حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت گفت: از خداوند میخواهیم و دعا میکنیم که همه ما در مسیر صحیح و درست، برای اداره کشور، خدمت به مردم، موفق باشیم و کاری کنیم که یک دستگاه قضایی دیگر به نام وجدان عمومی جامعه و یک دستگاه قضایی نهایی در روز قیامت و در پیشگاه خدا هم آن را امضاء کند. اگر این مسیر را انتخاب کردیم، میتوانیم به سرعت به آن اهداف بلندی که انقلاب برای ما مشخص کرده، دست یابیم.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری دکتر حسن روحانی با گرامیداشت ایام شهادت شهید دکتر بهشتی و ۷۲ تن از یاران عزیز ایشان، گفت: شهید بهشتی سرو بلند و راست قامت انقلاب اسلامی بود؛ شاید هیچ تعبیری بالاتر از تعبیر امام(ره) درباره او نتوانیم پیدا کنیم که مظلوم زیست، مظلوم مرد، خار در چشم دشمنان انقلاب بود و بهشتی یک امت بود.
دکتر روحانی ادامه داد: قرآن راجع به ابراهیم خلیل(ع) این تعبیر را میکند که ابراهیم(ع) یک فرد و نفر نبود؛ مجموعه فضایل یک ملت و یک امت بود و لذا ابراهیم(ع) را یک امت خطاب میکند و امام راجع به شهید بهشتی،چنین تعبیری را بیان کردند.
رئیس جمهور اظهار داشت: مرحوم شهید بهشتی از شخصیتهای کمنظیر حوزههای علمیه و دانشگاه بود؛ آشناییام با ایشان و استفاده از بیانات ایشان از سال ۱۳۴۰ است؛ حتی منطق را در همان سالها پیش ایشان خواندیم و ایشان درسی هم به نام سیره النبی که درس تاریخ اسلام بود، داشتند.
دکتر روحانی با بیان اینکه هر هفته به طور منظم زمانی که شهید بهشتی در قم بود ایشان را یا در منزل یا در مدرسه دین و دانش قم میدیدم، افزود: کاملاً به ویژگیها و اخلاق و سعه صدر ایشان آشنا بودم؛ شهید بهشتی برای یافتن افراد با استعداد دقت فراوانی داشت و یکی از وظایفی که ایشان به من محول کرده بود شناسایی شاگردهای بااستعداد و معرفی آنها بود.
رئیس جمهور با بیان اینکه شهید بهشتی کاملاً دنبال کار جمعی بود، اظهار داشت: یکی از نقص و کمبودی که در جامعه ایرانی داریم اینست که فردی خوب کار میکنیم ولی جمعی که میخواهیم کار کنیم یک مقدار با مشکل مواجه میشویم.
دکتر روحانی ادامه داد: شهید بهشتی از آغاز تأسیس روحانیت مبارز تهران به شکل جدید که مربوط میشود به فروردین سال ۱۳۵۶، به همراه شهید مطهری مدیر این جلسات بودند؛ معمولاً وقتی شهید مطهری بود ایشان اداره میکرد و وقتی نبود، شهید بهشتی اداره میکرد، ولی هر دو به عنوان بزرگان جامعه ما بودند و به نظر من بعد از این دو بزرگوار کمتر میشود شخصیتی در این حد و در این قدرت مدیریت و در این فهم در جامعه پیدا کرد؛ او بهترین حلقه وصل حوزه و دانشگاه بود.
رئیس جمهور افزود: شهید بهشتی کسی بود که علوم قدیمه و حوزوی را بسیار دقیق خوانده بود؛پیش از سال ۴۰ به عنوان یکی از مدرسین حوزه علمیه قم و مجتهد مسلم و شخصیت بسیار فهیمی در مباحث مختلف فقهی بود؛ ایشان در ادبیات عرب جزو افراد کمنظیر در حوزه علمیه قم بود؛ همچنین در فلسفه انسان متبحر و در فقه، اصول، علوم جدید، در زبان عربی ، انگلیسی و آلمانی ورود و تسلط داشت.
