وبینار نکوداشت پروفسور احمد کیاست پور، استاد نجوم و اختر فیزیک به همت مرکز نجوم ادیب وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان برگزار شد.

به گزارش جارچی اخبار؛ یک دانش آموخته دکترای فیزیک در این وبینار با ابراز ناراحتی بابت محروم شدن از نعمت وجود پروفسور کیاست پور، تاکید کرد یاد و خاطره این استاد بزرگ نجوم از خاطر علاقه مندان پاک نمی شود.
مهدی اسحاقی به فعالیت های پروفسور کیاست پور در ترویج علم اشاره کرد و گفت: سال ۷۴ اولین نمایشگاه نجوم و اختر شناسی با همکاری ایشان و به همت شهرداری اصفهان در باغ غدیر برگزار شد و شور وشوق زیادی در علاقه مندان به ستاره شناسی ایجاد کرد.
به گفته او، تاسیس مرکز نجوم ادیب باعث شد دانشگاهیان در وقت آزاد به این مرکز آمده و اطلاعات خود را در اختیار علاقه مندان بگذارند و عموم مردم نیز بدون محدودیتی در این مرکز حضور پیدا کنند و با اهل دانش ارتباط داشته باشند.
این مدرس نجوم به نقش موثر پروفسور کیاست پور در بحث ترویج علم اشاره و بیان داشت: وی با وجود مشغله دانشگاهی زیاد در کلاس های مرکز نجوم ادیب تدریس می کرد و با علم فراوان خود علاقه مندان به نجوم و اخترشناسی را سیراب می کرد و این مرکز نیز از همان زمان پشتوانه علمی خوبی پیدا کرد.
اسحاقی به سوابق علمی دکتر کیاست پور اشاره کرد و گفت: تحصیلات وی از دانشگاه تهران آغاز شد و مدرک دکترای خود را از آمریکا دریافت کرد و در این کشور مشغول به تدریس شد و در بحث تاسیس رصدخانه آموزشی و یک آسمان نما که نماد کار ترویجی است، مشارکت داشت.
وی ادامه داد: پروفسور کیاست پور در دهه ۵۰ با درجه استادی به کشور بازگشت و تمام تمرکزش را بر روی آموزش مربیان و اساتید دانشگاهی گذاشت و دانشجویان را برای آموزش تخصصی تشویق کرد.
وی با اشاره به مقالات متعدد پروفسور کیاست پور اظهار کرد: ایشان سابقه ۴۲ ساله آموزشی داشت و تمام هم و غمش بر روی پرورش دانشجویان بود و بعد از بازنشستگی نیز هفته ای دو بار در دانشگاه حضور می یافت.
به گفته اسحاقی، پروفسور کیاست پور از سال ۷۰ با مجله نجوم همکاری می کرد و همواره بر کشف و پرورش استعداد نوجوانان علاقه مند به نجوم و اخترشناسی تاکید داشت.

تکنیک های فضایی و خدمات فضاپایه
سیاوش ایران پور با موضوع تکنیک های فضایی و خدمات فضاپایه دومین سخنران وبینار بود که تاکید کرد پروفسور کیاست پور علاوه بر علاقه مندی زیاد به این موضوع دغدغه نیز پیدا کرده بود.
‌این مدرس علوم فضایی دانشگاه اصفهان ادامه داد: پروفسور کیاست پور بر انتشار این موضوع در جامعه و بین تصمیم گیرندگان تاکید داشت زیرا وی معتقد بود که می توان از تکنیک های فضایی برای بالا بردن سطح زندگی یک جامعه استفاده کرد.
به گفته وی، در تکنیک های فضایی(سنجش از راه دور)، دانش به دست آوردن اطلاعات درباره یک شی، منطقه یا پدیده به وسیله تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده، با استفاده از دستگاه یا تکنیکی که تماس فیزیکی با شی منطقه ندارد، مورد بحث قرار می گیرد.
ایران پور با نمایش اسلایدهایی درباره ماهواره های ارتفاع سنج راداری و ماهواره های تصویربرداری اپتیکی توضیحاتی ارائه و به کارکردهای آن ها اشاره کرد.
