یادداشتی از مهدی محمودی
کارشناس روابط بین‌الملل
اسرائیل از آغاز جنگ در غزه در اکتبر ۲۰۲۳، همزمان جنگ پنهان و آشکاری را نیز علیه رسانه‌های جبهه مخالف خود از جمله رسانه‌های مقاومت و حتی رسانه‌های مستقل که تلاش می‌کنند اخبار و تحولات حقیقی مربوط به جنگ را برای افکار عمومی جهانی مخابره کنند، آغاز کرده است.
“در قیاس با نزاع‌هایی که همزمان در نقاط مختلف جهان در جریان است، آمار خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای کشته شده در جنگ غزه بسیار عجیب و غریب به چشم می‌آید“
به کار بردن اصطلاح «جنگ اسرائیل علیه رسانه‌ها» سخن گزافی نیست چه اینکه شواهد و مدارک رسمی و غیررسمی فراوانی طی یک سال گذشته وجود دارد که نشان می‌دهد ارتش اسرائیل کاملا آگاهانه و عامدانه خبرنگاران، عکاسان خبری و سایر عوامل رسانه‌ای را مورد هدف قرار داده است.
بر اساس آمارهای رسمی که از سوی مقامات فلسطینی و لبنانی منتشر شده، از ابتدای جنگ غزه تا به امروز قریب به ۲۰۰ خبرنگار در حملات رژیم اسرائیل به شهادت رسیده‌اند. همچنین طبق گزارش رسانه‌هایی که گزارشگرانی در اراضی اشغالی داشته‌اند، ارتش اسرائیل تاکنون ۱۶۰۰ بار به خبرنگاران در مناطق مختلف غزه و جنوب لبنان حمله کرده و دست کم ۷۵ دفتر رسانه‌ای یا مقر خبرنگاران را عمدا هدف قرار داده است.
حمله روز یکشنبه (۲۷ آبان) به ساختمانی در منطقه راس النبع بیروت و به شهادت رساندن «محمد عفیف النابلسی» مسئول رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی حزب الله لبنان هم از تازه‌ترین این حملات بوده است.
“رژیم صهیونیستی با کشتار خبرنگاران و خفه کردن صدای مقاومت تلاش می‌کند جریان اطلاع‌رسانی این جبهه و حتی مستقل‌ها را متوقف سازد و روایت خود را از تحولات میدانی و سیاسی غالب یا به عبارت دیگر به افکار عمومی قالب کند“
با توجه به مزیت‌های اطلاعاتی که صهیونیست‌ها به مدد پهپادها و هواپیماهای جاسوسی خود دارند و کمک‌های اطلاعاتی و جاسوسی که آمریکا و انگلیس به این رژیم می‌کنند، ادعای غیرهدفمند بودن یا به عبارتی غیرعامدانه بودن حملات علیه خبرنگاران و مقرهای رسانه‌ای باورپذیر و قابل پذیرش نیست.
مساله وقتی وحشتناک‌تر می‌شود که شمار خبرنگاران کشته شده در جنگ غزه را با جنگ‌های دیگر مقایسه کنیم.
بر اساس گزارش بنیاد «انجمن آزادی» (Freedom Forum) مستقر در واشنگتن که از آزادی مطبوعات دفاع می‌کند، در طول حدود شش سال جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵-۱۹۳۹) که خونین‌ترین جنگ جهان مدرن شناخته می‌شود و جان ده‌ها میلیون نفر را گرفت، ۶۹ روزنامه‌نگار جان خود را از دست دادند. این درحالی است که اسرائیل تنها در یک سال ۲۱۱ خبرنگار را هدف ترور قرار داده است.
در مقایسه با نزاع‌هایی که همزمان در نقاط مختلف جهان در جریان است، باز هم آمار خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای کشته شده در جنگ غزه بسیار عجیب و غریب به چشم می‌آید. در جنگ اوکراین که تاکنون حدود سه سال به طول انجامیده و دامنه و وسعت درگیری در آن ده‌ها برابر غزه و جنوب لبنان است، اعداد خبرنگاران کشته‌شده قابل قیاس نیست. بنا به گزارش گزارشگران بدون مرز، در سال ۲۰۲۳ حین پوشش رویدادهای مرتبط با جنگ اوکراین ۲ خبرنگار کشته شدند.