دکتر روحانی ادامه داد: شهید بهشتی بسیار پرکار ، منظم و وقتشناس بود.
رئیس جمهور با اشاره به برگزاری جلسات منظم با حضور شخصیت هایی همچون مقام معظم رهبری، شهید بهشتی، شهید باهنر، مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در سال ۵۸ تا تیر ماه ۵۹، افزود: یک جمع ۱۵، ۱۶ نفره بودیم که هر هفته جلسه را در خانه یکی برگزار می کردیم و مباحث مهم سیاسی مطرح می شد. شهید بهشتی اداره جلسات را برعهده داشت و به خوبی تبیین میکرد که چگونه ما باید راه انقلاب را بپیماییم.
دکتر روحانی از شهید بهشتی به عنوان یکی از شخصیتهای بنام کشور نام برد و خاطرنشان کرد: اگر شهید بهشتی نبود، قانون اساسی کشور با این ویژگیها و مشخصات و درخشانی و نظم شاید وجود نداشت و نقش ایشان در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران یک نقش ممتاز بود.
رئیس جمهور همچنین نقش ممتاز شهید بهشتی در شورای انقلاب را یادآور شد و با اشاره به اداره مطلوب جلسات مجلس شورای اسلامی در مجلس اول توسط شهید بهشتی، گفت: ایشان همچنین مناظره ها و جلسات بحث متعددی با گروههای مختلف از جمله چپ ها ، افراد التقاطی و دیگران در صدا و سیما، در سالهای ۵۹، ۶۰ داشتند و من از لحاظ صبر و طاقت کمتر کسی را مثل شخصیت شهید بهشتی دیدم.
دکتر روحانی با بیان اینکه صبر در برابر حرفهای ناروا آسان نیست و خداوند در قران پیامبر عظیم الشان را نیز به صبر در برابر حرف های ناروا دعوت نموده است، گفت: کسانی که آن دوران را خوب یادشان است، میدانند شهید بهشتی چقدر در مقابل سختی ها و تهمت ها تحمل کرده است.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه شهید بهشتی جزو مظلوم ترین افراد تاریخ جامعه ما بوده است، گفت: من جلساتی بوده در دانشگاه با دانشجویان شرکت کردم و وقتی از شهید بهشتی تجلیل کردم آن جلسه بهم خورد و سخنرانی در مسجدی با جمعیت زیاد داشتم که وقتی از ایشان تجلیل کردم، شلوغ شد و جلسه بهم ریخت .
دکتر روحانی با بیان اینکه لیاقت و مدیریت شهید بهشتی مورد حسادت دشمنان و حتی برخی دوستان بود، گفت: همه به او آزار رساندند تا جایی که وقار و ادب او را به عنوان تکبر تفسیر میکردند و از پاکیزگی و منظم بودن او به عنوان اشرافیگری تفسیر و تعبیر می شد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه شهید بهشتی را خیلی آزار دادند، اما تحمل و صبر کرد، گفت: در آخرین دیداری که چند روز قبل از شهادت شهید بهشتی داشتم به ایشان گفتم که آقای بهشتی شما بیایید بیشتر وقت بگذارید و به این تهمتهای ناروایی که به شما میزنند پاسخ دهید. پاسخ ایشان این بود که “من یک وقت بیشتر ندارم، یا باید صرف کنم برای کار مردم، یا باید صرف کنم برای دفاع از خودم و من ترجیح میدهم وقتم را برای کار مردم بگذارم”.
رئیس جمهور با بیان اینکه از امتیازات این شخصیت والا، تربیت شاگردان و ایجاد مؤسساتی در قم، در داخل و خارج و در تهران بود، تاکید کرد: یکی از کارهای بزرگی که او انجام داد، پایهگذاری قوه قضائیه نوین در کشور بود و اینکه بعد از انقلاب، قوه قضائیه چگونه تنظیم شود و چه کسانی و با چه شرایط و چارچوبی بیایند.
