رئیس سازمان هواشناسی کشور گفت: مدت زیادی است که برخی پل‌ها، جاده‌ها و بسیاری از زیرساخت‌های کشور تاب‌آوری وضعیت موجود اقلیمی را ندارد، زیر اینها در زمان احداث با دوره‌های بازگشتِ بارش مشخصی ساخته شده‌اند اما اکنون شدت و دوره تکرار آن تغییر کرده است. در این راستا نیازمند وفاق ملی برای مدیریت تغییر اقلیم و کاهش خسارت‌های ناشی از آن هستیم.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از سازمان هواشناسی کشور، “سحر تاج‌بخش مسلمان” شامگاه پنجشنبه در گفت‌وگویی افزود: وقتی مقدار بارش‌ها از مقدار پیش‌بینی شده در دوره‌های بازگشت پروژه‌ها بیشتر شود، سازه‌ها تخریب می‌شوند.
وی در ادامه با اشاره بر عوامل مؤثر در بروز سیلاب، عنوان کرد: اساساً شاید عامل اصلی وقوع سیلاب بارندگی باشد، اما اگر آب در مسیر تعبیه شده حرکت کند و موانعی در مسیر آن نباشد بهتر می‌توان آن را کنترل کرد. ولی وقتی مسیر رودخانه بسته می‌شود، خسارات گسترده‌ای به بار می‌آید.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در سیل سال ۱۳۹۸ در شیراز، سیل امسال مشهد و سیل دو سال قبل امامزاده داود، اگرچه شدت بارش در مدت‌زمان کوتاه نسبتا زیاد بود، اما اگر مسیر آب باز می‌بود، بخشی از آن در مسیر خودش هدایت می‌شد؛ اما این‌طور نشد و آب به داخل شهر و محل حضور مردم نفوذ کرد و تلفات و خسارات سنگینی هم برجای گذاشت.
تاج‌بخش مسلمان افزود: تغییر کاربری اراضی بسیاری در کشور وجود دارد که باید اصلاح و حریم رودخانه‌ها رعایت شود. در سیل سال ۱۳۹۸ لرستان بسیاری از روستاها به دلیل ساخت‌وساز در مسیر رودخانه تحت‌تأثیر سیل قرار گرفتند.
لزوم ۲ اقدام برای مدیریت بهتر بارش‌های سیلابی
وی با بیان اینکه دو عامل بسیار مهم به مدیریت بهتر بارش‌های سیلابی در کشور کمک می‌کند، افزود: راهکار نخست رعایت قوانین و مقررات در کاربری اراضی است تا راه آب برای جریان‌های سیلابی برقرار باشد. راهکار بعدی، افزایش تاب‌آوری زیرساخت‌های کشور و لزوم رعایت و به روز رسانی پیوست‌های اقلیمی در اجرای پروژه‌های کلان کشور است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور اضافه کرد: نیازمند آن هستیم که طرح‌های جامع کشور پیوست‌های اقلیم داشته باشد، به‌نحوی‌که داده‌ها و اطلاعات این پیوست‌ها به تأیید سازمان هواشناسی کشور برسد. به‌طور قطع اکنون پیمانکاران در طرح‌های بزرگ در حال اجرای کشور، مسائل اقلیمی را رعایت می‌کنند؛ اما با توجه ضرورت بررسی دوره‌های بازگشت پدیده‌ها به‌وسیله متولی رسمی داده و اطلاعات هواشناسی کشور، این موضوع باید با تأیید سازمان هواشناسی انجام شود.
وی در ادامه با بیان اینکه موضوع تغییر اقلیم اتفاقی است که در همه جهان رخ داده است، گفت: کشور ما نیز بسیار آسیب‌پذیر است و همواره باید از نظر مدیریت بحران‌های جوی و اقلیمی آمادگی کامل در کشور وجود داشته باشد؛ چرا که هم سازه‌ها در کشور تقریباً فرسوده هستند و هم نیاز است تا مسائل فرهنگی این حوزه در بین مردم تقویت شود.
