اگر تا همین چند روز پیش، بخشدار خرمدشت از وضعیت صنایع آلاینده در شهرک صنعتی خرمدشت گله‌مند نمی‌شد، شاید کسی تصور نمی‌کرد که مردم ساکن در این ناحیه چه روزهای سختی را می‌گذرانند.
شهرک صنعتی خرمدشت که به گفته مسئولان جزو ۱۰ شهرک صنعتی بزرگ کشور محسوب می‌شود، این روزها به علت فعالیت برخی واحدهای آلاینده، نارضایتی‌های مردمی را افزایش داده است.
با ورود خبرنگار ایرنا به موضوع، ابعاد تازه‌ای از زوایای پنهان ماجرا آشکار شد و تقریبا همه مسئولان محلی تاکید کردند که چنین موضوعی صحت داشته و تاکنون برای رفع آن اقدامات بسیاری انجام شده است.
به گفته ساکنان این منطقه، فعالیت چند شرکت ایزوگام، کاشی و سرامیک و فرآوری مشتقات نفتی، تاب مردم این ناحیه را طاق آورده دودهای شیمیایی حاصل از کارخانجات مهمان روز و شب آنها شده است.
تا مرز استشهادیه محلی و شکایت از دستگاه قضایی پیش رفتیم
سعید رحمانی شهروند ساکن خرمدشت به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از مطالبات اصلی مردم این ناحیه، برخورد قانونی و جدی با شرکت‌های آلاینده در شهرک صنعتی خرمدشت است که متاسفانه بی‌توجهی به این موضوع باعث شده تا دود این کارخانجات به چشم مردم برود.
وی با بیان اینکه مردم ساکن در این ناحیه چندین مرتبه به نهادهای مختلف خرمدشت مراجعه کرده‌اند، اظهار داشت: تاکنون بیش از ۱۰ بار به شورای شهر این ناحیه گزارش کردیم که در این رابطه اقدامات قانونی انجام دهد، اما شورا در جواب می‌گوید که این موضوع در حیطه اختیارات آنها نیست و دستگاه قضایی باید ورود پیدا کند.
رحمانی همچنین ادامه داد: برای جمع کردن امضاء و استشهادیه محلی در خرمدشت اقدام کردیم و اتفاقا بیشتر ساکنان موفق بودند که در این رابطه یک دادخواست تنظیم شود، اما از آنجایی که هماهنگی مردم کار دشواری بود و همچنین نماینده قانونی وجود نداشت، در نتیجه چندان کاری از پیش نرفت و واحدهای آلاینده به قوت خود باقی ماندند.
این شهروند همچنین خاطرنشان کرد: متاسفانه مشکل زمانی به اوج می‌رسد که یک مهمان راه دور شب را در خانه استارحت می‌کند و صبح زود باید با دود و بوی نامطبوع مواد شیمایی از خواب بیدار شود؛ از مسئولان خواهشمندیم که برای این موضوع چاره‌اندیشی کنند.
استفاده از لجن، قیر دمیده و اسیدی برای تهیه ایزوگام/ خاموش کردن فیلترهای کارخانه
نایب رییس شورای شهر خرمدشت نیز به خبرنگار ایرنا گفت: در شهرک صنعتی خرمدشت خط تولید برخی از کارخانجات ایزوگام از استانداردهای لازم برخوردار نبوده و فیلترهای موجود در آنها نمی‌تواند گازهای سمی را به طور کامل پالایش کند.
وحید ملک محمدی افزود: کارخانجاتی که به دلیل صرفه‌جویی در مصرف انرژی در طول شب به خاموش کردن فیلترهای کارخانه اقدام می‌کنند، در اصل تمام مواد آلاینده را وارد محیط کرده و علاوه بر آلودگی شدید هوا، موجب احساس بوی بد در سطح شهر می‌شوند.
وی همچنین گفت: در گذشته کارخانجات ایزوگام از قیر پالایشگاه با نمره ۶۰ تا ۷۰ استفاده می‌کردند که دود زیادی تولید نمی‌کرد و حتی در دمای ۲۸۰ درجه نیز آلایندگی نداشت؛ اما از زمانی که کارخانجات ایزوگام به استفاده و خرید نفت خام که به نحوی دورریز پالایشگاه‌های تولید است، اقدام می‌کنند، مشکل آلودگی هوا دوچندان شده و در زمان حرارت آلایندگی زیادی تولید کرده است.