دکتر روحانی با تاکید براینکه شهید بهشتی چارچوبی را برای دستگاه قضا تعیین کرد که اگر بتوانیم آن راه را همچنان ادامه دهیم، امنیت جامعه ما تضمین میشود، تصریح کرد: هیچ الگویی برای دستگاه قضایی بهتر و بالاتر از الگو و اسوه شهید بهشتی نیست.
رئیس جمهور با اشاره به برخی ویژگی های شهید بهشتی از جمله دقت، حوصله، تحمل و پاسخهای دقیق و اینکه هیچگاه مسایل جناحی و حزبی را در امر قضا دخالت نمیداد، گفت: وقتی با “تودهایها” در تلویزیون مناظره میکرد و به آن ها گفت که در تاریخ به ملت ایران خیانت کردید و طرف مناظره به شهید بهشتی گفت که به عنوان یک قاضی قضاوت میکنید و رئیس قوه قضائیه هستید که ایشان گفتند نه و من بحث قضایی نمیکنم و حکم قضایی نمیدهم و اگر بخواهم حکم قضایی بدهم شما باید در دادگاه فراخوانده شوید و همه مراحل دادگاهیاش طی شود و من از لحاظ سیاسی حرف میزنم نه از لحاظ قضایی.
دکتر روحانی تاکید کرد: شهید بهشتی مسایل حزب، گروه، جناح و نژاد و مذهب را در قوه قضائیه دخالت نمیداد.
رئیس جمهور با بیان اینکه در قوه قضائیه، تمام افراد از دیدگاه اسلام،امیرالمؤمنین(ع) و شهید بهشتی باید یکسان دیده شوند، افزود: اینکه اهل کدام قوم، گروه و حزب است و چه لهجهای دارد و یا اینکه قبلاً راجع به من قاضی و دستگاه قضا چه اظهارنظری کرده است را باید فراموش کند و قاضی باید به متن پرونده و قانون متعهد باشد.
دکتر روحانی با تاکید بر اینکه استقلال دستگاه قضایی و قاضی برای ما بسیار مهم است و استقلال قضایی به عنوان مهمترین رکن در عدالت و احقاق حقوق مردم و امنیت فکری و اجتماعی در جامعه است، تصریح کرد: هیچ مقام ،حزب و وزیر، وکیل، امیر، سرداری حق ندارد در حکم قاضی دخالت کند.
رئیس جمهور با بیان اینکه دست آن قضاتی را که مستقل هستند ، میبوسیم که خداوند را ناظر اعمال خودشان میدانند و تحت فشار این و آن قرار نمیگیرند، ادامه داد: چه بسیارند قضات پاکدامن و اگر هم کسی نیست، همانطوری که اخیراً دستگاه قضایی اعلام کرد، اگر کسی در مسیر صحیح حرکت نمیکند باید با او برخورد شود.
دکتر روحانی تاکید کرد: امنیت جامعه را قوه قضائیه درست میکند و سرمایهگذاری، محیط کسب و کار، رشد اقتصادی، آبروی مردم و حقوق عامه مردم با قوه قضائیه انجام میشود.
رئیس جمهور افزود: اینکه قاضی چارچوب حقوقاش طبق قانون اساسی، تا کجاست و آیا بخاطر شکایت یک فرد، میتواند حقوق عامه را زیر پا بگذارد، بخاطر اینکه ماشین من خسارت دیده و من شکایت کردم، می تواند آن اتوبان را کلاً ببندد و میگوید که من تشخیص میدهم که این اتوبان را ببندم چون در آن تصادف شده است و چه مقدار و تا کجا حق دارد و در حقوق عامه تا کجا میتواند دخالت کند.
دکتر روحانی ادامه داد: آیا او میتواند بخاطر ضعف مدیریت، مدیر را در راهرو دادگستری ببرد؟ اگر یک قطار تأخیر کرد بخاطر اشکال مدیریت، دادستان میتواند راننده لوکوموتیو را به زندان ببرد که چرا تأخیر کردی چون یک مسافر با موبایل شکایت کرده است. آیا می تواند خلبان را پایین بکشد و ببرد دادگاه که یک مسافر شکایت کرده است.
