دهم مهرماه، «احمدرضا پرنده» مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در نامهای از الزام به اخذ مجوز صلاحیت ایمنی پیمانکاران با وجود مصوبه اخیر هیات دولت در این رابطه خبر داد. در مصوبه اخیر هیات دولت، پیمانکاران لازم نیست برای به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایلنا، شرکت در مناقصات، مجوز صلاحیت ایمنی داشته باشند.
احمدرضا پرنده در این نامه خطاب به یکی از مدیران ادارات کار استان آذربایجان شرقی تاکید کرده «الزام به اخذ گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاران فقط برای مناقصات رفع شده و اخذ این مجوز برای پیمانکاران و صلاحیت سنجی آنان در حوزه ایمنی همچنان الزامی است». در ادامه این نامه آمده است «با عنایت به ماده ۲ آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری و دستورالعمل اجرایی آن کلیه پیمانکاران مشمول قانون کار ملزم به اخذ گواهینامه مذکور از ادارات کل تعاون کار و رفاه اجتماعی سراسر کشور بوده و در صورت درج تقاضا در سامانه جامع روابط کار وفق دستورالعمل اجرایی فوق الاشاره فرآیند مربوطه جهت صدور معرفی نامه و گواهینامه تایید صلاحیت ایمنی امور پیمانکاری برای ایشان اجرا میشود».
«احسان سهرابی» فعال کارگری و عضو اسبق شورایعالی حفاظت فنی گفت: در سطر سوم یا چهارمِ نامه فوق، در جواب به استعلامی که مدیرکل اداره کار آذربایجان شرقی از وزارتخانه انجام داده، گفته شده «الزام به اخذ تایید صلاحیت ایمنی پیمانکاران از اسناد مناقصات حذف شده است لیکن با عنایت به ماده ۲ آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری….. باید پیمانکاران آن مجوز صلاحیت ایمنی را اخذ کنند». خب نکته قابل تامل این است که هنوز کارفرمایان و پیمانکارانِ بدون صلاحیت در حوزه ایمنیِ کار میتوانند در مناقصات شرکت کنند و برنده شوند و در نتیجه، جان و ایمنی کارگران را به بازی بگیرند.
وی با بیان اینکه نگاه حاکم بر حوادث کار در کشور مبتنی بر سودجویی کارفرمایان است و کارفرما عموماً جز به سود بیشتر و بیشتر به چیزی نمیاندیشد؛ اضافه کرد: مسائل ایمنی برای کارفرمایان جزو فرعیات است و در نهایت در پناه شرکتهای بیمهگر پنهان میشوند و این امر موجب بروز خسارتهای اجتماعی سنگین و جبرانناپذیر میشود.
به گفته سهرابی، پرداخت غرامت از سوی شرکتهای بیمهگر به خانواده کارگر متوفی یا کارگری که نقص عضو شده، تنها اقدامیست که در صورت بروز یک حادثه مرگبار از سوی کارفرمایان صورت میگیرد؛ کارگاه را در مقابل حادثه و فوت کارگر بیمه میکنند و در صورت بروز حادثه به کارگر یا خانوادهی او غرامت میپردازند و همه چیز تمام میشود!
این فعال کارگری با بیان اینکه در چنین شرایطی، توجیهات وزارت کار پذیرفتنی نیست؛ افزود: از یک طرف مصوبه میدهند و گواهینامه صلاحیت ایمنی را از اسناد مناقصه حذف میکنند و از طرف دیگر، میگویند پیمانکار ملزم است تاییدیهی صلاحیت ایمنی بگیرد در حالیکه وقتی پیمانکار با دستگاه پیماندهنده قرارداد پیمان میبندند، باید مسئولیت برعهده بگیرد و در همین زمان است که تاییدیه صلاحیت ایمنی نیاز است؛ براساس قانون افرادی که در مناقصات شرکت میکنند باید حایز یکسری شرایط باشند و تنها در صورت داشتن اسناد لازم میتوانند در مناقصه شرکت کند و اگر این اسناد را نداشته باشد، اساساً حق شرکت در مناقصه را ندارند. بنابراین زمان برگزاری مناقصه، یک گلوگاه اصلیست و باید مجوز صلاحیت ایمنی جزو اسناد ضروری برای تمام متقاضیان مناقصه باشد.
او ادامه میدهد: بایستی داشتن تایید صلاحیت ایمنی برای شرکت در مناقصه اجباری باشد، به این معنا که اگر فردی این گواهینامه صلاحیت ایمنی را نداشت اصلاً نباید پاکت او باز شود؛ یعنی بایستی از رقابت در مناقصه کنار گذاشته شود. بهترین جا برای رصد صلاحیت ایمنی پیمانکار همینجاست نه اینکه اجازه دهیم طرف بدون داشتن صلاحیت ایمنی در مناقصه برنده شود و بعد برود دنبال گرفتن گواهینامه ایمنی.
عضو اسبق شورایعالی حفاظت فنی تصریح کرد: متاسفانه افراد حقیقی با نگاه سودجویی بدون اینکه صلاحیت ایمنی داشته باشند در مناقصات مختلف شرکت میکنند در صورتیکه یکی از اسناد ضروری برای مناقصات، همین تایید صلاحیت ایمنیست.
سهرابی معتقد است؛ حوادث دلخراش و مرگباری مثل حادثه معدن طبس که موجب مرگ ۵۲ کارگر شد، در نتیجه همین سهلانگاریهای دولت به نفع کارفرما رخ میدهد چراکه اگر در مورد ایمنی به کارفرمایان و به خصوص به پیمانکاران سخت بگیرند، جان کارگران تا این اندازه در معرض خطر قرار نمیگیرد.
او در پایان خطاب به آقای احمدرضا پرنده، مدیرکل بازرسی وزارت کار میگوید: این کار صحیحی نیست که اجازه دهید پیمانکار بدون داشتن صلاحیت ایمنی به راحتی در مناقصههای نان و آبدار شرکت کند و جان کارگران را به بازی بگیرد؛ پس کار خود را با ارسال نامه توجیه نکنید، ساده گرفتن به سودجویان برای اینکه در مناقصات برنده شوند آنهم به قیمت جان و سلامتی کارگران، هیچ توجیهی ندارد.