لزوم وفاق ملی برای حفظ منافع سرزمینی در دوران تغییر اقلیم
رئیس سازمان هواشناسی کشور در بخش دیگری از این گفت‌وگو عنوان کرد: سازمان هواشناسی متولی اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های مربوط به تغییر اقلیم در کشور نیست، اما باید در این حوزه یک وفاق ملی برقرار شود تا همه به نفع منافع ملی و سرزمینی کشور برنامه‌های خودشان را به‌ویژه در حوزه صنعت، کشاورزی و آب به بهترین شکل مدیریت کنند.
وی افزود: مدیریت تغییر اقلیم در برنامه هفتم توسعه یک الزام قانونی است و باید این برنامه در کشور اجرا شود؛ چون مساله تغییر اقلیم برای کشور یک موضوع بسیاری جدی است.
تاج‌بخش مسلمان خاطرنشان کرد: اکنون بسیاری از کشورهای دنیا از جمله بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای به سمت راهکارهای سازگاری و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای حرکت کرده‌اند و برنامه‌های بلندمدت خود را به هیات بین‌دولتی تغییر اقلیم اعلام کردند.
رئیس سازمان هواشناسی کشور با بیان اینکه پیامدهای بسیار زیادی از تغییر اقلیم در کشور دیده می‌شود، ادامه داد: بر اساس برنامه هفتم توسعه مسئولیت مدیریت تغییر اقلیم با سازمان حفاظت محیط‌زیست است، اما دستگاه‌هایی مانند وزارت راه و شهرسازی و سازمان هواشناسی کشور نیز همکاران این طرح هستند.
وی گفت: یکی از اولویت‌های دولت جدید باید توجه به مساله محیط‌زیست در موضوع تغییر اقلیم باشد تا بتوان در سایر حوزه ها مدیریت بهینه داشت.
تاج‌بخش مسلمان افزود: اساساً در سطح کلان کشور باید موضوع تغییر اقلیم توجه شود، البته کارهایی در حوزه‌های کارشناسی و کمی بالاتر در حال انجام است؛ اما به نظر من یک دستور مؤکد رئیس‌جمهور در این باره نیاز است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور تصریح کرد: توجه به تغییر اقلیم باید در بخش‌های آب، کشاورزی، صنعت، سلامت و محیط‌زیست انجام شود، زیرا این حوزه‌ها به‌شدت تحت‌تأثیر پیامدهای آن قرار دارند.
اجرای برنامه هفتم از مهمترین کارها برای حفظ سرمایه‌های کشور
وی تأکید کرد: تولیدات محصولات کشاورزی، مصرف آب و انرژی، آلودگی هوا و … بخش‌هایی است که اثرات تغییر اقلیم به‌صورت مکرر در این حوزه‌ها دیده می‌شود؛ بنابراین باید این موضوع در برنامه‌های این دستگاه‌ها دیده شود.
تاج‌بخش مسلمان ادامه داد: اجرای برنامه هفتم یکی از اصلی‌ترین کارهایی است که به حفظ سرمایه‌های سرزمینی‌مان کمک می‌کند و مانع تحمیل هزینه زیاد در تغییر اقلیم می‌شود.
رئیس سازمان هواشناسی کشور عنوان کرد: اگر این برنامه اجرایی نشود پیامدهای تغییر اقلیم در کشور تشدید می‌شود. در واقع اگر راهکارهای سازگاری، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و کاهش پیامدهای تغییر اقلیم را در پیش نگیریم، میزان خسارت‌ها و تلفات بیشتری در این حوزه خواهیم داشت.
وی اضافه کرد: در صورت اجرایی نشدن ملاحظات اقلیمی برنامه هفتم توسعه، هم در حوزه سلامت و بهداشت و هم در حوزه‌های زیرساختی، کشاورزی، انرژی و آب نیز به مشکلات جدی برخواهیم خورد و هزینه‌های زیادی به کشور وارد می‌شود.