وی در ادامه به چرخه هیدرولوژی و پارامترهای محیطی مانند منابع آب، خاک، اتمسفر و زیست اشاره کرد و به توضیح درباره جزییات پارامترهای محیطی پرداخت.
اثر همگرایی گرانشی
شهرام صالحی از شاگردان پروفسور کیاست پور در این وبینار مجازی به بحث اثر همگرایی گرانشی پرداخت.
این مدرس دانشگاه با اشاره به کنفرانس فیزیکی که در سال ۶۶ برگزار شد، اظهار کرد: رئیس انجمن فیزیک ایران در این کنفرانس پیشنهاد فعالیت های بین دانشگاهی را مطرح کرد و در ادامه نیز من که دانشجوی دکتر کیاست پور بودم، خواستار ایجاد پل ارتباطی بین دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی شریف برای کار مشترک در زمینه فیزیکی و کیهان شناختی شدم.
وی ادامه داد: پروژه اثر هم گرانشی تحت سرپرستی پروفسور کیاست پور به انجام رسید و علم هم گرایی نیز توسط ایشان پیشنهاد و مصوب شد و از آن زمان این نام به یادگار ماند.
به گفته صالحی، در میان نظام های فکری، ریاضیات جایگاه ویژه ای دارد، از بسیاری لحاظ ریاضی یک هنر است، در حالی که زبان علم نیز هست، گرچه در قسمت اعظم ریاضی می توان تاثیرات خارجی را یافت، با این حال بخش عمده خلاقیت آن انگیزه درونی دارد.
صالحی در ادامه توضیحات خود به تعریف اثر همگرایی گرانشی پرداخت و گفت: اگر یک کهکشان پرجرم میان خط دید ما و یک اختروش دور دست قرار بگیرد، میدان گرانشی کهکشان پرتوهای نور اختروش را منحنی می کند، این انحراف به گونه ای است تصویری کاملا مجزا از خود اختروش در آسمان دیده می شود، در واقع می توان گفت که این کهکشان پرجرم با همگراییدن پرتورهای نور و منحرف کردن آن ها به طرف مرکز خود، درست مانند یک عدسی اپتیکی عمل می کند، از این جهت این کهکشان پرجرم را عدسی گرانشی و این اثر را اثر عدسی گرانشی یا اثر همگرایی گرانشی می نامند.
به گفته این استاد دانشگاه، اثر همگرایی گرانشی وقتی رخ می دهد که دو جسم در فاصله های متفاوتی از یک ناظر دریک خط دید در فضا قرار بگیرند، تابش جسم دورتر توسط میدان گرانش جسم نزدیک تر خم می شود، همانند انحراف نور در جو زیرین زمین که این خمیدگی یک سراب کیهانی ایجاد می کند.
نقش نجوم در معنای زندگی
نقش نجوم در معنای زندگی بخش دیگری از این وبینار بود که داریوش ذوالفقاری راد به آن پرداخت. این مدرس دانشگاهی به ذکر خاطراتی از استاد کیاست پور اشاره کرد و گفت که وی اولین نفری بود که در جلسات و سمینارها شرکت می کرد و آخرین نفری بود که از جلسات خارج می شد.
وی درباره اینکه دیدگاه ها در خصوص معنای زندگی و مفهوم آن متفاوت است و افراد مختلف بر اساس شرایط زندگی خود موضوعاتی را در زندگی مهم می دانند.
ذوالفقاری راد با طرح این سوال که ما برای چه هستیم و برای چه زندگی می کنیم، تاکید کرد: بسیاری از افراد برای این سوال جوابی ندارند و درگیر زندگی روزمره هستند.
وی به مفاهیم اشاره شده در کتاب معنی زندگی نوشته ویل دورانت، اشاره کرد و گفت: چند سوال کلیدی، سرچشمه الهام و انرژی شما چیست؟ از کجا تسلی خاطر می یابید؟ گنجتان در کجا نهفته است؟ مطرح می شود و جواب های جالبی به آن داده شده است.
به گفته ذوالفقاری راد، زمان برای تمام افراد کره زمین یکسان تقسیم شده اما عیار این لحظات متفاوت است و نجوم چیزی است که می تواند عیار لحظات ما را بالا ببرد.