رئیس جمهور با بیان اینکه اشکال مدیریت در راهروی دادگستری حل نشده و راه و مسئول خودش را دارد و اگر مشکلی پیش آمد، وزیر مربوطه یا مقام بالاتر مسئول است، گفت: آیا بازرسی قوه قضائیه حق دارد در مدیریت دخالت کند؟ در قانون، سالها پیش یک کلمهای گنجانده و مجوز داده شد که اینها مداخله کنند.
دکتر روحانی تصریح کرد: در جلسه سران سه قوه و شورای هماهنگی اقتصادی این را تصویب و ابلاغ کردیم که دستگاه بازرسی کشور، حق ندارد قبل اش نظر دهد و به وزیر بگوید که من احساس میکنم این کار را بکنی آن طور میشود. این را لغو و به این دستگاه ابلاغ کردیم؛ به دلیل اینکه مدیریت مختل میشود.
رئیس جمهور با طرح این سوال که چه کسی مسئول است؟ دستگاه اجرایی مسئول اداره کشور است یا یک قاضی یا مأمور امنیتی مسئول اداره کشور است؟ ، گفت: باید به داد تفکیک قوا برسیم؛ دستگاه قضائی هم باید مستقل باشد. همچنین حوزههای علمیه و دانشگاهها باید مشخص کنند، حق علم قاضی تا کجاست؟ اینکه میگویید قاضی علم پیدا کرده این علمش کجا حجت است؟ آیا هر کجا قاضی علم پیدا کرد، حجت برای حکم است؟
دکتر روحانی اظهار داشت: در بعضی موارد شیوه خاصی برای اثبات جرم نیاز دارد و علم قاضی تنها به درد نمیخورد؛ در بعضی موارد ممکن است علم قاضی به درد بخورد اما علم کدام قاضی؟ یک قاضی همینطور علم پیدا میکند؟ به قول علما قطع قطاع است، علمی که هر قاضی و حقوقدان دیگری اگر آن پرونده را خواند به علم برسد؛ باید صد در صد باشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه آیا میتوانیم با شنود مردم را محاکمه کنیم؟، افزود: با شنود نمیشود مردم را محاکمه کرد؛ در شنود، یک سرباز یا کارمند معمولی این نوار را پیاده میکند؛ نمیفهمد که چه است؛ قبل و بعدش نمیفهمد که چه میگوید.
دکتر روحانی ادامه داد: در دولت یازدهم دستگاه اطلاعاتی راجع به مسئولیت یک آقایی گفته بود که این آقا فلان جا، فلان چیز را گفته، پس صلاحیت ندارد؛ گفتم بیاورید ببینیم چه گفته؛ وقتی آورد دیدیم این فرد شوخی کرده است؛ وقتی یک مسئول شنود، شوخی و جدی را نمیتواند بفهمد؛ او چطور میتواند مبنای کار یک قاضی باشد.
رئیس جمهور تصریح کرد: در شورای عالی امنیت ملی در زمان خودش مشخص کردیم، مجوز شنود فقط در جرایم سازمان یافته نظیر تروریسم و مواد مخدر میتواند داده شود؛ همینطوری که نمیشود برای هر کسی شنود گذاشت و بر مبنای آن قضاوت کرد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه حتی اگر پدری برای پسر خود شنود بگذارد بعد از یکسال رابطه آنها بهم می خورد، گفت: مردم در حرف های عادی و معمولی شان خیلی چیزهای شوخی و جدی میگویند. قرینه حالیه و قرینه محالیه است و نمی شود که فردی بر مبنای گوش کردن به این حرف ها قضاوت کند.
دکتر روحانی با بیان اینکه امام خمینی (ره) دو نفر قاضی عالیرتبه درجه یک این کشور را عزل کرد بخاطر اینکه به شنود توجه کرده بودند، گفت: امام(ره) روی این مسایل حساس بود و اجازه نمی داد.
