مرحوم میرمحمدی در ۱۲ اسفند ۱۳۹۸ به دلیل ابتلا به ویروس کرونا رحلت کرد، اکنون که در آستانه چهلمین روز درگذشت این شخصیت فرزانه قرار داریم، نگاهی به منش و سلوک اجتماعی و فعالیت های سیاسی و اجرایی او در طول سال های بعد از انقلاب اسلامی می‌اندازیم.
اتصال به بیت فقاهت و مرجعیت، همنشینی با ابرمردان عرصه سیاست، سال ها کرسی ریاست و مدیریت، تدریس در دانشگاه های معتبر در کنار تواضع، اخلاق و مردمداری، از مرحوم دکتر سید محمد میرمحمدی یک سیاستمدار کهنه کار، خوش طینت، اندیشمندی مصلح، اهل مدارا و شخصیتی مورد وثوق ارکان نظام و جناح های مختلف سیاسی ساخته است.
دکتر میرمحمدی را بیشتر به عنوان یک شخصیت سیاسی می شناسند، در حالی که ایشان سبقه علمی بالایی دارد و سال ها به عنوان عضو هیات علمی در یکی از بهترین دانشگاه های ایران، کرسی تدریس داشته و کتاب و مقالات زیادی را منتشر کرد.
بر همین اساس،برای معرفی بیشتر شخصیت دکتر سید محمد میرمحمدی گفت وگوهایی را با برخی شخصیت های سیاسی که سال ها در عرصه ها و مناصب مختلف با ایشان همکار بودند، انجام داده و هر کدام به بخشی از شخصیت او پرداختند.
دکتر احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به واسطه سال ها همکاری در مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت، مرحوم میرمحمدی را سیاستمداری صادق، دلسوز و انسانی کارآمد می داند. .
به گزارش جارچی اخبار و به نقل از ایرنا, شخصیت دکتر سید محمد میرمحمدی برای جناح های مختلف سیاسی قابل احترام بود، به گونه ای که دکتر محمد رضا اسماعیلی مقدم نماینده اسبق قم در مجلس شورای اسلامی، همکار ایشان در مجلس ششم نیز او را شخصیتی معتدل، عاقل، اهل تعامل و دوست داشتی خطاب می کند.
اسماعیلی مقدم گفت: در فضای سیاسی سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ و فعالیت مجلس ششم، بنده به عنوان یک نماینده اصلاح طلب و دکتر میرمحمدی به عنوان اصولگرا، نماینده قم بودیم، باید بگویم بدون تردید ایشان بجز به منافع ملی و کمک به مردم قم به هیچ چیزی فکر نمی کرد و در مسائل سیاسی و جناحی نیز معتدل و کارکشته بودند.
حجت الاسلام علی بنایی نماینده اسبق قم در مجلس شورای اسلامی نیز در مورد شخصیت علمی و اجتماعی آن مرحوم، حجت الاسلام محمدرضا باباخوانی رئیس دفتر آیت الله شبیری زنجانی پیرامون فضلیت های اخلاقی وی، و حسن میرمحمدی برادر مرحوم نیز با موضوع اخلاقیات فردی دکتر سید محمد میرمحمدی با خبرنگار ایرنا سخن گفتند.
همزمانی تاریخ تولد و درگذشت
سید محمد میرمحمدی فرزند مرحوم آیت الله ابوالفضل میرمحمدی از اعضای مجلس خبرگان رهبری است که در ۱۲ اسفند ۱۳۲۷در شهر مقدس قم دیده به جهان گشود و در سالروز تولد خود یعنی ۱۲ اسفند ۱۳۹۸ نیز در سن ۷۲ سالگی به دلیل ابتلا به کرونا، دیده از جهان فروبست.
رهبر معظم انقلاب در به همین مناسبت خطاب به خانواده میرمحمدی پیامی صادر کردند و که در آن آمده است: “درگذشت تاسف‌انگیز همکار دیرین اینجانب، آقای دکتر سیدمحمد میرمحمدی را به همسر گرامی و فرزندان محترم و دیگر بازماندگان ایشان تسلیت میگویم. ایشان در دوران مشاغل گوناگون خود همواره از سلامت نفس و سلامت عمل برخوردار بودند.”
دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز در پیامی خاطرنشان کرد: درگذشت آقای سیدمحمد میرمحمدی، یار دیرین و مؤمن خدوم به نظام، موجب تأثر و تألم خاطر شد. اینجانب این ضایعه را به محضر فقیه عالیقدر حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی و خانواده مکرم ایشان تسلیت میگویم و از درگاه خداوند سبحان برای این فقید مرحوم که با خدمت مخلصانه در سنگرهای گوناگون نظام مقدس جمهوری اسلامی، کارنامه‌ای درخشان از خود به جای گذاشت، علو درجات و همجواری با صالحان و برای عموم بازماندگان صبر و اجر مسألت دارم.
رئیس قوای مقننه و قضائیه، معاون اول رئیس جمهوری، مراجع عظام تقلید و شخصیت های سیاسی و نهادهای انقلابی نیز در اطلاعیه های ارتحال مرحوم میرمحمدی را تسلیت گفتند.
در این پیام ها، از مرحوم دکتر سید محمد میرمحمدی بعنوان شخصیت برجسته یاد شده که مورد اعتماد نظام از نظر سیاسی بود و جایگاه بالایی در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی پیدا کرده بود.
دکتر میرمحمدی بعد از طی مراحل تحصیلات مقدماتی وارد دانشگاه شد و در رشته دکتری مدیریت استراتژیک از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.
مرحوم دکتر سید محمد میرمحمدی از اعضای شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی بود و پس از ماجرای هفتم تیر، با همراهی گروهی دیگر حزب تمدن اسلامی را راه‌اندازی کرد.
دکتر میرمحمدی از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ (در زمان هشت سال دوران ریاست جمهوری رهبر معظم انقلاب) و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۱( دولت اول آیت الله هاشمی رفسنجانی) رئیس دفتر رئیس جمهوری بود.
میرمحمدی استاد تمام دانشگاه علامه طباطبایی تهران بود و از وی دهها عنوان مقاله و کتاب چاپ شده است.
او در دوره مجلس ششم و هفتم نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی بود و بعد از آن علاوه بر مسئولیت در دفتر رهبر معظم انقلاب، به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.
سوابق علمی
مرحوم میرمحمدی دارای مدرک کارشناسی در رشته بازرگانی از مجتمع عالی بازرگانی، کارشناسی ارشد روابط بین الملل و دکتری مدیریت از دانشگاه تهران بود، در حقیقت بعد علمی شخصیت مرحوم میرمحمدی تا حدودی مکتوم مانده است.
وی در دانشگاه علامه طباطبایی دروسی مانند آشنایی با سازمان های دولتی‌ایران، اصول‌بازاریابی، بررسی مسائل مدیریت ایران، بررسی مسائل مدیریت دولتی ایران، حقوق اساسی سازمان های دولتی و … را در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری تدریس می کرد.
عضو هیات امنا دانشگاه علوم پزشکی زنجان ۱۳۷۹، عضو هیات امنا دانشگاه علوم پزشکی قم ۱۳۸۲، عضو هیات امنا دانشگاه پیام نور، عضو هیات امنا دانشگاه علامه طباطبایی ۱۳۸۵ و مدیر گروه آموزشی اقتصاد بازرگانی دانشگاه علامه در سال ۱۳۹۰ از دیگر فعالیت های علمی دکتر میرمحمدی می باشد.
عضو کمیسیون دائمی هیات امنا دانشگاه پیام نور تهران، عضو شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه، عضو کمیسیون دائمی هیات امنا دانشگاه علامه طباطبایی و تدریس تمام وقت در دانشگاه از دیگر فعالیت های علمی نماینده اسبق قم در مجلس است.
مدل طرح ریزی استراتژیک فعالیت های دوره هفتم مجلس شورای اسلامی بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری، مبانی تدوین سیاست های کلی نظام اداری نیز از جمله تحقیقات انجام شده توسط دکتر میرمحمدی است.
