کارشناس حقوق بین‌الملل گفت: حمایت­‌های بلوک غرب از اسرائیل در جنگ غزه و وتوهای مکرر قطعنامه‌­های شورای امنیت توسط آمریکا به عنوان عضو دائم شورای امنیت، مسئله را بغرنج­ کرده است. با توجه به اینکه نظام بین­‌المللی حاکم مبتنی بر رضایت دولت‌ها در مواجهه با سازمانهای بین­‌المللی و مکانیزم‌های منبعث از آن است، در واقع امر، ابزارهای حقوقی موجود ظرفیت کافی را برای مقابله با جنایات اسرائیل ندارند.

به گزارش جارچی اخبار، مهدی محبی‌راد مدیرعامل سازمان دفاع از قربانیان خشونت در گفت‌وگو با ایلنا، در رابطه با فجایعی که در یک سال گذشته در غزه و لبنان رقم خورده است و انفعال سازمان‌های بین‌المللی، عنوان کرد: متأسفانه امروز، شاهد استانداردهای دوگانه حقوق بشری در مجامع بین‌­المللی هستیم؛ استانداردهای دوگانه‌­ای که به  وضوح، جلوه خود را در جنگ اخیر غزه نمایان کرد. طی یک سال اخیر، شاهد مجموعه‌­ای بی­‌سابقه از جنایات بین‌­المللی ارتکابی توسط اسرائیل شامل جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل­‌کشی بودیم. در عرصه حقوق بشر که برگزاری نشست ویژه و صدور قطعنامه‌­ای از طرف شورای حقوق بشر (هرچند غیرالزام‌­آور)، یکی از سهل الوصول‌­ترین اقدامات قابل اجرا در عرصه بین‌­المللی به علت عدم امکان دخالت اعضای دائم شورای امنیت است، شاهد انفعال دولت­‌های عضو شورای حقوق بشر در برگزاری‌ یک نشست ویژه پیرامون‌ جنایات اسرائیل در غزه بودیم. لازم به ذکر است که در صورت درخواست یک سوم اعضای ۴۷ نفره شورای حقوق بشر مبنی بر لزوم برگزاری نشست ویژه و رسیدگی به نقض‌­های فاحش حقوق بشری صورت گرفته در یک کشور، این مهم تحقق می‌یابد.

شکایت  آفریقای جنوبی از اسرائیل و همراهی کشور‌های دیگر اتفاق برجسته‌ای بود

وی ادامه داد: مکانیزم‌­های متعددی در اختیار سازمان ملل است که زمینه ایجاد فشار حقوق بشری و پاسخگو نمودن اسرائیل از بعد حقوق مسئولیت بین‌­المللی و حقوق بین‌­الملل کیفری مهیا کند. اقامه دعوای آفریقای جنوبی علیه اسرائیل نزد رکن قضایی سازمان ملل متحد یعنی دیوان بین‌­المللی دادگستری بر مبنای نقض کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی از اقداماتی بود که در سال اخیر کلید خورد. تاکنون، سه دستور موقت توسط دیوان صادر شده و پرونده در حال جریان است که جزئیات آن در این مقال نمی­‌گنجد. همصدایی چندین دولت از طریق ورود ثالث به این پرونده، اتفاق برجسته­‌ای بود که به نوعی اجماع جهانی پیرامون جنایات اخیر اسرائیل را متبلور می‌‌سازد. پرونده مشابهی نیز توسط دولت نیکاراگوئه علیه آلمان بر مبنای مشارکت آلمان در نسل­‌کشی اسرائیل در غزه به واسطه کمک مالی و نظامی به اسرائیل و قطع بودجه آژانس پناهندگان فلسطینی (آنروا) نزد دیوان مطرح شد که دیوان تصمیم به عدم صدور دستور موقت گرفت.

 ابزارهای حقوقی موجود در صحنه بین‌المللی ظرفیت کافی را برای مقابله با جنایات اسرائیل ندارند

این کارشناس حقوق بین‌الملل با طرح این پرسش که چرا با وجود مکانیزم‌ها و سازمان­‌های بین­‌المللی، همچنان شاهد ناکارآمدی نظام حقوق بین‌­الملل هستیم و اقدامی موثر از طرف این سازمان‌ها در راستای‌آتش­‌بس و  پاسخگویی به ناقضان حقوق بشر صورت نمی­‌گیرد؟  گفت: این پرسش را باید از دو منظر نگریست؛ اولاً همانطور که اشاره شد، حمایت­‌های بلوک غرب از اسرائیل در جنگ غزه و وتوهای مکرر قطعنامه‌‌های شورای امنیت توسط آمریکا به عنوان عضو دائم شورای امنیت، مسئله را بغرنج­ کرده است. ثانیاً با توجه به اینکه نظام بین‌­المللی حاکم مبتنی بر رضایت دولت‌ها در مواجهه با سازمان‌های بین­‌المللی و مکانیزم‌های منبعث از آن است، در واقع امر، ابزارهای حقوقی موجود ظرفیت کافی را برای مقابله با جنایات اسرائیل ندارند. لازم به ذکر است که اسرائیل بیشترین تعداد قطعنامه از مجمع عمومی و شورای حقوق بشر را دارد. علیرغم اینکه قریب پنج ماه قبل، دادستان دیوان کیفری بین‌­المللی درخواست صدور حکم بازداشت نتانیاهو، نخست وزیر و گالانت، وزیر جنگ اسرائیل را به شعبه یک دادرسی اولیه دیوان بین‌­المللی کیفری تسلیم نمود، شاهد اقدام عملی و عینی در مورد این قضیه نبوده‌­ایم.