تاج‌بخش مسلمان افزود: مشاهده می‌شود در حوزه انرژی به‌خاطر افزایش دما چه مشکلاتی هم در فصل گرم و هم در فصل سرد ایجاد می‌شود، پس ما باید به سمت استفاده از انرژی پاک حرکت کنیم تا بتوانیم همگام با سایر کشور کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی را داشته باشیم و برنامه ملی مواجهه با تغییر اقلیم کشور را ارائه دهیم تا در مدیریت منابع آب، منابع زیستی، تالاب‌ها و سایر منابع زیست‌محیطی کشور که نقش اساسی در حفاظت از جان و مال مردم دارند، موفق شویم.
تغییر اقلیم سبب افزایش رخدادهای سیل و خشکسالی می‌شود
رئیس سازمان هواشناسی کشور گفت: وقتی دمای هوا افزایش پیدا می‌کند، برهم کنش بین جو و اقیانوس به هم می‌خورد؛ بنابراین اقلیم مناطق مختلف تغییر می‌کند که یکی از پیامدهای آن افزایش رخداد پدیده‌های حدی نظیر سیلاب‌ها، خشکسالی‌ها، طوفان‌ها است.
وی خاطرنشان‌کرد: کاهش پیش‌بینی‌پذیری رخدادهای جوی، افزایش دامنه و شدت موج‌های گرمایی و سرمایی و… از جمله پیامدهای دیگر تغییر اقلیم است.
تاج‌بخش مسلمان اضافه کرد: راهکارهای زیادی در سطح بین‌المللی برای مدیریت این وضعیت پیشنهاد شده است که شامل سازگاری و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است که کشورهای تولیدکننده سوخت‌های فسیلی موافق این راهکار نیستند و تلاش می‌کنند روی مساله سازگاری تمرکز کنند.
رئیس سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: در حوزه سازگاری یکی از موضوعات پیشگیری است. در واقع اطلاعات و هشدارهایی که مراکز هواشناسی دنیا صادر می‌کنند به مردم کمک می‌کند تا خود و جوامعشان را در برابر این شرایط حفاظت کنند.
وی افزود: یک‌سری راهکارها مربوط به برنامه‌ریزی‌های شهری است تا اثرات تغییر اقلیم را کاهش دهد؛ به‌عنوان‌مثال برای کاهش حس گرما در فصل گرم سال می‌توان از پشت‌بام‌های سبز، آسفالت‌های رنگی و… استفاده کرد.
تاج‌بخش مسلمان بین کرد: به‌طور قطع اینها باید در برنامه‌ریزی‌های کشور دیده شود، چراکه اگر روند تولید گازهای گلخانه‌های کاهشی نشود ما افزایش دمای هوا را مانند آنچه امسال و سال گذشته تجربه شد، به طور متوالی در سال‌های مختلف خواهیم داشت.
رئیس سازمان هواشناسی کشور در ادامه بخشی از وظایف هیات بین‌دولتی تغییر اقلیم یا IPCC را تشریح کرد و گفت: هیات بین‌دولتی تغییر اقلیم با ۱۲ هزار دانشمند حوزه هوا و اقلیم، مسئول ارزیابی‌های تغییر اقلیم و پیامدهای آن در دنیا است که به‌وسیله سه کارگروه بر روی مسائل «فیزیکی و تغییرات پارامترهای جوی»، «آسیب‌پذیری و سازگاری» و «کاهش انتشار»کار می‌کند و راهکار ارائه می دهند.
وی ادامه داد: سازمان هواشناسی کشور نیز به‌عنوان مرجع ملی این هیات همه توصیه‌ها و گزارش‌های آن را در اختیار سیاست‌گذاران و مراجع ذی‌ربط کشور قرار می‌دهد.