شهردار تبریز با تاکید بر لزوم تسریع دراجرای طرح باغ‌موزه خانه ستارخان گفت: تملک و آزادسازی املاک اطراف این خانه تاریخی در جهت محوطه‌سازی مناسب در اولویت قرار بگیرد.
به گزارش جارچی اخبار، نشست بررسی طرح پیشنهادی باغ موزه خانه تاریخی ستارخان با همکاری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری و دانشگاه هنر اسلامی تبریز، در چارچوب مصوبات قرار خدمت شهرداری منطقه ۴ و با حضور یعقوب هوشیار شهردار تبریز، محمد عزتی معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز، نژاد ابراهیمی رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز و سایر مدیران و کارشناسان شهری برگزار شد.
شهردار تبریز در این نشست خواستار تسریع اجرای این پروژه و در اولویت قرار دادن تملک و آزادسازی املاک اطراف آن در جهت محوطه‌سازی مناسب برای این خانه تاریخی شد.
معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز نیز در این نشست ضمن ارائه برخی توضیحات در رابطه با روند اجرای طرح پیشنهادی، گفت: تکمیل و ارتقای طرح و همچنین تقویت دسترسی‌ها و منظر این پروژه در اولویت کارشناسان این معاونت قرار دارد.
محمد عزتی افزود: بر اساس همفکری‌های صورت گرفته با کارشناسان و متخصصان حوزه شهرسازی و معماری، احداث پروژه باغ موزه خانه تاریخی ستارخان به صورت فازبندی بوده و در همه مراحل اجرایی آن از مشارکت اساتید دانشگاهی و نظرات کارشناسی آنها بهره خواهیم برد.
نژاد ابراهیمی، رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی نیز به تشریح دو طرح پیشنهادی این دانشگاه برای پروژه مذکور پرداخت و جزئیات طرح‌های مذکور مورد بررسی قرار گرفت.
عزتی با اشاره به ثبت ملی این خانه و رویکرد شهردار تبریز در توجه به گردشگری و حفظ هویت تاریخی شهر گفت: خانه تاریخی ستارخان به عنوان اثری فرهنگی – تاریخی به شماره ۱۹۷۴۳ در فهرست آثار ملی ثبت شده است و طرح مذکور نیز در راستای اجرای بخشی از همان رویکرد و با هدف توسعه گردشگری و حفظ خانه سردار ملی به عنوان یکی از بناهای هویتی شهر صورت می گیرد.
معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز ابراز امیدواری کرد با اجرای طرح باغ موزه ستارخان شاهد ایجاد اثری فاخر و ارزشمند در قالب یک مجموعه فرهنگی، تاریخی و هویتی در محدوده شهرداری منطقه ۴ باشیم.
معماری خانه ستارخان تبریز
این خانه که به عنوان محل سازماندهی و ستاد فرماندهی مبارزان مشروطه خواه و جنگ های ضد استعماری علیه روس از زمان ناصرالدین شاه تا زمان حکومت محمدعلی شاه قاجار بود، پس از سفر اجباری ستارخان به تهران توسط نیروهای روس به توپ بسته می‌شود و ساختمانی که امروزه آن را خانه ستارخان می‌دانند و سردر آن کتیبه‌ای با عنوان سردار ملی نصب شده است، به دوران حکومت پهلوی باز می‌گردد.
بنابراین بنای آن متعلق به دوران معاصر است و قدمت چندانی ندارد، اما از آن جهت که مقر و سکونتگاه سردار ملی در دوران مشروطه بوده است، دارای اهمیت تاریخی است.
با وارد شدن به این خانه از کوچک بودن فضا به نسبت شخصیت بزرگی که ستارخان در میان مردم تبریز آن زمان داشته است متعجب می‌شوید.
البته بنای اصلی که با توپ‌های روس ویران شد با بنای کنونی فرق داشته است و همانند دیگر خانه‌های زمان قاجار دارای اندرونی وبیرونی، مطبخ، اصطبل و… بوده است، اما خانه امروزی دارای حیاطی کوچک با اتاق‌هایی در اطراف و معماری ساده است.
در قسمتی از حیاط وجود پلکانی به سمت زیر زمین توجه بازدیدکنندگان را جلب می‌کند. این پلکان به سمت دالانی کم عرض و ارتفاع هدایت می‌شود معماری این قسمت به صورت سقف ضربی شکل و از جنس آجر است که حدود ۳۰۰ متر طول دارد.
گفته می‌شود این بخش به هنگام جنگ ۱۱ ماهه محلی برای عبور اسب‌ها از میان تبریز به صورت زیر زمینی به سمت میدان چایی بوده است.
یکی از بخش های ویژه معماری این خانه آجرکاری‌های نمای شمالی ساختمان است؛ همچنین در قسمت دیگر خانه می‌توانید تابلوهای طرح برجسته برنجی از صحنه‌های مبارزه ستارخان و یارانش در جنگ‌های مشروطه را که بر روی دیوار حیاط نصب شده اند را ببینید.
اگرچه ملک امروزی کوچک است اما به گفته مردمان محلی روزگاری تمام زمین های کوچه ستارخان غربی در تملک ستارخان بوده است. همچنین باغی که اکنون به بیمارستان چشم علوی این شهر اضافه شده است، باغ ستارخان نام داشته است.