برپایی موفق ۹ دوره نمایشگاه ملی صنایع دستی کشور در تبریز که نهمین دوره آن با استقبال بی نظیر هنرمندان رشته های گوناگون از ۳۱ استان در روزهای ۱۱ تا ۱۵ تیر جاری در محل نمایشگاه بین المللی این کلان شهر برگزار شد، باید گامی رو به جلو در این حوزه به شمار آید تا مدیران و مسئولان میراث فرهنگی کشور و آذربایجان شرقی، مقدمه‌های برگزاری بین المللی این رویداد مهم فرهنگی، هنری، صنعتی و اقتصادی در شهر اولین‌ها را فراهم کنند.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا، با وجود اینکه شهرهای مختلف کشور از جمله تهران، اصفهان، کیش، اراک، کرمانشاه همه ساله برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی در سطح ملی را تجربه می کنند، اما تبریز به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و برخورداری از امکانات مناسب نمایشگاهی و نیز استقبال مردمی، می تواند عنوانی دیگر برای شهر اولین‌ها به جهت برگزاری بین المللی نمایشگاه صنایع دستی به فهرست اولین های خود اضافه کند.
همسایگی و نزدیکی به کشورهای حوزه قفقاز و اروپا، برخورداری از زیرساخت های مناسب ارتباطی شامل فاصله استاندارد فرودگاه و خط آهن، اقامتگاه ها و هتل های مرغوب، جایگاه ویژه گردشگری به دلیل رویداد بین المللی تبریز ۲۰۱۸ و استقبال رو به رشد جوانان تبریزی از فعالیت در رشته های مختلف صنایع دستی به همراه علاقه مندی مردم کشور و آذربایجان به این صنایع دستی و هنرمندان شاغل در آن، ظرفیت بی بدیلی برای بین المللی شدن «نمایشگاه ملی صنایع دستی تبریز» است.
تعدادی از هنرمندان فعال در صنایع دستی کشور که در نمایشگاه تبریز حضور داشتند، در گفت و گویی، با اعلام رضات مندی از سطح کیفی و کمی این نمایشگاه، نهمین دوره آن را متفاوت از سال های قبل قلمداد کردند و خواستار ارتقای یک پله ای سطح آن و برگزاری نمایشگاهی در حد و اندازه بین المللی شدند.
آنها معتقدند برپایی منظم و همه ساله نمایشگاه صنایع دستی تبریز، این شهر را به قطب نمایشگاه های این حوزه تبدیل کرده است و زمینه های برگزاری بین المللی آن در حال حاضر فراهم است که در این زمینه باید مدیران ارشد میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و همچنین استانداری آذربایجان شرقی وارد عرصه شوند.
هنرمند سازنده سازهای سنتی آذربایجان شرقی، برگزاری نهمین نمایشگاه ملی صنایع دستی را اقدامی حمایتی از سوی مسئولان برای حمایت از فعالان عرصه هنرهای دستی و سنتی عنوان کرد و گفت: بدون تردید برگزاری چنین نمایشگاه هایی ضمن درآمدزایی برای هنرمندان، انگیزه های آنها برای تداوم فعالیت ها و توسعه هنر خود را افزایش می دهد.
ابراهیم رنجبریان با بیان اینکه صنایع دستی یک هنر سنتی است که برای بقا نیاز به حمایت بیشتر از سوی مردم و مسئولان دارد، یکی از زمینه های ماندگاری این هنرها را معرفی و شناساندن آنها به آحاد مردم در سطح ملی و بین المللی دانست.
وی استقبال از نمایشگاه نهم صنایع دستی تبریز را مطلوب و راضی کننده خواند و اظهار داشت: این رویداد، امکان خوبی در اختیار هنرمندان قرار داد تا آثار خود را به عموم مردم معرفی و عرضه کنند که اگر این مهم با حضور هنرمندان کشورهای خارجی برگزار شود، به مراتب معرفی صنایع دستی ایران وسیع تر و گسترده تر خواهد بود.
بانوی هنرمند دزفولی نیز که در زمینه حصیربافی فعالیت دارد، یکی از چالش ها و مشکلات این هنر دستی را نبود امکان معرفی آن به مردم بیان و اضافه کرد: حضور در نمایشگاه ها این امکان را به صورت ویژه ای فراهم می کند تا در مدت زمان محدود و به طور مستمر، هنرهای دستی به مخاطبان و عموم شناسانده شوند.
الهام بوریک، داخلی بودن بیشتر مواد اولیه به کار برده شده در صنایع دستی را مزیت بزرگ برای این صنعت ملی دانست و افزود: این شرایط در کمتر کشوری قابل لمس و مشاهده است، اما به دلیل نبود نمایشگاه های بین المللی برای صنایع دستی، امکان معرفی آنها به خارجی ها میسر نیست.
