بخش کشاورزی در جمهوری اسلامی ایران با اتکا بر تولید داخلی و استفاده علمی و کارآمد از منابع آب و خاک و سایر منابع وظیفه تامین امنیت غذایی را بر عهده دارد.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا، این بخش با برخورداری از حدود ۱۵.۳ درصد سهم ارزش افزوده نسبت به بخش های صنعت و خدمات ۲۱.۲ درصد اشتغال، ۱۲.۵ درصد از صادرات غیرنفتی و حدود ۸۰ درصد مواد غذایی مورد نیاز کشور شامل محصولات زراعی و باغی جایگاه والایی در اقتصاد ملی دارد.
سیمای کشاورزی آذربایجان شرقی
شرایط آب و هوایی، ویژگیهای خاک و موقعیت جغرافیایی منطقه، آذربایجان شرقی را به منطقه ای مناسب و مستعد برای کشاورزی تبدیل کرده است؛ در این خطه، محصولات مختلف باغی، زراعی، سبزی و صیفی و حبوبات به دست می آید که ضمن تأمین مصرف داخلی به خارج از منطقه و کشور هم صادر می شود به گونه ای که پارسال افزون بر ۵۰۰ میلیون دلار محصول کشاورزی از آذربایجان شرقی صادر شد.
این استان با وجود خاک متنوع و حاصل خیز، منابع طبیعی وسیع در زمینه فعالیت های بخش کشاورزی یکی از مراکز عمده کشاورزی کشور به حساب می آید. موقعیت مکانی و ویژگی های ژئومورفولوژیکی آن، امکان ایجاد یک قطب قوی در زمینه کشاورزی، منابع طبیعی و دام را فراهم آورده است.
وسعت اراضی کشاورزی استان حدود ۱.۲۲ میلیون هکتار برآورد می شود که معادل ۲۶ درصد وسعت استان و حدود ۵.۵ درصد اراضی قابل کشت کشور را شامل می شود؛ سطح مراتع استان حدود ۲.۴ میلیون هکتار می باشد که حدود ۵۱ درصد وسعت استان را به خود اختصاص داده و ۲۴ درصد آن از نوع درجه یک و ۵۵ درصد آن از نوع درجه ۲ و بقیه مراتع درجه ۳ است؛ وسعت مناطق جنگلی استان نیز حدود ۱۸۸ هزار هکتار با گونه های متنوع و دارای ارزش ژنتیکی خاص می باشد که ۵۷ درصد آن جزو جنگل های نیمه مرطوب ارسباران، ۳۹ درصد جزو جنگل های نیمه خشک و ۴ درصد جزو جنگل های مرطوب کشور است.
وسعت اراضی آبی و دیم آذربایجان شرقی نیز به ترتیب ۴۱۲ هزار و ۲۹۲ هکتار و ۸۰۸ هزار و ۸۸۵ هکتار است؛ مجموع تولیدات کشاورزی استان در سال به بیش از ۵ میلیون تن می رسد و این استان بر اساس ۵ شاخص (مدل تاکسونومی) مقایسه ای بخش کشاورزی ایران، در رتبه هفتم کشاورزی جای گرفته است.
تعداد بهره برداران کشاورزی آذربایجان شرقی افزون بر ۲۵۰ هزار نفر می باشد که ۵.۶ درصد از کل بهره برداران کشور بوده و از این نظر دارای رتبه ششم کشور است.
تولید ناخالص داخلی بخش کشاورزی آذربایجان شرقی ۴.۹۷ درصد از کل محصول ناخالص داخلی کشور را تشکیل داده و سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی استان از همین بخش در کشور ۴.۹۷ است، ضمن اینکه سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی استان از کل ارزش افزوده استان (تولید ناخالص داخلی استان) ۱۲.۸ درصد می باشد.
رشد ۱۰ برابری سرمایه گذاری در بخش کشاورزی
۲۷ درصد از وسعت ۴۵ هزار و ۴۸۱ متر مربعی آذربایجان شرقی به میزان ۱۲ هزار و ۲۸۰ متر مربع به اراضی کشاورزی اختصاص دارد و این استان با برخورداری از این میزان اراضی از قطب های مهم تولید محصولات کشاورزی کشور محسوب می شود.
با توجه به اهمیت و جایگاه این بخش در توسعه و رشد اقتصادی کشور، دولت تدبیر و امید توجه به این بخش را در اولویت خود قرار داده و آذربایجان شرقی نیز از این توجه بی بهره نمانده است به طوری که در سال ۹۲ میزان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی استان حدود ۴۰۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال بود که این میزان در سال ۹۷ به ۴ هزار و ۷۲۷ میلیارد ریال رسیده است.
