یادداشتی از دکتر حسن نجف وند –مدیر مسئول روزنامه مواجهه اقتصادی

یکی از زمینه‌های اصلاح شرایط موجود، رقابتی شدن ساختار سیاسی است، به نحوی که زمینه برای همه شایستگان فراهم باشد. وقتی حلقۀ قدرت محدود شود ،کسانی که مناسبات دیگری دارند، در مسند می‌نشینند و برای جامعه هزینه ایجاد می‌کنند.  برخی از پروژه‌های ما بیش از چند دهه  است که معطل مانده و این به معنای اتلاف منابع است. تا وقتی که ساختار سیاسی ما بر مبنای شایسته‌سالاری نباشد، شرایط بهتر نمی‌شود. وقتی که دست افراد شایسته از مدیریت کوتاه می‌شود، افرادی مدیریت را در دست می‌گیرند که شایستگی لازم را ندارند. این افراد تصمیمات اشتباه می‌گیرند. تصمیمات اشتباه سبب می شود یک پروژه دو ساله، دو دهه طول بکشد و منابع تلف شود.  جامعه‌ای که منابع محدود دارد، اتلاف منابع به معنای گسترش فقر است. در جامعه امروز ما هزاران طرح نیمه کاره  وجود دارد. خود اینها چند ده میلیارد دلار هزینه دارد. این پروژه‌ها، اکثرا پروژه‌های رانتی است و یا ملاحظات علمی در ارزیابی آنها نشده است.هرچه قدر در نظام سیاسی، شایسته سالاری وجود داشته باشد و نظام اقتصادی رقابتی‌تر باشد فساد کم شده و فقر کمتر می شود. چند روز قبل در همایش صندوق توسعه ملی بودم. رئیس صندوق، در آنجا  گفت برای اجرای طرحی، ارز حدود ۴۰۰۰ تومان گرفته‌اند و تا به امروز بدهی را پرداخت نکرده اند. الان رئیس اتاق بازرگانی نامه نوشته که همان ۴۰۰۰ تومان را در نظر بگیرید. دلار داده‌اند کارخانه ساخته شده، دیون پرداخت نشده و الان درخواست کرده اند که مبنا همان دلار ۴ هزار تومان باشد. وقتی منابع اینطور تخصیص داده شود، فقر ایجاد می‌شود.با پولی که سال قبل به ترکیه رفت می‌توانستیم ۴۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد کنیم.کشوری که روابط بین الملل مناسبی ندارد، دچار فقر می‌شود. چین ۷۰۰ میلیون نفر فقیر داشته است. مدتی پس از مرگ مائو، روابط خود را با دنیا ترمیم کرد و سال قبل اعلام کرد که دیگر فقیر مطلق ندارد. این محصول اقتصاد تولیدمحور و روابط درست بین المللی است .مثلا “در سال قبل به خاطر شرایطی که با آن روبرو شدیم بیش از ۴ میلیارد دلار از ایران به ترکیه رفت. ایرانیان بیش از هفتصد شرکت در ترکیه ثبت کردند و تعدادی نیز خانه خریدند. این پول، فقط پارسال از ایران به ترکیه رفته است. چون فضای کسب و کار ایران مناسب نبوده است. هر یک میلیارد دلار، بین ۸۰ هزار تا ۱۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد می‌کند. یعنی با این پول در سال قبل می‌توانستیم ۴۰۰ هزار بیکار را شاغل کرده و از فقر نجات دهیم. کسی که کار ندارد فقیر است. چه فضایی را باید ایجاد کنیم که سرمایه‌های انسانی ما خارج نشوند؟ باید به اقتصاد خود ثبات داده و فضا را رقابتی کنیم.