از مرحوم سید محمد میرمحمدی دهها کتاب و مقاله برجای مانده که از جمله آنها می توان به کتاب های “هماهنگی و تنظیم روابط بین قوا: مفاهیم ،چالش ها و راهکارها”، “الگوی نظارت وکنترل در نظام اداری جمهوری اسلامی ایران”، “مفاهیم کلیدی نظام اداری”، “اصول بازاریابی با تأکید بر نمونه های موفق ایرانی” و “نقش بیمه های صادراتی و اهمیت آن در توسعه صادرات” اشاره کرد.
توکلی: میرمحمدی در عرصه سیاسی هم منصف و باتقوا بود
دکتر احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و همکار دکتر میرمحمدی در مجلس هفتم در ارتباط با شخصیت آن مرحوم در عرصه سیاسی گفت وگوی اختصاصی با ایرنای مرکز قم گفت: هرگز در عرصه سیاست، ایشان را انسانی بی آزرم و بی انصاف ندیدم.
وی ادامه داد: ایشان فردی بذله گو و بسیار خوش طینت و با تقوا بود، گاهی در جلسات مختلف در همین قالب، پیام های بسیار جدی را به مخاطب القاء می کرد.
وی گفت: گاهی در جلسات و نشست های مختلف وقتی فضا خشک و سنگین می شد، دکتر میرمحمدی با بذله گویی فضا را عوض می کردند، در عین حال خود نیز در پیگری امور بویژه حقوق مردم بسیار جدی، صریح و بی تکلف بودند.
توکلی با اشاره به اینکه سخنان دکترمیرمحمدی در جلسات بسیار دلنشین و جذاب بود، گفت: یکی از مهمترین ویژگی های ایشان حمایت قاطع و همیشگی از محرومان و مستضعفان جامعه بود و در راستای احقاق حقوق این قشر با هیچ کس شوخی نداشت بلکه بسیار جدی و پیگیر بودند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآورشد: زمانی که ایشان رئیس اداره استخدامی کشور بودند برای احقاق حقوق و کمک به کارمندان ضعیف تلاش زیادی انجام می داد.
بنایی: میرمحمدی، مدیری با سواد، کارکشته و معتدل بود
حجت الاسلام والمسلمین علی بنایی همکار مرحوم میرمحمدی در دانشگاه علامه طباطبایی بوده است، این دو همکار در هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی نیز به نمایندگی از مردم قم به خانه ملت راه یافتند.
علی بنایی که به گفته خود، آشنایی زیاد و قدیمی با مرحوم دکتر میرمحمدی دارد، در ارتباط با ابعاد شخصیتی ایشان می گوید: دکتر میرمحمدی از نظر علمی انسانی با سواد، از نظر سیاسی شخصیتی کاردان، معتدل و کارگشته و از نظر اجرایی مدیری توانمند بود.
وی در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا افزود: مرحوم میرمحمدی در طول سال ها بعد از انقلاب اسلامی صاحب تجربه های گرانبهایی بود و در حقیقت شخصیت وی نیز چند بعدی است.
بنایی بیان داشت: وی مدت طولانی در دفتر سیاسی حزب جمهوری اسلامی که مسئول وقت آن رهبر معظم انقلاب بودند، حضور داشته و بعد از آن ۱۲ سال به عنوان رئیس دفتر رئیس جمهوری فعالیت کردند، ولی هیچ گاه کرسی تدریس را رها نکرد.
وی ادامه داد: در مجلس هفتم افتخار همکاری با دکتر میرمحمدی را به عنوان مردم قم در مجلس داشتم، ایشان در کار خود بسیار متبحر و صاحب تجربه بود و به واسطه سال ها فعالیت اجرایی کلان، میان مدیران اجرایی کشور دارای احترام بالایی بود و به همین دلیل این خصوصیت برای قم حائز اهمیت بود.
معاون سیاسی استاندار اسبق قم افزود: او انسانی پاک دست، دلسوز، اهل مشورت و امین علمای حوزه بود و بزرگان حوزه و مراجع تقلید برای او احترام بالایی قائل بودند.