ملک محمدی با بیان اینکه بیشتر شرکت‌ها برای تولید ایزوگام از قیرهای دمیده استفاده می‌کنند، اظهار داشت: پایه و مبنای این قیرها نفت کوره یا مازوت است و به دلیل صرفه اقتصادی از این مواد به همراه ترکیباتی مانند پودر تالک و پلی استر استفاده می‌شود.
این عضو شورای شهر خرمدشت بیان داشت: متاسفانه مشاهده شده که برخی واحدها از لجن یا قیر اسیدی استفاده می‌کنند که پسماند تصفیه دوم روغن بوده و آلودگی‌های بسیار زیاد و خطرناکی دارد.
ملک محمدی در خصوص عوارض اثرات مقادیر زیاد گازهای سمی در هوا گفت: این مواد با تأثیر بر قلب و عروق، بروز رفتارهای عصبی، تولید آسم و تنگی نفس و اثر مخرب بر جنین بسیار خطرناک هستند و از این رو باید مقادیر گازهای سمی منتشر شده در هوا به صورت دقیق مورد سنجش قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس بند ب ماده ۱۹۲ قانون برنامه پنجم توسعه، واحدهای صنعتی، تولیدی، عمرانی، خدماتی و زیربنایی موظف هستند نسبت به نمونه‌برداری و اندازه‌گیری آلودگی و تخریب زیست محیطی خود در زمینه پسآب و آلودگی هوا اقدام کرده و نتیجه آزمایش را هر سه ماه یکبار با عنوان تست خود اظهاری به سازمان حفاظت محیط زیست تحویل دهند.
ملک محمدی یادآور شد: جانمایی اشتباه برای این شرکت‌ها در نزدیکترین فاز شهر خرمدشت، بی تعهدی واحدهای صنعتی شهرک برای احداث فضای سبز و آلودگی بالا سبب شده تا کارگران ایرانی توان کار در این شرکت‌ها را نداشته و استفاده از کارگران افغانی غیر مجاز در این واحدها گسترش یابد.
تعطیلی کوتاه مدت واحدها با دستور قضایی؛ گله‌مندی بیش از ۱۰۰ شهروند به شورای شهر
رییس شورای شهر خرمدشت در این رابطه به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: متاسفانه دودهای حاصل از آلایندگی واحدهای تولیدی در شهرک صنعتی خرمدشت به حدی گسترده است که مردم ساکن در این ناحیه صبح‌ها با دود غلیظ و بوی نامطبوع مواد شیمیایی روبرو هستند.
محمد حسینی افزود: تاکنون بیش از ۱۰۰ نفر از ساکنان این ناحیه با مراجعه به اعضای شورای شهر از این موضوع ابراز نارضایتی کرده و مطالبه اصلی آنها رفع این آلایندگی‌ها است.
وی به وجود چندین واحد کاشی و سرامیک، ایزوگام و قیر در این شهرک اشاره کرد و گفت: تاکنون با مداخله شورای شهر و حمایت‌های دستگاه قضایی، ۲ مرتبه دستور پلمب برای چندین واحد تولیدی در این شهرک صادر شده و متاسفانه پس از مدت کوتاهی مجددا راه‌اندازی می‌شوند.
حسینی با بیان اینکه چندین مرتبه با مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قزوین و اداره کل حفاظت محیط زیست استان نامه‌نگاری شده است، اظهار داشت: مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی معتقد است که این نوع مطالبات و تحت فشار قرار دادن واحدهای صنعتی منجر به تعطیلی واحدها و دوری سرمایهگذاران از این ناحیه صنعتی می‌شود.
رییس شورای شهر خرمدشت یادآور شد: از مسئولان نظارت و پایش محیط زیست می‌خواهیم که برای نظارت بیشتر در این نواحی صنعتی از ساعت ۲ تا ۵ صبح فعالیت خودشان را اغاز کنند تا میزان آلایندگی واحدها قابل رویت باشد.
سلامت مردم شوخی بردار نیست؛ با هرگونه واحدهای آلاینده برخورد می‌کنیم
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: طبق قانون شرکت شهرک‌های صنعتی، برای احداث و استقرار هر واحد صنعتی باید پیوست‌های زیست محیطی لازم مطابق با رده‌های ابلاغی از محیط زیست تعیین شود.
