رییس بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی گفت: فرسایش خاک، آثار و تلفات عدیده ای برای محیط زیست دارد که شور شدن تدریجی اراضی کشاورزی از جمله این تلفات است.
به گزارش جارچی اخبار، احد حبیب زاده روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: فرسایش خاک به علت پیامدهای نامطلوب زیست محیطی و اقتصادی، از بین رفتن پوشش گیاهی، کاهش حاصلخیزی خاک، افزایش رسوب گذاری، آلودگی شیمیایی خاک و آثار سوء بر مدیریت پایدار اراضی کشاورزی دارد که باید به نحو مقتضی جلوی این پدیده گرفته شود.
وی عدم استفاده درست از منابع طبیعی و اراضی کشاورزی و عملیات نادرست عمرانی نظیر جاده سازی در حوزه های آبخیز بدون رعایت اصول حفاظت خاک، شخم اراضی شیب دار در جهت شیب زمین، چرای بی رویه در مراتع، قطع درختان جنگلی، تبدیل اراضی مرتع به اراضی کشاورزی را از اقدامات غیراصولی برشمرد که موجب افزایش مقدار و شدت فرسایش خاک و تولید رسوب در آن می شود.
حبیب زاده با اشاره به اینکه خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی در هر کشور محسوب می شود، یادآور شد: فرسایش آن به وجود آورنده بسیاری از مشکلات از جمله کاهش حاصلخیزی، فقر پوشش گیاهی و بیابان زایی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک خواهد بود.
وی ادامه داد: امروزه کاهش منابع اراضی ناشی از فرسایش خاک همه ساله خسارات فراوان جانی و مالی را در پی دارد و باید توجه داشت که استفاده نادرست و بهینه اراضی عامل اصلی و یکی از عمده ترین عوامل تخریب خاک در اراضی کشاورزی و منابع طبیعی است.
حبیب زاده فرسایش خاک را از جمله فرآیندهایی برشمرد که بر منابع آب و خاک کشور تأثیر نامطلوبی دارد، به طوری که از حدود ۱۰۰ میلیون هکتار اراضی کشور که در معرض پدیده بیابان زایی است، ۵۷ میلیون هکتار آن در معرض فرسایش آبی قرار دارد.
وی هشدار داد: اگر مدیریت حوزههای آبخیز مبتنی بر اصول علمی و مشارکت نظاممند مردم پایه انجام نشود، شاهد افزایش تلفات در حوادثی همچون سیلابها خواهیم بود.
حبیب زاده یادآور شد: اگر بر اساس مدیریت حوزه آبخیز، کاربری اراضی تنظیم، حریم رودها رعایت، رودخانه ها لایروبی و سازهها و سیلبندهای مناسب ساخته شود و پوشش گیاهی مراتع نیز به دقت حفاظت شوند، خسارت سیلها به حداقل ممکن می رسد.
وی با اشاره به اینکه در دهههای اخیر تلفات منابع آب و خاک در حوزههای آبخیز کشور و آذربایجان شرقی در اثر بهرهبرداری غیراصولی از آنها، موجب کاهش تولید و عمر مفید مخازن و افزایش میزان تولید رسوب شده است، گفت: اجرای عملیات آبخیزداری بر تغییر فرسایش و رسوب دهی به خصوص در مناطق نیمه خشک در حوزه های آبخیز تاثیر فراوان دارد.
حبیب زاده حفاظت از خاک، افزایش پوشش گیاهی و تغذیه زیرسطحی منابع آب زیرزمینی به خصوص چشمه و قنوات را از مزیت های مهم اجرای عملیات آبخیزداری مبتنی بر جلوگیری از فرسایش خاک عنوان کرد.