رئیس جمهور با اشاره به فرمان ۸ مادهای امام راحل، تصریح کرد: امام میگوید “اگر وارد خانهای شدید فکر کردید اینجا تروریست است ولی دیدید اشتباه کردید تروریست نبود ولی بساط قمار و شراب و همه چیز است. اگر بیایید بیرون تعریف کنید که در این خانه من مشروب و آلات قمار دیدم تو را باید شلاق بزنیم. چون اشاعه فحشا کردید”. درحالی که گاهی ابزار میگذارند برای اینکه برسند به این روز خوش که چی، کجا در حریم خصوصی، چه کار کرده، به تو چه ربطی دارد حریم خصوصی مردم.
دکتر روحانی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود به سیاستهای ضد ایرانی دولت آمریکا اشاره کرد و اظهارداشت: این روزها کاخ سفید را در سردرگمی میبینیم و سخنان و حرفهای ناروا، مضحک و انتخاب سیاست رسوایی را شاهد هستیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه معلوم شده کفگیر تحریم به ته دیگ خورده و دیگر چیزی نمانده است، گفت: دستگاه سیاسی آمریکا با تحریم های اخیر ثابت کرد که مسایل دینی را نمیتواند درک کند و فهم آن را ندارد.
رئیس جمهور ادامه داد: رئیس جمهور آمریکا با اعتقاد مسلمانها، مسأله مرجعیت و ولایت و رهبری که رهبر معنوی، فقهی و فتوایی مردم است، آشنا نیست و جایگاهها و حد خود را نمیشناسد؛ کما اینکه ادعاهایش، ادعاهای بیاساس است؛ اما این حرکت او ، واقعیت را برای مردم ما به خوبی روشن کرد.
دکتر روحانی افزود: بعضیها میگفتند آمریکاییها که میخواهند مذاکره کنند چرا قبول نمیکنید؛ این بیچاره میگوید من بی قید و شرط مذاکره میکنم و دلم میخواهد با ایران مذاکره کنم و عظمت اقتصاد و ملت ایران را میخواهم و از این حرفها میزند!
رئیس جمهور با بیان اینکه آمریکایی ها خودشان ثابت کردند که اینها حرفهای بیاساس، دروغ و واهی است، گفت: آنها نخست وزیر یک کشور آبرومند که دارای جایگاه والا در دنیای سیاست بوده و خود آن نخست وزیر هم دارای شخصیت فرهیختهای است برای برخی از پیام ها به ایران فرستادند و همزمان آمدند تحریم پتروشیمی را اعلام کردند. این با فهم و عرف و اخلاق سیاسی، با خرد جمعی و با چه چیزی سازگار است؟
دکتر روحانی تصریح کرد: در حالی نخست وزیر ژاپن در ایران در حال مذاکره بود، آمریکا یک تحریم جدید، انجام داد و این بهترین راه برای این بود که نشان دهد که راست نمیگوید و بازی میکند.
رئیس جمهور با بیان اینکه بسیاری از رهبران دنیا که با من صحبت میکنند، میگویند این حرفهایی که رئیس جمهور آمریکا میزند برای مسایل داخلی خودشان است و او آدم خاصی است و نباید به او توجه کرد، افزود: حالا که این آدم مخصوصی است. تقصیر ما چیست؟ ما یک توافقی را امضاء کردیم، سازمان ملل آن را تأیید کرده و با آژانس همکاری میکنیم.
دکتر روحانی با اشاره به ادعای مطرح شده از سوی رئیس جمهور آمریکا مبنی بر نگرانی درباره دستیابی ایران به سلاح اتمی، خطاب به وی گفت: تو واقعا نگران سلاح اتمی هستی؟ پس چرا درباره اسراییل که یک غاصب است و این همه سلاح هسته ای آنجا انبار کرده حرف نمیزنی و سکوت میکنی و با او دوست هستی؛ واقعاً نگران سلاح هستهای هستی؟ مگر نمیدانی آژانس بازرسیهای خود را در ایران انجام میدهد و قانون و مقررات برای عدم اشاعه وجود دارد، نه سلیقه و ما طبق قانون عمل میکنیم.
