هرساله شیوع فصل سرما، استفاده شهروندان از وسایل گرمایشی و عدم توجه به هشدارهای ایمنی سازمان های مرتبط موجب می‌شود که شماری به دنبال گازگرفتی و مسمومیت با منواکسید کربن جان خود را از دست بدهند.
به گزارش جارچی اخبار به نقل از ایرنا، گاز گرفتگی به دلیل انتشار گاز منواکسید کربن از جمله حوادثی است که همه ساله شاهد بروز آن در نقاط مختلف کشور به ویژه در استان های سردسیر هستیم؛ بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که استاندارد نبودن وسایل گرمایشی، یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ و میر بر اثر استنشاق گاز منواکسید کربن است.
گاز کشنده منواکسید کربن به دلیل رعایت نکردن مسائل ایمنی در ساختمان‌ها، نقص در دودکش ها و همچنین غیر استاندارد بودن وسایل گرمایشی منتشر و در صورت متوجه نشدن به موقع موجب کشته و مسمومیت افراد حاضر در آن مکان می شود.
آذربایجان شرقی نیز به دلیل سردسیر و مرتفع بودن شهرها و روستاهای آن، هر سال با آمار بالای مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی که در ادبیات رسانه ای از آن با عنوان «مرگ خاموش» یاد می شود، دست و پنجه نرم می کند.
بدیهی است که دقت در رعایت اصول استفاده از وسایل گرمایشی در فصول سرد سال می تواند از آسیب های جانی ناشی از گازگرفتگی و تبعات اجتماعی آن جلوگیری کند.
دلیل اصلی گازگرفتگی رعایت نکردن نکات ایمنی در وسایل گرمایشی
مدیرروابط عمومی آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز نیز با هشدار در خصوص احتمال گاز گرفتگی در فصول سرد سال از شهروندان خواست بررسی وسایل گازسوز توسط سرویس کار مجاز و اطمینان از تهویه مناسب فضای ساختمان ها را مورد توجه قرار دهند.
سیامک نوروزی با اشاره به اینکه با فرا رسیدن فصل سرما، به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنی، هر ساله تعدادی از شهروندان دچار گاز گرفتگی و مرگ می شوند، اظهار کرد: گاز گرفتگی از جمله حوادثی است که معمولاً در اثر فقدان دودکش مناسب یا انسداد در مسیر دود کش وسایل گاز سوز به خصوص بخاری و آبگرمکن و تهویه ناکافی در فضای بسته رخ می دهد.
وی با تاکید بر اینکه هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش استاندارد مجزا و مجهز به کلاهک اچ شکل باشد، از شهروندان خواست همواره محل اتصال دودکش به وسایل گاز سوز را بازرسی و از آب بندی و ثبات آنها اطمینان حاصل کنند.
مدیرروابط عمومی آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز گفت: مسدود شدن دودکش سبب سوخت ناقص و ایجاد گازهای خطرناک و مسموم کننده می شود که برگشتن چنین گازهایی به داخل باعث گاز گرفتگی و مرگ افراد حاضر در آن مکان می شود.
وی از شهروندان خواست هر چند وقت یکبار کلاهک دودکش های وسایل گازسوز را بازرسی و چنانچه کلاهک افتاده باشد، آن را در محل خود نصب کنند.
نوروزی افزود: دود کش های وسایل گازسوز در محل عبور از شیشه های پنجره نباید مستقیما با شیشه در تماس باشد، زیرا در چنین صورتی امکان شکستن شیشه در اثر حرارت و لق شدن و افتادن دودکش وجود دارد.
وی یادآوری کرد: کلاهک علاوه بر اینکه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیاء به داخل دودکش جلوگیری می کند، در منظم سوختن وسیله گازسوز هم موثر است.
مدیر روابط عمومی آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز اضافه کرد: باید از فشردن بیش از اندازه کلاهک که باعث تغییر حالت و گرفتگی منافذ خروج گازهای دودکش می شود نیز خودداری شود.
وی با اشاره به اینکه انتهای دودکش های توکار باید حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر باشد، افزود: هر وسیله گاز سوز باید دارای دودکش مناسب و بدون اشکال برای تخلیه گازهای حاصل از احتراق به فضای آزاد باشد و هر گونه نقص و نارسایی و رعایت نکردن استانداردها در این مورد باعث حادثه خواهد شد.