وی ادامه داد: فضانورد معروف در سفری که سال ها قبل به اصفهان داشت، مدعی شد از وقتی به کره زمین برگشته، نگاهش به همه چیز تغییر کرده است.
این مدرس دانشگاهی تاکید کرد: اگر افراد به علم نجوم ورود کنند، عشق و علاقه زیادی به آن پیدا می کنند، همانند پروفسور کیاست پور که عشق و علاقه زیادی به کارش داشت.
ذوالفقاری راد با بیان اینکه در آسمان یک موزه طبیعی داریم و باید برای رصد آسمان لحظه شماری کنیم، یادآور شد: اگر وارد بحث نجوم و کیهانی شویم و اطلاعات ما بیشتر شود، بر روی اعمال و رفتار ما تاثیر می گذارد.
نقش صنایع فضایی در توسعه صنایع دیگر
سخنران پنجم وبینار، عمران مرادی بود که با ارائه موضوع نقش صنایع فضایی در توسعه صنایع دیگر، مدعی شد در زندگی هر فرد نقطه عطفی وجود دارد و نقطه عطف زندگی او ورود به عرصه صنعت و فضا بوده که نگرش های جدیدی به او داده است.
وی با نمایش دو نقشه متفاوت که در یکی از آن ها ایران در جمع کشورهای در حال توسعه و در دیگری در جمع کشورهای جهان سومی است، گفت: تفاوت موقعیت به دلیل شاخص هایی است که برای توسعه در نظر گرفته شده و در هر کدام ملاک هایی وجود دارد اما چه ایران یک کشور در حال توسعه و چه یک کشور جهان سومی قلمداد شود، توسعه فناوری ما را از وضعیت فعلی نجات می دهد.
مرادی با ارائه نموداری از موج فناوری در قرن اخیر بیان داشت: فناوری ها متولد می شوند، اوجی دارند و بعد رو به افول می گذارند و فناوری جدید می آید که فاصله بین فناوری ها در گذشته بیشتر و بعدها کمتر شده است.
به گفته این محقق، آمریکا بزرگ ترین وارد کننده تکنولوژی است اما ناسا یکی از فعال ترین مراکز ایجاد و توسعه تکنولوژی است.
مرادی تلاش برای فرهنگ سازی و آگاهی سازی، داشتن یک نقشه راه مشخص و نوآوری باز را از توصیه های مهم برای انتقال تکنولوژی در صنایع فضایی عنوان کرد.
بایسته های ترویج علم
حامد صفایی پور آخرین سخنران این وبینار بود که مبحث بایسته های ترویج علم را به صورت پاورپوینت ارائه کرد.
وی با اشاره به خصوصیات اخلاقی و علمی پروفسور احمد کیاست پور او را یکی از مروجان علم معرفی کرد که خدمات شایانی به جامعه علمی کشور ارائه کرد.
این مدرس دانشگاه با اشاره به روش های پیشرفت علم، روش مستقیم را مخصوص دانشمندان رتبه یک دانست و روش غیر مستقیم را به مروجان علم نسبت داد.
به گفته صفایی پور، دانشمندان محض کارشان تحقیق در خصوص مباحث مختلف و انتشار یافته های تحقیق است که به واسطه آن به توسعه علم کمک می کنند اما مروجان علم به دیگران کمک می کنند تا سهم مستقیمی در توسعه علمی داشته باشند.
این نویسنده ترویج را یک کار تخصصی دانست که زیبایی و درستی را بهم می رساند و هدف آن بالا بردن معدل عقلانیت عمومی است.
به گفته صفایی پور، ترویج از طریق روش هایی مانند گفت وگو، مناظره، گسترش ایده ها، داستان و بازی علمی، مقالات مروری، مدرسه الن دو باتن، مدرسه تابستانه، جوایز نمادین و جوایز بین رشته ای است.
وی با بیان اینکه مهم ترین ابزار ترویج علم، آشنایی مردم با آن است، یادآور شد: باید به مردم کمک کنیم بهتر فکر کنند و از این طریق زمینه بسیار مناسبی برای پیشرفت علم فراهم کرده ایم.