رئیس جمهور ادامه داد: واقعاً نگران سلاح هستهای هستی؟ مگر از فتوای رهبری معظم انقلاب خبر نداری که ایشان دستیابی به سلاح هسته ای را تحریم کرده اند؟ پس هم ادعاها و شیوه بیان و هم هدف بیاساس است.
دکتر روحانی تاکید کرد: تنها راهمان در این مقطع اتحاد، وحدت، همبستگی و فعال شدن در صحنه اقتصاد است.
رئیس جمهور با بیان اینکه امسال باید در زمینه اشتغال تلاش بکنیم تا اشتغال سال ۹۸ از ۹۷ بیشتر باشد و به نظر من اینها غیرممکن نیست و می توان با برنامهریزی و تلاش به نتیجه رسید، گفت: امسال سالی است که میتوانیم طرحهای بزرگ در آزادراهها، راهآهن، راههای استراتژیک، طرحهای بزرگ صنعتی و معدنی، پتروشیمی، برق، آب، کشاورزی و شرکتهای دانش بنیان را آغاز و افتتاح کنیم و حرکت های بزرگی را میتوانیم انجام دهیم و به ثمر برسانیم.
دکتر روحانی با بیان اینکه یک هواپیمای متجاوز بدون سرنشین آمریکایی را سرنگون کردیم درحالیکه سامانه پدافندی داخلی، رادار و موشک آن را با دست خودمان ساختیم و نیروهای خودمان این موشک را شلیک کردند، تاکید کرد: این بدان معنا است که قادریم سامانه دفاعی بسازیم و در اوایل جنگ و تجاوز هشت ساله صدام، برای یک توپ ۲۳ میلیمتری و توپهای اورلیکن که موتورهایش از کار افتاده بود، دچار مشکل بودیم که البته خیلی از آن مشکلات همانند توپ ۱۲ ،اورلیکن ، اسکایگارد و هاگ را در همان زمان جنگ حل کردیم.
رئیس جمهور با تاکید براینکه اما امروز بعد از جنگ بحمدالله در طول سالیان دراز و مخصوصاً سالهای اخیر، توانستیم اقدامات بسیار مهمی را انجام دهیم و این افتخار برای ایران و ملت و سپاه و ارتش و وزارت دفاع است، افزود: قادریم یک سامانه دفاعی درست کنیم که یک پهپادی که در ارتفاع ۵۰ هزار پایی به محض اینکه تجاوز را شروع میکند و وارد فضایی مربوط به آبهای سرزمینی ما می شود، اخطار اول و اخطار دوم را صادر کنیم و وقتی اعتنا نمیکند و به تجاوز ادامه میدهد، آن را ساقط کنیم.
دکتر روحانی خاطر نشان کرد: این نشانگر قدرت و مدافع بودن ما است. ما جنگ و درگیری در منطقه نمیخواهیم اما در عین حال نمیگذاریم کشور ما مورد تجاوز قرار بگیرد و اگر به مرزهای ما تجاوز شود، اینجا عبور از خط قرمز شده است و ما ایستادگی میکنیم.
رئیس جمهور با تاکید براینکه این نشان میدهد که ما امروز در علم، دانش، فناوری، صنعت، در بخش نظامی و غیرنظامی حرکتهای بسیار خوبی را انجام دادیم و میتوانیم این راه را ادامه دهیم، تصریح کرد: به آمریکاییها توصیه میکنیم، راهی که شما انتخاب کردید، راه اشتباه و نادرستی است، به اروپاییها توصیه میکنیم بیعملی شما نسبت به برجام، نادرست بوده است و به هر دوی اینها میگوییم به پیمان و عهدتان برگردید.
دکتر روحانی تاکید کرد: این به نفع شما، ما، منطقه، قانون و نهادهای بینالمللی و نظام عدم اشاعه خواهد بود و کوتاهترین راه برای رسیدن به منافع مشترک است. ان شاءالله در این روزها که روزهای ایستادگی ماست.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه دشمنان ما فکر میکردند که در ۷ تیر وقتی عزیزان ما را به شهادت برسانند، دولت، مجلس و قوه قضائیه ما سقوط میکند و نظام ما از بین میرود، گفت: اما علیرغم اینکه این داغ بزرگ و مصیبت عظما بود، مردم ما ایستادگی کردند و گفتند ایران پر از بهشتی است و تا امروز راه را ادامه دادند و امروز هم ما همان شعار را تکرار میکنیم، مسیرمان را ادامه میدهیم و شکی نداریم که پیروزی نهایی با ما خواهد بود.