نوروزی تاکید کرد: شهروندان از نصب آبگرم کن و بخاری بدون دودکش در فضاهای بسته مثل حمام خودداری کنند.
وی گفت: شهروندان از قرار دادن لوله بخاری در ظرف آب خودداری و به این نکته توجه کنند که شعله بخاری حتما باید آبی باشد و از داغ بودن لوله دودکش بخاری اطمینان حاصل کنند.
مدیر روابط عمومی آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز اضافه کرد: حتی الامکان از نصب زانوی اضافی در مسیر دودکش خودداری شود، زیرا زانو کارایی دودکش را کاهش می دهد و نکته بعد این است که به هیچ وجه نباید از لوله های آکاردونی به عنوان لوله بخاری استفاده کرد.
وی گفت: این لوله ها به مرور زمان مقاومت شان را از دست داده و در آنها افتادگی و در نتیجه ایجاد شیب منفی در لوله و در نهایت برگشت گازهای ناشی از احتراق به فضای سکونت می شود.
نوروزی تاکید کرد: شهروندان در صورت مشاهده افرادی که دچار گازگرفتگی شده اند، بی درنگ با شماره ۱۲۵ و ۱۱۵ تماس گرفته و گاز را از شیر اصلی قطع، پنجره ها را باز کرده و نفرات را به هوای آزاد منتقل کنند.
مسمومیت ۲۰۸ نفر با منواکسید کربن در آذربایجان شرقی
رییس اورژانس آذربایجان شرقی نیز در این خصوص گفت: در هفت ماهه امسال ۲۰۸ نفر به دلیل استنشاق گاز منوکسیدکربن در استان دچار مسمومیت شدند.
فرزاد رحمانی اظهار کرد: از این تعداد ۱۱۶ نفر در شهر تبریز و ۹۲ نفر دیگر نیز در سایر شهرستان‌ها دچار مسمومیت شده اند که توسط کارشناسان اورژانس امداد رسانی شدند.
وی همچنین از فوت ۹ نفر در اثر استنشاق گاز مونوکسیدکربن در استان خبر داد و گفت: علایم مسمومیت مختصر با گاز منوکسیدکربن غیر اختصاصی بوده و مانند علایم سرماخوردگی یا آنفولانزا و یا سایر مسمومیت‌ها شامل سردرد، تهوع، شکم درد، احساس ناخوشی، احساس زخم در گلو و سرفه خشک است.
رحمانی تاکید کرد: مسمومیت‌های شدیدتر با این گاز می‌تواند ضربان نامنظم قلب، افزایش تنفس، حالت گیجی و منگی، خواب آلودگی و تنفس مشکل را ایجاد کند و در برخی موارد تشنج و افت سطح هوشیاری نیز ایجاد می‌شود.
وی یادآور شد: این علایم می‌تواند چند روز یا حتی چند ماه پس از تماس با منوکسیدکربن ادامه داشته باشد.
قاتل خاموش جان ۱۵ نفر در آذربایجان شرقی را گرفت
مدیرکل پزشکی قانونی آذربایجان شرقی نیز گفت: در نیمه نخست امسال ۱۵ نفر بر اثر مسمومیت با گاز منواکسیدکربن در استان جان خود را از دست دادند که از این تعداد چهار نفر زن بودند.
دکتر علی صفایی فرد افزود: این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد ۱۶ نفر فوت شده بود، یک نفر کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه گاز مونوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است، افزود: عمده ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است، ولی اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی خصوصاً در محیط های در بسته و فاقد اکسیژن ممکن است تولید شود.
صفایی فرد ادامه داد: استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می دهند.
وی با اشاره به اینکه تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن می باشد، گفت: با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می کند؛ به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.
مدیرکل پزشکی قانونی آذربایجان شرقی علایم مسمومیت حاد با این گاز را شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما عنوان کرد و افزود: در بیماران مبتلا به ناراحتی های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد.
وی اظهار کرد: از جمله سایر علایم مسمومیت می توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک ها اشاره کرد.
صفایی فرد با تاکید بر اینکه مسمومیت شدید با این گاز می تواند کشنده باشد، افزود: باید توجه داشت که اگر فردی در اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست ندهد ممکن است، دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز شود.