مسئولیت های اجرایی
معاونت نظارت و حسابرسی دفتر مقام معظم رهبری، دستیار و مشاور ویژه دفترمقام معظم رهبری از سال ۱۳۹۰، و قائم مقام رییس دفتر مقام معظم رهبری در امور اجرایی، عضو هیات امنا ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در سال ۱۳۷۶، عضو هیات امناء ستاد اجرایی فرمان حضرت امام، عضو هیئت امنا بنیاد مستضعفان در سال ۱۳۷۷، عضومجمع تشخیص مصلحت نظام از سال ۱۳۹۶، دو دوره نماینده مردم قم درمجلس شورای اسلامی، عضو و دبیر شورای نظارت بر صدا و سیما، عضو هیات امنای باشگاه پژوهشگران جوان و عضو شورای مرکز آمار ایران از جمله مسئولیت های دکتر سید محمد میرمحمدی بود.
اسماعیلی مقدم: میرمحمدی تعصب جناحی نداشت و دنبال منافع ملی بود
او با وجود مسئولیت های بسیار مهم، مورد وثوق جناح های مختلف سیاسی کشور بود و نه تنها در طول حیات سیاسی خود دچار افراط و تفریط نشده، بلکه پیوسته منافع ملی را بر جناح بندی های سیاسی ترجیح می دادند.
جذابیت های شخصیت دکتر میرمحمدی به اندازه ای بالا بود که دکتر محمد رضا اسماعیلی مقدم یکی از رقبای سیاسی وی که در مجلس ششم همکار وی بودند و با وجودی که از نظر فکری نیز در دو گفتمان متفاوت حضور داشتند، خاطرات جالبی را از وی بیان می کند.
وی گفت: در ابتدای مجلس ششم با دکتر میرمحمدی حرف زدیم که چون ما از نظر سیاسی در دو طیف اصلاح طلب و اصولگرا قرار داریم، در جلسات و فعالیت ها این مباحث را دخیل ندهیم و تنها مسائل کلان را دنبال کنیم.
اسماعیلی مقدم افزود: دکتر میرمحمدی به عنوان یک شخصیت اخلاقی با وجود اختلاف سلیقه و فضای سیاسی آن روز، تا پایان مجلس ششم بر این عهد وفادار بوده و با هم تعامل و هماهنگی تنگاتنگی داشتیم.
وی با بیان اینکه ظاهر و باطن دکتر میرمحمدی یکی بود و ایشان هرگز اهل دورویی نبود، گفت: صداقت و اخلاق سرلوحه کار ایشان بود، در جریان برخی مدیریت ها در استان در آن زمان، ایشان تاکید می کردند که نظر بنده به عنوان همکار ایشان در مجلس نیز باید تامین شود.
نماینده سابق قم در مجلس شورای اسلامی گفت: در آن زمان اگر بنده روی یک مدیر در استان نظر مثبت یا منفی داشتم، ایشان احترام می گذشت و هرگز تک روی نمی کرد.
اسماعیلی مقدم همچنین گفت: میرمحمدی به مسائل سیاسی و جناحی تعصب نداشت و بیشتر منافع ملی و حقوق مردم برای او مهم بود.
وی ادامه داد: در فضایی که در زمان مجلس ششم ایجاد شده بود، مرحوم میرمحمدی هر کجا که ضرورت می دید برای آرامش فضای سیاسی کشور تلاش می کرد، به عنوان نمونه اگر نیاز به بیان مساله یا مطلبی برای آرامش فضا بود، بنده و ایشان زود متوجه می شدیم و اقدام می کردیم.
فرزندی از بیت فقاهت و مرجعیت
دکتر سید محمد میرمحمدی فرزند مرحوم آیت‌الله سید ابوالفضل میرمحمدی، عضو فقید مجلس خبرگان رهبری و خواهرزاده آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی است، او برخاسته از بیت فقاهت و مرجعیت بود.