وی به تاثیر رشد و رونق صنایع دستی در بهبود وضع اقتصادی کشور و ارزش افزوده مناسب آن اشاره کرد و گفت: این موضوع به خصوص در دوران تحریم های ظالمانه، یک مزیت محسوب می شود و صنایع دستی می تواند یک الگوی بسیار خوب برای اقتصاد مقاومتی باشد.
بوریک، صنایع دستی را همزاد نوآوری و خلاقیت تعریف کرد و اظهار داشت: تلاش کرده ام که این هنر را مدرن تر و کاربردی تر از گذشته برای نسل امروز ارایه دهم تا بتوانم افراد بیشتری را با حصیربافی آشنا کنم.
وی شرایط نمایشگاه صنایع دستی تبریز را مطلوب توصیف و اضافه کرد: من پارسال هم در این نمایشگاه شرکت کرده بودم، اما امسال با تجربه خوب پارسال، تصمیم گرفتم که در این رویداد بزرگ فرهنگی و هنری کشور شرکت کنم تا با بقیه فعالان صنعت دستی نیز ارتباط برقرار کنیم و محصولات مشترکی را به بازار ارایه دهیم.
هنرمند دیگری که در رشته «سرمه دوزی» از شهرکرد در نمایشگاه تبریز حضور یافته است، گفت: سرمه دوزی یکی از هنرهای بسیار قدیمی است که روی پارچه ترمه کار می شود و یکی از هنرهای دست بانوان کهگیلویه و بویراحمد است، اما بسیاری از بازدید کنندگان از غرفه ما اطلاعی در این باره نداشتند.
محمد طهماسبی، تنوع در طرح و رنگ را عامل زیبایی و هویت بخشی به صنایع دستی ایرانی قلمداد کرد و با بیان اینکه سرمه دوزی یکی از هنرهای دست دوز است که بیشتر توسط خانم ها کار می شود و در آن از منجوق نیز استفاده می شود، حمایت از صنایع دستی توسط دولت را مورد تاکید قرار داد.
وی برپایی نمایشگاه های مختلف در شهرهای کشور را زمینه ساز حمایت از صنایع دستی برشمرد و در عین حال گفت: این نمایشگاه های در فصول مختلف در شهرهای بزرگ و کوچک برگزار می شود، اما لازم است حداقل یک نمایشگاه بین المللی نیز برای این حوزه در ایران برپا شود.
طهماسبی، ایجاد ارتباط و تقویت مبادلات را یکی از مزیت‌های مهم نمایشگاه ها بیان و یادآوری کرد: در نمایشگاه تبریز با چند نفر از تجار آذربایجان شرقی صحبت هایی شده است تا بتوانیم کارهای دستی هنرمندان استان چهارمحال و بختیاری و شهرکرد را برای عرصه در فروشگاه های تبریز به صورت عمده به فروش برسانیم.
وی ادامه داد: اگر نمایشگاه تبریز به صورت بین المللی برگزار شود، چنین مراوداتی جنبه‌های صاراتی به خود می گیرد که هم برای خود هنرمند و هم برای اقتصاد کشور مفید و موثر است.
یکی از فعالان حوزه چرم تبریز نیز استقبال مردمی از نهمین نمایشگاه ملی صنایع دستی تبریز را بی نظیر و بیشتر از دوره های گذشته ارزیابی کرد و گفت: امسال استقبال از نمایشگاه به نسبت سال های گذشته بیشتر بود و چینش غرفه ها نیز بهتر از سال های گذشته انجام شده بود.
سعیده سروری، تاثیر نمایشگاه ها بر رشد و شکوفایی صنایع دستی را بسیار مهم و تعیین کننده دانست و افزود: نمایشگاه تاثیر زیادی روی شناساندن هنرهای سنتی و فروش کارهای دست هنرمندان سراسر کشور داشته است که اگر سطح ملی آن به بین المللی ارتقا یابد، همه از منافع آن بهره مند خواهند شد.
وی همسو شدن با بازار و نیاز خریداران را از عناصر مهم رونق و رشد صنایع دستی کشور بیان کرد و ادامه داد: این امر منجر به افزایش فروش محصولات صنایع دستی و صادرات این محصولات می شود.
سروری اضافه کرد: برگزاری بین المللی نمایشگاه صنایع دستی تبریز، بستر بسیار مناسب و مفید برای توسعه صادرات این محصولات فراهم می کند.
مسئول غرفه مسگری زنجان در نهمین نمایشگاه ملی صنایع دستی تبریز نیز برگزاری چنین نمایشگاه هایی در سطح ملی را علاوه بر معرفی محصولات، موجب رونق تولید و درآمدزایی دانست و افزود: چنانچه این نمایشگاه در سال های آینده به صورت بین المللی برگزار شود، به دلیل تبادلات اقتصادی و فناوری می توانیم شاهد رشد و ترقی صنایع دستی و افزایش اشتغال در این حوزه باشیم.