وی در ابتدای سخنان خود نیز با تسلیت فرا رسیدن ایام شهادت امام جعفر صادق(ع) گفت: در تاریخ انقلاب ما ثبت است که اولین حرکت شکوهمند در مبارزه با رژیم ستمشاهی در دوم فروردین سال ۴۲ و در روز شهادت امام صادق(ع) از مدرسه فیضیه انجام شد . در مبارزات مردم قم نیز حرکت عظیم و بزرگ در روز شهادت امام صادق(ع) در سال ۵۶ آغاز شد که البته منتهی به جریانات ۱۹ دی شد.
دکتر روحانی اظهارداشت: منبع اصلی همه حوزههای علمیه در فهم فقه، معارف، کلام، تفسیر و تاریخ اسلام عمدتاً از بیانات دو امام محمد باقر(ع) و جعفر صادق(ع) است چرا که این دو بزرگوار در یک فرصت تاریخی مناسبی قرار گرفتند و از این فرصت مناسب تاریخی حداکثر استفاده را انجام دادند.
رئیس جمهور افزود: امام صادق(ع) نه تنها رئیس مذهب ما است بلکه روسای مذاهب اهل سنت و امامان آنها نیز مستقیم یا غیرمستقیم از شاگردان امام صادق بودند. به عبارتی حرکت عظیم و بزرگ علمی تدوین فقه، اصول، معارف اسلامی در این دوران یعنی در قرن دوم هجری تحقق پیدا کرد.
دکتر روحانی با بیان اینکه اجتهاد عمدتاً در زمان امام صادق(ع) ترویج پیدا کرد، گفت: البته اصل اجتهاد مربوط به زمان پیامبر عظیمالشأن اسلام(ص) است و ایشان به معاذ اجتهاد را یاد داد و فرمود در جاهایی که صریح کلام من یا خداوند وجود ندارد، شما چگونه باید احکام الهی را استنباط و برای مردم تبیین کنید. اما باز شدن باب اجتهاد و تقسیم بندی شاگردان در معارف مختلف و رشته های تخصصی عمدتاً در زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بود.
رئیس جمهور در ادامه به موضوع آزادی بیان و مذهب در دوران امام جعفر صادق (ع) اشاره کرد و اظهارداشت: اگر بخواهیم آزادی مذهب و بیان را در اسلام تشریح کنیم گر چه در زمان پیغمبر اسلام و یا در حکومت امیرالمؤمنین ما به وضوح این آزادی را میبینیم، اما این بحث در زمان امام صادق(ع) است که ملحدین کفار و آنهایی که معتقد به خداوند نبودند در جلسات درس امام صادق(ع) حضور یافته و صریح با امام بحث و مباحثه میکردند.
دکتر روحانی افزود: حتی عدهای از اینها در کنار خانه خدا و در کنار مسجدالحرام، با امام صادق(ع) راجع به مسایل اعتقادی بحث میکردند و هیچگاه امام صادق(ع) به کسی نگفت چرا اینگونه عقیده دارید و چرا این سوال را مطرح میکنید و این جزو افتخارات ما است و ای کاش آزادی دوران امام صادق(ع)، امروز در مراکز علمی ، دانشگاهی و پژوهشی در همان حد بود.
رئیس جمهور تصریح کرد: افتخار حوزههای علمیه هم امروز این است که هر چه دارند به تعبیر خودشان میگویند در مدارس دینی قال الباقر(ع) و قال الصادق(ع) است. بیشتر روایاتی که خوانده میشود از این دو امام بزرگوار است و باید بیشتر از سیره ، کلام ، روش و از شاگردان این امامان استفاده و بهرهبرداری کنیم.