حمیدرضا خانپور تاکید کرد: واحدهایی که هم اکنون در شهرک صنعتی خرمدشت دچار آلایندگی هستند، از فیلتراسیون مناسبی استفاده نمی‌کنند یا اگر هم دارای فیلتراسیون هستند، به درستی این موضوع رعایت نمی‌شود.
وی تاکید کرد: سلامت مردم شوخی بردار نیست که بخواهیم در مورد آلایندگی و آلودگی هوا اغماض کنیم، بنابراین اعتقاد ما این است که در قبال هر نوع فعالیتی که آلایندگی داشته و به نوعی سلامت مردم را تهدید کند، باید هرچه سریع تر مداخله کرده و از فعالیت آن جلوگیری کرد.
خانپور به ارسال گزارشی مفصل در این خصوص اشاره و گفت: در این رابطه گزارشی جامع به شرکت شهرک‌های صنعتی ارسال شده و برای جلوگیری از ادامه این روند با اداره کل حفاظت محیط زیست باید وارد عمل شویم.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قزوین خاطرنشان کرد: واحدهای تولیدی در سال‌های اخیر به سمت شرکت‌های دانش بنیان چرخش داشته‌اند و همه واحدهای صنعتی ملزم هستند با بکارگیری از شیوه‌های نوین و دوری از تکنولوژی های آلاینده به سمت توسعه گام بردارند.
صنعتی که آلاینده باشد باید یک درصد فروش خود را مالیات بدهد
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان تاکستان به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر ۲ واحد تولید ایزوگام در شهرک صنعتی خرمدشت ایجاد آلایندگی می‌کنند که تاکنون چندین مرتبه اخطار زیست محیطی دریافت کرده و باید تحت سنجش زیست محیطی قرار گیرند.
احمد زارعی با بیان اینکه اگر واحدهای صنعتی در این ناحیه دچار آلایندگی شده باشند، به دستگاه قضایی معرفی خواهند شد، اظهار داشت: یکی از مشکلات ما در برخورد با این واحدها، فعالیت غیر مستمر این کارخانجات است که معمولا ۲ روز در ماه فعالیت دارند و فعالیت کوتاه مدت آنها امکان سنجش زیست محیطی را غیرممکن می‌سازد.
وی در پاسخ به این سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه آیا به غیر از مراحل قضایی، اهرم دیگری در اختیار محیط زیست قرار گرفته است یا نه، اظهار داشت: بله اهرم بعدی ما انتخاب این واحد به عنوان صنعت آلاینده است که باعث می‌شود سالانه یک درصد از سهم فروش خود را مالیات دهد.
زارعی به وجود چند واحد ذغالی و چند واحد آلاینده دیگر در شهرک صنعتی حیدریه اشاره کرد و گفت: در تمامی این موارد پس از تعین آلایندگی، مراتب برای سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شده است.
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان تاکستان به رده‌های حفاظتی واحدهای تولیدی اشاره کرد و گفت: معمولا در شهرک‌های صنعتی استان قزوین رده‌های زیست محیطی بیشتر از چهار تا هفت داده نمی‌شود و تنها چند واحد کوچک در شهر صنعتی البرز وجود دارند که از قدیم توانسته‌اند رده هفت دریافت کنند.
نیم نگاه:
به راستی دغدغه‌های زیست محیطی، بیشتر از تبیین نیازمند اجرایی شدن هستند؛ این روزها کمتر مسئولی را مشاهده می‌کنید که در حمایت از مسائل محیط زیست سخن نگفته باشد، اما همین که پای اجرا و عمل به میدان می‌رسد تقریبا همه عقب نشینی کرده و از اجرای ضوابط و قوانین سرباز می‌زنند.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا، به طور حتم شهرک صنعتی خرمدشت اولین و آخرین مکانی نیست که کارخانجات آلاینده در آن فعالیت می‌کنند و از این دست موارد بی‌شمار است، اما آنچه که امروزه باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد، اثرات ناشی از مواد شیمایی آلاینده برای سلامت مردم است که در صورت بی‌توجهی می‌تواند هزینه‌های متعددی را ایجاد کند.
استان قزوین دارای سه هزار و ۵۰۰ واحد صنعتی و ۲ هزار و ۵۰۰ واحد کشاورزی است که شاید بهتر باشد برای تست و انجام آنالیزهای زیست محیطی از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد بهره گرفت و به صورت نوبه‌ای همه را مورد سنجش قرار داد.