این گزارش می‌افزاید: آمار سالانه خبرنگاران کشته‌شده طی سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در جریان ناآرامی‌ها و جنگ در دو کشور سوریه و عراق بیش از ۱۴۰ نفر بوده است.
اما رژیم صهیونیستی از حذف خبرنگاران جبهه مقاومت و ساکت کردن رسانه‌های مستقل چه اهدافی دارد و چه سودی از آن می‌برد؟
«ترور حقیقت و ترور روایت» اولین و مهم‌ترین هدف صهیونیست‌ها از حذف خبرنگاران میدانی و کوتاه کردن دست رسانه‌ها از میدان‌های نبرد است. رژیم صهیونیستی با هدف‌گیری و کشتار خبرنگاران و خفه کردن صدای مقاومت تلاش می‌کند جریان اطلاع‌رسانی جبهه مقاومت را از بین برده و سپس همزمان از طریق رسانه‌های عبری که عمدتا تحت نظارت شدید و بازوی جنگ رسانه‌ای ارتش و سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل به شمار می‌آیند و همچنین با کمک رسانه‌های غربی، روایت خود را از تحولات میدانی و سیاسی غالب یا به عبارت دیگر به افکار عمومی قالب کند یا دست کم از اثر روایت دشمن بکاهد.
اگر چه موج اعتراضات افکار عمومی بین‌المللی علیه جنایات اسرائیل در غزه طی یک سال گذشته کم نبوده اما باید گفت که در صورت عدم همراهی رسانه‌های جریان اصلی جهان با رژیم صهیونیستی، این اعتراضات می‌توانست به مراتب شدیدتر و موثرتر باشد به گونه‌ای که ممکن بود مانع از ادامه جنگ تا به امروز شود.
“ورود خبرنگاران و رسانه‌های مستقل به غزه یعنی ضبط و ثبت اسناد و شواهد بیشتر و معتبرتر از جنایات و نسل‌کشی اسرائیل “
در دست گرفتن جریان رسانه‌ای و انتشار ناامیدی در میان مردم فلسطین و لبنان و از بین بردن انگیزه مقاومت هدف دیگر رژیم صهیونیستی از حمله به خبرنگاران و حذف آنها از میادین نبرد است.
علاوه بر آن، اسرائیل تاکنون به هیچ رسانه‌ای حتی رسانه‌های غربی اجازه نداده است وارد غزه شوند. ورود خبرنگاران و رسانه‌های مستقل یعنی ضبط و ثبت اسناد و شواهد بیشتر و معتبرتر از جنایات و نسل‌کشی این رژیم در غزه. حذف خبرنگاران از میدان نبرد می‌تواند راهکار این رژیم برای جلوگیری از افشای بیشتر جنایات جنگی تل آویو باشد.
در این زمینه باید گفت آفریقای جنوبی پرونده‌ای را برای بررسی نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در دیوان بین‌المللی دادگستری باز کرده است و اخیرا از ارائه مدارک و شواهد تازه‌ای به دیوان در زمینه جنایات جنگی این رژیم خبر داده است. بیشتر این مدارک و شواهد مرهون خدمات معدود خبرنگارانی است که در غزه حضور داشته و با وجود خطرات بسیار زیاد تلاش کرده‌اند حقیقت جنگ اسرائیل در غزه را برای مردم جهان روشن کنند. از نگاه اسرائیل، حذف خبرنگاران راهکاری برای جلوگیری از آشکار شدن بیشتر جنایاتش در غزه و فرار از قرار گرفتن در معرض قضاوت افکارعمومی جهان است.
اسرائیل حتی در حال محدود و متوقف کردن فعالیت‌های بشردوستانه سازمان‌های حقوق بشری وابسته به سازمان ملل در غزه است چرا این سازمان‌ها را همانند رسانه‌ها مخل و البته افشاکننده جنایات خود در غزه می‌داند.