حافظ هاشمی، ظروف مسی را مهمترین صنایع دستی زنجان معرفی کرد که با دست ساخته می شود.
وی با بیان اینکه برای تمام نیازها و سلیقه ها اجناس متنوعی در زنجان تولید می شود، اظهار داشت: بعضی از محصولات به صورت تمام دست ساخته شده اند، به طوری که چکش کاری تمام این ظروف کار دست است و چنین صنعت و هنری برای خارجی ها از حذابیت ویژه ای برخوردار است.
هاشمی، کیفیت صنایع دستی مربوط به مس در زنجان را زبانزد خاص و عام دانست و ادامه داد: اما این صنعت منحصر به فرد در سطح بین المللی آنچنان شناخته شده نیست که برگزاری نمایشگاه های بین المللی می تواند این چالش را رفع کند.
وی استقبال از نمایشگاه نهم صنایع دستی تبریز را بهتر از سال های گذشته دانست و یادآوری کرد: حضور بیشتر مردم موجب افزایش خرید و ارتقای گردش مالی نمایشگاه می شود که اگر این امکان برای برپایی بین المللی نمایشگاه تبریز به وجود آید، به مراتب سود مالی و اقتصادی آن نیز چندین برابر خواهد شد.
کارشناس و صاحب نظر صنایع دستی و استاد طراحی سنتی دانشگاه هنر اسلامی تبریز نیز در گفت وگویی، صنایع دستی را نشانه ای ملموس و قابل دید از تمدن هر جامعه بیان کرد که هویت فرهنگی یک ملت را یدک می کشد.
مجید سلامت به اهمیت برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی در شهرهای مختلف اشاره کرد و گفت: چنین نمایشگاه هایی موجب کاربردی شدن هنر دستی هنرمندان در زندگی روزمره مردم می شود که همین امر زمینه ساز رونق و گسترش این صنایع خواهد شد.
وی اظهار داشت: تمام کشورها به دلیل هویتی بودن صنایع دستی اقدامات مختلفی را انجام می دهند که برگزاری نمایشگاه ها در سطح منطقه ای و بین المللی از آن جمله است.
سلامت با تاکید بر اینکه تبلیغات یکی از نیازهای مهم و محوری صنایع دستی کشور است، ارتقای نمایشگاه ملی صنایع دستی تبریز به بین المللی را نمودی از تبلیغات جهانی برای معرفی و شناساندن این هنر – صنعت پرسود دانست.
وی یادآوری کرد: تبریز به دلیل برخورداری از امکانات مناسب نمایشگاه هی و سالن های مجهز با غرفه های متعدد می تواند خط شکن برگزاری نمایشگاه بین المللی صنایع دستی ایران لقب بگیرد که این امر جز با مساعدت و همت مسئولان مربوطه و مشارکت هنرمندان میسر نخواهد شد.
سلامت ادامه داد: نمایشگاه تبریز تنها نمایشگاهی در ایران است که تمام استان ها با ارایه محصولات باکیفیت در آن شرکت می کنند و هم اکنون این نمایشگاه جایگاه و پایگاه خوبی در میان هنرمندان سراسر کشور برای خود دست و پا کرده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی نیز در گفت و گویی از ایده ارتقای سطح نمایشگاه ملی صنایع دستی تبریز به بین المللی استقبال کرد و گفت: هنرمندان شرکت کننده در نمایشگاه نیز در بازدیدهایی مکرری که با مسوولان استانی و کشوری از غرفه ها داشتم، این درخواست را مطرح می کند.
مرتضی آبدار افزود: اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی به دلیل تجربه حدود یک دهه ای در برگزاری نمایشگاه صنایع دستی، از برگزاری آن در سطح بین المللی به شرط تامین اعتبار و کمک و هم افزایی سایر نهادها استقبال می کند.
مسعود پزشکیان، نایب رییس مجلس شورای اسلامی نیز که حداقل ۲ بار در نهمین نمایشگاه ملی صنایع دستی تبریز حضور یافته و از نزدیک پای درد دل و صحبت های شرکت کنندگان در این رویداد هنری نشسته است، ایده برگزاری بین المللی این نمایشگاه را در شرایطی که کشورمان با جنگ روانی و تبلیغاتی آمریکا مواجه است، کاری ارزشمند و ضروری دانست.
پزشکیان با بیان اینکه هنر به دلیل ویژگی های ذاتی آن، مقوله ای جهان شمول است، گفت: صنایع دستی ایران به دلیل قدمت و تنوع کم مانند آن از ظرفیت بالایی برای عرضه در بازارهای جهانی برخوردار است و تلاش در این راستا در قالب برگزاری نمایشگاه بین المللی می تواند ارز آوری خوبی برای کشور داشته باشد.