معبر خودرویی در آستانه بازگشایی مدارس
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار تبریز در گفتگو با شهریار در خصوص راهکار اساسی حل معضل سدمعبر می‌گوید: شهرداری تنها یکی از ارگان‌های دخیل در معضل شهری سدمعبر است. هماهنگی بیشتر صداوسیما، پلیس راهور، نیروی انتظامی، اتاق اصناف و بهزیستی و دیگر نهادهای مربوطه در موفقیت هرچه بیشتر حل سدمعبر موثر و الزامی است.
جواد صدیقی ادامه می‌دهد: با تاکید و جدیّت دادستان تبریز در موضوع سد معبر وانت‌بارها، جلسات و هماهنگی‌های خوبی انجام شده است تا قبل از آغاز ماه مهر سال‌جاری طرح جمع‌آوری خودرویی اجرایی شود.
وی می‌گوید: جالب است بدانید طبق بررسی‌های دقیق در شهر تبریز بالغ بر ۵۰۰ دستگاه وانت‌بار در سدمعبر خودرویی وجود دارد که از این تعداد ۳۰۰ دستگاه متعلق به حدود ۱۸ نفر است که در آستانه بازگشایی مدارس در همین راستا برای جمع‌آوری سدمعبر خودرویی با همکاری قاطع دادگستری استان اقدامات موثری انجام می‌گیرد.
گسترش وانت بارها از نظر بصری به شهر ضربه می‌زند
جمع‌آوری وانت‌بارها و دستفروشان در معابر اصلی شهر نیازمند همکاری مراجع قضایی و انتظامی است. دادگستری آذربایجان‌شرقی و دادستان تبریز در این حوزه همکاری مطلوبی با مدیریت شهری دارد.
رئیس کل دادگستری آذربایجان‌شرقی در این باره معتقد است: موضوع سد معبر و گسترش وانت‌بارها در تبریز دغدغه همه ما است؛ چرا که از نظر بصری وانت‌بارها به شهر ضربه می‌زنند.
موسی خلیل‌اللهی می‌گوید: طبق بررسی‌های انجام گرفته مشخص شد تمام این وانت‌بارهای سدمعبر کننده از اقشار و افراد نیازمند جامعه نیستند.
وی اضافه کرد: طی روزهای آتی در این باره جلسه مشترکی با پلیس راهور و یگان امداد برگزار می‌کنیم تا اقداماتی برای کاهش این معضل شهری انجام گیرد.
آبان سال جاری روزشمار افتتاح بازارچه مرزداران
ساماندهی دستفروشان یکی دیگر از موضوعات اساسی در حوزه سدمعبر است، ساماندهی و نظم‌دهی به دستفروش‌ها هم از دیگر معضلات شهری است که می‌تواند در آستانه بازگشایی مدارس از حجم ترافیکی مرکز شهر بکاهد.
معاون محیط زیست و خدمات شهری شهردار تبریز در این باره نیز می گوید: معضل سد معبر دستفروشان باعث ایجاد بی‌نظمی و ترافیک در سطح شهر و همچنین اتوبان‌ها می‌شوند جهت حفظ آرامش و رفاه شهروندان با تمام وجود آماده هرگونه همکاری و تعامل با شهرداری و ادارات ذی‌ربط برای حل و ساماندهی دستفروشان هستیم.
جواد صدیقی اضافه می‌کند: در راستای دسترسی سریع و راحت شهروندان، بازارچه‌های محلی در سطح محلات احداث می‌شود تا شاهد کاهش تردد در مرکز شهر باشیم و بر همین اساس مدیریت شهری اهتمام ویژه‌ای بر افزایش تعداد بازارچه‌های محلی در تبریز دارد زیرا این اقدام در بلند مدت موجبات ساماندهی دستفروش‌های می‌شود.
وی اضافه می‌کند: در این راستا بازارچه‌های محلی پاسداران و شهرک مرزداران در دست احداث است. بازارچه محلی مرزداران با ۵۰ متر طول و ۲۷ متر دهانه به ارتفاع مفید چهار متر در حال احداث است.
صدیقی ادامه می‌دهد: در این مجموعه غرفه‌های ارائه مستقیم میوه و تره بار پیش بینی شده و با عرضه مستقیم آنها، ضمن رفع نیاز ساکنان شهرک مرزداران، از دستفروشی و ایجاد سد معبر جلوگیری می شود. این بازارچه نیز مطابق روزشمار اعلامی، آبان سال‌جاری به اتمام خواهد رسید.
اهتمام جدی مدیریت فعلی در احداث بازارچه‌های محلی
صدیقی ادامه می دهد: بازارچه شهرک اندیشه به متراژ ۲۰۰ مترمربع، توسط سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهری با امکانات و تجهیزات موجود در سازمان احداث و افتتاح شده است که دارای یک سالن اصلی، سردخانه، انباری است و محصولات با کیفیت مناسب و زیر قیمت بازار در آن عرضه می شود.
وی می‌گوید: راهکار اصلی ساماندهی دستفروشان سطح شهر همانند دیگر کلانشهرها، محل یابی و احداث بازارچه‌های “شب و عصر” در کنار بازار روز است زیرا ایجاد این نوع بازارها از فشار ازدحامی دستفروشان منطقه مرکز شهر می‌کاهد.
هر عاملی که بتواند در صرفه جویی زمان شهروندان موثرباشد برای مدیریت شهری حائز اهمیت است. رفع سدمعبر ایجادی توسط وانت بارها و دستفروشان می تواند به اندازه قابل توجهی از حجم ترافیک شهر و آلودگی صوتی کاهش دهد و از اتلاف زمان و سلب آرامش شهروندان جلوگیری کند. امید است با هماهنگی بیشتر تمامی ارگان های دخیل، بتوان به نحوه احسن مقوله سدمعبر را کنترل کرد.