آیت الله سید ابوالفضل میرمحمدی پدر مرحوم دکتر سید محمد میرمحمدی از فقهای حوزه علمیه قم بود که محضر بزرگانی مانند سید احمد زنجانی، سید حسین قاضی، محمد حسین بروجردی و سید حجت کوه کمری کسب فیض نموده و آثار علمی زیادی را تالیف کردند.
ایشان با پیروزی انقلاب اسلامی، ابتدا به سمت حاکم شرع دادگاه انقلاب اسلامی شهرستان قم انتخاب شد و در سال ۱۳۵۸ و در پی صدور فرمان عفو حضرت امام راحل، مسئول نظارت بر این فرمان در بعضی از استان‌ها شد وسپس به ریاست دادگاه تجدید نظر قم منصوب شد و پس از آن مسئولیت گزینش و نیز اعزام قضات شرع به شهرستان‌ها را عهده‌دار شد.
آیت الله ابوالفضل میرمحمدی از جمله فقهایی بود که در تهیهٔ لوایح دیات و قصاص مورد مشاوره قرار می‌گرفت و در تدوین لوایح فوق نقش زیادی داشت، ایشان در سال ۱۳۶۰ به سمت ریاست شعبهٔ ۲ دیوان عالی کشور منصوب شد.
وی در انتخابات میان‌دوره‌ای شورای عالی قضایی در مرداد ۱۳۶۱، نامزد عضویت در آن شورا شد و توانست با کسب ۹۱۰ رأی قضات سراسر کشور، به عضویت شورای عالی قضایی برگزیده شود. در ۱۳۶۸ به ریاست دانشکدهٔ الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران منصوب شد و هم‌زمان به تدریس علوم قرآنی و فقه اسلامی در دورهٔ دکتری دانشکدهٔ فوق پرداخت. در سومین دورهٔ انتخابات مجلس خبرگان رهبری نامزد نمایندگی مجلس فوق از استان مرکزی شد و با رأی مردم استان مرکزی به نمایندگی مجلس خبرگان رهبری برگزیده شد.
حجت الاسلام والمسلمین باباخوانی رئیس دفتر آیت الله شبیری زنجانی نیز با اشاره به خصوصیات اخلاقی دکتر میرمحمدی گفت: ایشان نوه آیت الله شبیری زنجانی، فرزند آیت الله سید ابوالفضل میرمحمدی، شخصیتی برخاسته از بیت فقاهت، فرهیخته، دلسوز، مردمی، خوش برخورد و با اخلاق بودند.
وی ادامه داد: هر گاه وارد دفتر آیت الله شبیری زنجانی می شدند، با لبخند و خوش رویی وارد می شدند، او مورد تایید مرجعیت و بسیار متواضع بودند.
سال ۱۳۹۸ برای خانواده میرمحمدی سال خوش یمنی نبود، پدر و مادر دکتر میرمحمدی نیز با فاصله بسیار کوتاهی در این سال و پیش از وی رحلت کردند.
خصوصیات فردی دکتر میرمحمدی
حسن میرمحمدی برادر دکتر میرمحمدی با اشاره به خصوصیات فردی و اخلاقی وی نیز به بیان خاطراتی از ایشان پرداخت وگفت: ایشان به صله رحم بسیار اهمیت می دادند و نسبت به خانواده و پدر و مادر بسیار حساس بودند.
وی به خبرنگار ما گفت: توجه ویژه مرحوم میرمحمدی به پدر ومادر به گونه ای بود که وقتی یک شب پدر تب داشتند، ایشان از تهران به قم بربالین وی آمده و به ایشان کمک می کردند و بازگشتند.
میرمحمدی گفت: ایشان بسیار خوش نفس و خوش طینت بود، اگر برای رفع مشکل مردم یا فرد خاصی اراده می کردند، با اولین مانع، عقب نشینی نمی کردند بلکه هر گونه که شده برای رفع مشکل، آنها راه حل پیدا می کردند.
خبرگزاری ما بار دیگر رحلت این شخصیت برجسته سیاسی در سطح استان قم و کشور را به بیت فقاهت و مرجعیت، بازماندگان آن مرحوم و همکاران و دوستان ایشان تسلیت می‌گوید.