تعداد پروانه های صادر شده در بخش کشاورزی در سال ۹۲ حدود ۲۵ مورد با ظرفیت ۱۲۶ هزار و ۲۵۸ تن و اشتغالزایی ۳۰۵ نفر بود که در راستای سیاست های دولت تدبیر و امید تعداد پروانه های صادر شده در این بخش در سال ۹۷ به ۵۹ مورد با ظرفیت ۳۶۰ هزار و ۸۰۰ تن و اشتغالزایی یک هزار و ۲۴۸ نفر رسید.
این میزان افزایش در تعداد پروانه های صادر شده، ظرفیت تولید و اشتغال طی این سال ها به ویژه سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ روند رو به رشدی داشته به طوری که تعداد پروانه های صادره در سال ۹۵ از ۴۱ مورد به ۵۶ مورد، ظرفیت تولید از ۲۷۹ هزار و ۳۷۷ تن به ۲۵۲ هزار و ۳۲۷ تن و تعداد اشتغال از ۵۲۲ نفر به ۷۵۰ نفر در سال ۹۶ رسید.
با توجه به روند رو به رشد تعداد پروانه های صادر شده، میزان سرمایه گذاری نیز از ۷۲۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال در سال ۹۵ به یک هزار و ۲۶۲ میلیارد ریال در سال ۹۶ رسیده است.
۹۳۳۰ میلیارد ریال طرح کشاورزی در آذربایجان‌شرقی عملیاتی می‌شود
رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان‌شرقی اعلام کرد: با حضور رییس جمهوری و وزیر جهاد کشاورزی، ۱۲۵ طرح بخش کشاورزی با اعتباری افزون بر ۹۳۳۰ میلیارد ریال در استان بهره‌برداری یا کلنگ‌زنی می‌شود.
اکبر فتحی، افزود: این طرح ها در زیر بخشهای آب و خاک، صنایع تبدیلی و تکمیلی، دام، طیور، شیلات و گلخانه ای و منابع طبیعی و آبخیزداری است که برای حدود ۱۰ هزار نفر فرصت شغلی ایجاد می کند.
وی اظهار داشت: تعداد ۴۳ طرح آبیاری تحت فشار و طرح های کوچک تامین آب در سطح ۳ هزار و ۶۰۰ هکتار با اعتباری معادل ۳۸۰ میلیارد ریال و ۳۲ طرح آبخیزداری با اعتبار ۱۶۰ میلیارد ریال از جمله طرح های قابل افتتاح است.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان به بهره برداری از ۱۱ طرح صنایع تبدیلی و تکمیلی و غذایی کشاورزی با ظرفیت ۳۰ هزار تن و سرمایه گذاری ۸۰۰ میلیارد ریال و اشتغالزایی ۳۲۷ نفر اشاره و یادآوری کرد: با افتتاح این طرح ها، ظرفیت نگهداری و فرآوری محصولات کشاورزی در استان از چهار میلیون تن به چهار میلیون و ۳۰ هزار تن افزایش می یابد.
وی با اشاره به اینکه ۲ واحد گلخانه ای سبزی و صیفی با ظرفیت ۲۱۰ تن و ۲ واحد گلخانه با ظرفیت ۷۷ هزار قطعه گل شاخه بریده در سال با سرمایه گذاری ۳۰ میلیارد ریال و با اشتغال ۱۹ نفر آماده بهره برداری است، افزود: طی ۵ سال اخیر سطح گلخانه های استان از ۶۵ هکتار به ۲۶۵ هکتار (معادل ۳۰۷ درصد) رسیده است.
فتحی بهره برداری از ۱۶ واحد دام، طیور و شیلات با سرمایه گذاری معادل ۶۲۰ میلیارد ریال با اشتغالزایی ۵۷ نفر را از دیگر طرح های قابل افتتاح برشمرد و افزود: با بهره برداری از این واحدها سالانه ۱۳۰ تن گوشت، یک هزار تن شیر و ۴ هزار تن تخم مرغ به تولیدات دام و طیور و شیلات استان افزوده می شود.
وی ۴ طرح احداث و تکمیل شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی رودخانه های مرزی با اجرای سیستم های نوین آبیاری با سرمایه گذاری یک هزار و ۵۵۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به مساحت ۷۶۵۰ هکتار با ۲ هزار و ۸۲۵ نفر بهره بردار را ازدیگر طرح های اجرا شده عنوان کرد و گفت: عملیات اجرایی و تکمیل تعداد ۵ واحد گلخانه ای در ۴ شهرستان به مساحت ۷۰ هکتار با اعتبار ۵ هزار و ۴۲۰ میلیارد ریال با پیش بینی اشتغالزائی ۶۵۲ نفر و ۲ واحد صنایع تبدیلی با ۸۳ نفر اشتغال و با ظرفیت ۶ هزار و ۵۰۰ تن و اعتبار ۲۶۰ میلیارد ریال آغاز می شود.