دولت‌های غربی با بهانه‌ی واهی یهودستیزی مانع از فعالیت‌های کنشگران بین‌المللی مستقل می‌شوند

محبی‌راد با اشاره به کنشگری فعال دانشجویان از سراسر کشورهای جهان، تصریح کرد: تجمعات و اعتراضات مسالمت‌­آمیز توسط دانشجویان حامی فلسطین در کشورهای مختلف دنیا، نشان از اهمیت موضوع فلسطین و درجه جنایات اسرائیل است که قلب هر انسان آزاده‌­ای را به درد می ­آورد. متأسفانه بسیاری از این تجمعات مسالمت‌­آمیز دانشجویی و مردمی با سرکوب دولت‌های غربی همراه بود که ممانعت از برخورداری از حق آزادی تجمعات به عنوان یکی از حق‌­های بشری مندرج در میثاق حقوق مدنی و سیاسی، حاکی از این است که دولت‌های غربی همواره در حال دروغ‌پراکنی پیرامون حق آزادی تجمعات بوده‌اند. دولت‌های غربی تلاش دارند با تمسک به بهانه‌های واهی همچون یهودستیزی با این جنبش‌ها مقابله کنند. اما این مشخص است که اسرائیل همواره برای آنان یک استثنا بوده است و نسل‌کشی در غزه و مواضع برخی از دولت‌های غربی، این موضوع‌ را برای جامعه بین‌­المللی نمایان کرد.

وی افزود: منزوی ساختن اسرائیل و ایجاد فشار حقوق بشری از طریق قطع تعاملات دولت‌ها با اسرائیل، تولید ادبیات بین‌­المللی پیرامون جنایات اسرائیل و مستندسازی این جنایات از طریق ذینفعان مختلف از قبیل سازمان‌های غیردولتی و جامعه مدنی جهت بهره‌برداری در مجامع بین‌­المللی حقوق بشری مفید فایده خواهد بود.

این کارشناس روابط بین‌الملل در خصوص امکان مقابله با اقدامات آمریکا از جمله ارسال تسلیحات نظامی به رژیم اشغالگر قدس در جهت افزایش تنش‌ها در منطقه، عنوان کرد: شاید پیرامون این موضوع، نقش گزارشگران ویژه سازمان ملل در توجه و انعکاس این مسأله و همچنین همکاری و اقدام مشترک دولت‌های حامی فلسطین، سازمان‌های مردم نهاد، سازمان‌های بین‌­المللی از جمله سازمان همکاری اسلامی در تدوین بیانیه و موضع­‌گیری انتقادی پیرامون این موضوع و به نوعی فشار بین‌­المللی به آمریکا مانع شعله ور شدن جنگ شوند؛ اگرچه شاید این موضوع به قدری ایده­‌آلیستی به نظر برسد.

محبی‌راد در رابطه با عادی‌سازی خشونت اسرائیل در صحنه بین‌المللی با بیان اینکه این میزان از خشونت در عصر مدرن برای اسرائیل عادی‌­سازی شده است و نه جامعه بین­‌المللی، گفت: اسرائیل به هیچ یک از تعهدات بین‌­المللی خود اعم از معاهدات و اصول عرفی پایبند نیست. وقتی صحبت از خشونت­‌ها و جنایات اسرائیل می­‌کنیم، مسأله بسیار فراتر از صرف نقض یک یا چند حق بشری است. مسئله نه تنها به نقض حقوق بشر محدود نمی‌­شود، بلکه تا آستانه نسل­‌کشی نیز رسیده است. اگر به جنایات مندرج در اساسنامه رم (اساسنامه دیوان کیفری بین‌­المللی) و مصادیق آنها بنگریم، تأسف بار است که مثال و مصادیقی از جرائم باقی نمانده که اسرائیل مرتکب آن نشده باشد. این موضوع بی‌­سابقه است. عادی‌­سازی این موضوع، نشان از آن دارد که اسرائیل همواره برای برخی دولت‌های غربی یک استثنا بوده و جنایات اخیر در غزه و لبنان، موید این مطلب است.